65. rocznica Wydarzeń Zielonogórskich czyli obrony Domu Katolickiego

W Zielonej Górze 30 odbyły się uroczystości związane 65. rocznicą Wydarzeń Zielonogórskich. Przed 65 laty 5 tysięcy mieszkańców sprzeciwiło się władzom komunistycznym stając w obronie Domu Katolickiego i swojego proboszcza ks. Kazimierza Michalskiego. Uroczystości rozpoczęły się od Mszy św. pod przewodnictwem bp. seniora Pawła Sochy w zielonogórskiej konkatedrze.

30 dzień maja 1960 roku to nie tylko ważna data dla historii Zielonej Góry, ale też regionu i Polski. – Wtedy w naszym mieście, w Zielonej Górze, państwo komunistyczne postanowiło pozbawić Polaków godności i wyrażania swoich największych wartości, ale zielonogórzanie nie bojąc się władzy komunistycznej pokazali wierność Kościołowi i wierność prawdziwej miłości do Ojczyzny, nieugiętej wiary i nadziei na wolność – mówił na początku Mszy św. ks. Rafał Tur, administrator parafii pw. św. Jadwigi Śląskiej. – Dzisiaj składamy hołd oraz chcemy wyrazić wielki szacunek ks. Kazimierzowi Michalskiemu i zielonogórzanom, którzy wtedy odważyli się wyjść na ulice miasta i walczyć o największe wartości, tak ważne dla Polaków, a zapłacili za to ogromną cenę – dodał.

Mszy św. przewodniczył bp senior Paweł Socha. Podkreślił, że obrona Domu Katolickiego miała wpływ na zachowanie polskiej tożsamości na ziemiach zachodnich. – Mieszkańcy miast bardzo dużo wycierpieli nie tylko podczas walki 30 maja, ale ponosząc konsekwencje aresztowania i więzienia, nieraz długoletniego – zauważył biskup. – Nie tylko zielonogórzanie byli prześladowani, ale także karano diecezję. Wtedy zlikwidowano seminarium w Gorzowie, a kleryków zabrano do wojska – dodał.

Wydarzenia zielonogórskie to antykomunistyczny zryw w obronie Domu Katolickiego w 1960 roku, do którego doszło 30 maja 1960 roku. W obronie domu stanęli mieszkańcy, a w mieście wybuchły walki uliczne. Na ulice Zielonej Góry wyszło pięć tysięcy mieszkańców. – Wydarzenia Zielonogórskiego, to pomiędzy 56, a 70, jedno z największych wydarzeń i jeden z największych protestów społecznych. Można go porównać i zestawić z wydarzeniami w Kraśniku, w Nowej Hucie też w obronie wiary – zauważa dr hab. Rafał Reczek, dyrektor IPN oddział w Poznaniu.

W zielonogórski Domu Katolicki działały m.in. stołówki dla biednych, przedszkole, magazyn Caritas, świetlice dla młodzieży, a nawet ćwiczyła orkiestra symfoniczna i odbywały się spektakle teatralne. Tutaj także swoją siedzibę miały liczne organizacje katolickie. – To wszystko nie podobało się komunistycznej władzy. Tym bardziej, że ks. Michalski stał się niekwestionowanym autorytetem i bardzo ważną dla mieszkańców osobą w Zielonej Górze. Komuniści nie chcieli na to pozwolić. Zdesperowani parafianie postanowili bronić tak ważnego dla ich wspólnoty miejsca – wyjaśnia historyk Marek Budniak. – Można powiedzieć, że Dom Katolicki stał się symbolem ich niezależności i wolności – dodaje. Gdy milicja stłumiła uliczne wystąpienia, rozpoczęły się aresztowania, represje, procesy i wieloletnie wyroki więzienia.

Po Mszy św. złożono kwiaty na grobie ks. Kazimierza Michalskiego przy konkatedrze, a dalsze uroczystości odbyły się pod scenę letnią przed budynkiem Filharmonii Zielonogórskiej (dawny Dom Katolicki). Tam uczniowie V Liceum Ogólnokształcącego zaprezentowali program słowno-muzyczny w wykonaniu V LO. Nie zabrakło okolicznościowych przemówień i złożenia kwiatów przed monumentem poświęconym obrońcom Domu Katolickiego.

Ks. Kazimierz Michalski był więźniem obozu koncentracyjnego Dachau. 1953 r. władze komunistyczne na 3 lata zmusiły go do opuszczenia parafii. Po powrocie odegrał ważną rolę w czasie Wydarzeń Zielonogórskich w 1960 roku. Sprzeciwił się wówczas eksmisji Domu Katolickiego, którą chciały przeprowadzić komunistyczne władze.

Ksiądz Michalski po Wydarzeniach został po raz drugi wydalony z Zielonej Góry, tym razem na stałe. Zmarł w 1975 roku w Poznaniu. W 2010 roku jego ciało sprowadzono do Zielonej Góry. Grób kapłana znajduje się przy zielonogórskiej konkatedrze.

Zobacz także