Abp Jacques Mourad laureatem II edycji Nagrody Św. Jana Pawła II

Watykańska Fundacja Jana Pawła II przyznała Nagrodę Św. Jana Pawła II – Premio San Giovanni Paolo II – Jacquesowi Mouradowi, syryjsko-katolickiemu arcybiskupowi Homs, Hamy i Nabku.

Kapituła Nagrody, pod przewodnictwem kardynała Kurta Kocha, doceniła „wyjątkowe świadectwo wiary i chrześcijańskiej miłości, niestrudzone zaangażowanie w dialog międzyreligijny oraz w budowanie pokoju”. Uroczystość wręczenia Premio odbędzie się w sobotę 18 października w Watykanie.

Urodzony w Aleppo w 1968 roku, wykształcony w Libanie i wyświęcony na kapłana w 1993 roku Jacques Mourad, poświęcił swoje życie służbie Kościołowi i dialogowi islamsko-chrześcijańskiemu, czerpiąc inspirację z duchowości klasztoru Deir Mar Musa oraz dzieła ojca Paolo Dall’Oglio. Przez lata był odpowiedzialny za klasztor Mar Elian i pełnił funkcję proboszcza w Al-Qaryatayn, stawiając w centrum swojej misji modlitwę, pracę i gościnność.

W 2015 roku został uprowadzony przez dżihadystów tzw. państwa islamskiego (ISIS), więziony i poddany torturom oraz naciskom, aby wyrzekł się wiary katolickiej. Przeżył dzięki odwadze muzułmańskich przyjaciół, którym wcześniej pomagał, a którzy umożliwili jego uwolnienie. Nawet w tych ekstremalnych warunkach, z łagodnością i stanowczością, potrafił wzbudzać nadzieję wśród wiernych, zyskując szacunek nawet wśród swoich prześladowców.

W 2023 roku papież Franciszek mianował go syryjsko-katolickim arcybiskupem Homs, Hamy i Nabku, powierzając mu zadanie towarzyszenia pozostałym tam niewielkim chrześcijańskim wspólnotom mniejszościowym, w trudnym kontekście konfliktów wewnętrznych i zewnętrznych oraz wspierania dialogu i pojednania pokojowego w Syrii.

Poprzez wyróżnienie arcybiskupa Jacquesa Mourada, Watykańska Fundacja Jana Pawła II pragnie uhonorować świadectwo człowieka, który ukształtowany przez cierpienie, przemienił własne doświadczenie prześladowania w przesłanie nadziei i pokoju. „Tylko miłość zwycięży zło” – pisał arcybiskup Jacques Mourad w swojej książce Mnich w niewoli (Warszawa 2019). Słowa te brzmią dziś jak podsumowanie jego drogi wiary. 

Nagroda Premio San Giovanni Paolo II ustanowiona w celu „promowania znajomości myśli i dzieła Jana Pawła II oraz jego wpływu na życie Kościoła i społeczeństwa”, w swojej pierwszej edycji (2024) została przyznana ugandyjskiemu John Paul II Justice and Peace Center, z siedzibą w stolicy kraju, Kampali. Wybór abp. Mourada w 2025 roku zwraca uwagę na trudną sytuację chrześcijan w Syrii i na Bliskim Wschodzie, przypominając aktualność apelu Jana Pawła II z Asyżu w 1986 roku: religie mogą i powinny przyczyniać się do budowania trwałego pokoju, opartego na moralnej i duchowej sile życia. Ponadto przesłanie to koresponduje z treścią papieskiej intencji modlitewnej Leona XIV na październik br.: „Módlmy się, aby wierzący różnych tradycji religijnych potrafili współdziałać w obronie i promowaniu pokoju, sprawiedliwości i braterstwa między ludźmi”.

Biografia abp. Jacquesa Mourada

Jacques (Julian Yacoub) MOURAD urodził się 28 czerwca 1968 roku w Aleppo w Syrii. Od wczesnych lat życia związany jest z Kościołem syryjskokatolickim, a po ukończeniu szkoły średniej rozpoczął formację seminaryjną w Charfet w Libanie, gdzie studiował filozofię i teologię. Kontynuował naukę na Uniwersytecie Saint-Esprit w Kaslik, zdobywając licencjat z teologii liturgii. Ważnym momentem w jego drodze powołania było wstąpienie do wspólnoty monastycznej Deir Mar Musa Al-Abashi, którą współtworzył razem z włoskim jezuitą Paolo Dall’Oglio. Wspólnota ta, znana także jako Mar Moussa, stawia sobie za cel budowanie mostów między chrześcijaństwem a islamem, rozwijanie dialogu między religiami i kulturami oraz życie w duchu braterstwa. Jacques MOURAD złożył śluby zakonne w 1993 roku, a w sierpniu tego samego roku przyjął święcenia kapłańskie, zostając inkardynowanym do archeparchii Homs.

Przez kilkanaście lat swojej posługi związany był z klasztorem św. Eliana w Al-Qaryatayn niedaleko syryjskiego Homs, gdzie od 2000 roku był przeorem, a także proboszczem miejscowej parafii. Jego praca duszpasterska obejmowała nie tylko sprawowanie sakramentów, ale również szeroką działalność charytatywną i społeczną. Wspierał uchodźców i osoby poszkodowane w wojnie, organizował dostawy wody i prądu, pomagał w uprawie ziemi, służył pomocą niezależnie od wyznania czy tradycji religijnej. W tym czasie dał się poznać jako kapłan całkowicie oddany lokalnej wspólnocie i wierny misji dialogu chrześcijańsko-muzułmańskiego, przekonany, że przyszłość Syrii zależy od współpracy wszystkich jej mieszkańców, niezależnie do religii czy wyznania. W maju 2015 roku, bojownicy tzw. Państwa Islamskiego uprowadzili go z klasztoru Mar Elian. Przez pięć miesięcy był więziony i poddawany psychicznym oraz fizycznym torturom. Wielokrotnie grożono mu śmiercią i żądano wyrzeczenia się wiary. On sam wielokrotnie wspominał, że w tym okresie siłą była dla niego modlitwa, szczególnie różaniec oraz duchowość zakorzeniona w tradycji monastycznej. Udało mu się ocalić życie dzięki pomocy osób, w tym w sposób szczególny muzułmanów, którym wcześniej niósł wsparcie. Jego uwolnienie stało się symbolem, że solidarność i dobro, nawet w czasie największej próby, mogą stać się źródłem ocalenia. Po zakończeniu niewoli Jacques MOURAD przez pewien czas mieszkał w klasztorach wspólnoty Świętego Zbawiciela w Cori we Włoszech i w Sulaymaniyah w Iraku. W 2020 roku powrócił do Syrii, gdzie objął funkcję zastępcy przełożonego wspólnoty  w Al-Qaryatayn oraz odpowiedzialnego za sprawy ekonomiczne. Wyróżniał się odwagą i głęboką wiarą w to, że chrześcijanie nie mogą opuszczać Syrii mimo trudności, cierpień i zniszczeń, jakie przyniosła wojna. 7 stycznia 2023 roku Synod Biskupów Syryjskiego Kościoła Katolickiego wybrał go na arcybiskupa Homs, a papież Franciszek zatwierdził tę nominację. Sakrę biskupią otrzymał 3 marca 2023 roku. Jako arcybiskup Homs prowadzi nie tylko posługę duszpasterską, ale także stał się głosem moralnym i duchowym dla całej Syrii. Regularnie upomina się o dostęp do pomocy humanitarnej, sprzeciwia się wszelkim przejawom prześladowania i niesprawiedliwości, a zarazem podkreśla konieczność współpracy między wszystkimi społecznościami zamieszkującymi kraj.

Jacques MOURAD mówi w kilku językach, w tym po arabsku, syryjsku, francusku, angielsku i włosku. Jest ceniony za empatię, skromność i zdolność łączenia ludzi. W swoich publicznych wystąpieniach przypomina, że chrześcijanie w Syrii nie są wyłącznie ofiarami wojny, ale częścią szerszego społeczeństwa, w którym żyją muzułmanie, alawici i wyznawcy wielu tradycji. Wskazuje, że dialog i współpraca są koniecznością, a nie luksusem, jeśli Syria ma mieć przyszłość. Jego historia, od kapłana służącego mieszkańcom Al-Qaryatayn, przez porwanie i uwięzienie przez ISIS, aż po objęcie stolicy arcybiskupiej Homs, czyni go jedną z najbardziej symbolicznych postaci Kościoła na Bliskim Wschodzie. Jest świadkiem odwagi, wierności wierze i misji Kościoła, który pozostaje blisko cierpiących. Dla wielu chrześcijan i muzułmanów w Syrii stał się znakiem nadziei, że nawet w czasach największego kryzysu możliwe jest pojednanie i wspólna odbudowa życia społecznego.

Zobacz także