Albania: premier ujawnił zamiar utworzenia nowego mikroskopijnego „państwa” w części Tirany

W najbliższym czasie może się pojawić nowe państwo o powierzchni 0,11 km kw., a więc niecałą 1/4 przestrzeni, jaką zajmuje dotychczas najmniejszy kraj, czyli Watykan. Taki zamiar ujawnił premier Albanii Edi Rama w rozmowie z amerykańskim dziennikiem „New York Times”.

Według niego ten nowy twór państwowy utworzyliby wyznawcy jednego z odłamów islamu – bektasze, których głównym skupiskiem od wieków jest właśnie Albania, w której stanowią oni nieco ponad 2 proc. mieszkańców, co stawia ich na 4. miejscu wśród miejscowych wspólnot wyznaniowych.

Szef rządu oznajmił, iż w najbliższym czasie ogłosi plan powołania do życia Suwerennego Państwa Zakonu Bektaszy. W odróżnieniu od innych krajów, rządzonych przez muzułmanów, w których obowiązują różne sztywne przepisy, motywowane religijnie, np. zakaz picia alkoholu czy nakaz zasłaniania twarzy przez kobiety, w nowym państwie nie będzie żadnych surowych norm życia i chociażby kobiety będą mogły ubierać się tak, jak chcą i będzie dozwolone spożywanie wszelkich potraw mięsnych i picie alkoholu.

>>> Albania: były uchodźca arcybiskupem Tirany

„Bóg niczego nie zakazuje i po to dał nam rozum” – powiedział przywódca sufickiego zakonu bektaszy Edmond Brahimija, który prawdopodobnie stanie na czele przyszłego miniaturowego państewka. Będzie się ono mieściło w dzielnicy mieszkaniowej we wschodniej części stolicy Albanii z niską opłatą czynszową.

Premier Rama, który jest niepraktykującym katolikiem, wyjaśnił, że głównym celem utworzenia tego minipaństwa ma być propagowanie tolerancyjnej wersji islamu, którą zawsze szczyciła się Albania. „Powinniśmy strzec tego skarbu, jakim jest tolerancja religijna i nigdy nie uważać, że jest to coś dane raz na zawsze” – stwierdził szef rządu. Dodał, że to otwarte na świat umiarkowane miniaturowe państwo islamskie wysłałoby sygnał: „Nie pozwalajcie, aby  stereotypy o muzułmanach wyznaczały, kto jest muzułmaninem”.

>>> Albania: Kościoły i wspólnoty wyznaniowe podważają wyniku spisu powszechnego

Bektasze (lub bektaszyci) są członkami społeczności sufickiej, a więc mistycznego nurtu islamu, jednocześnie łączącej w sobie różne tradycje religijne i propagującej islam umiarkowany. Założycielem tego odłamu (pierwotnie bractwa) był w XIII w. mistyk i filozof Hadżi Bektasz Veli (Hacı Bektaş Veli; 1209-71), którego rodzina pochodziła z Chorasanu (na pograniczu dzisiejszego Afganistanu i Iranu), ale on sam działał w Imperium Tureckim. Wywarł on duży wpływ na turcyzację i islamizację Anatolii, a więc dzisiejszej Turcji. Jego tolerancyjna postawa wobec ludzi różnych poglądów zjednywała mu szacunek i autorytet zwłaszcza wśród prostego ludu. Właśnie głównie z tego powodu jego naśladowcy byli prześladowani w Imperium jako heretycy a w 1826 sułtan Mahmud II nakazał rozwiązanie tej wspólnoty, która liczyła wówczas 120-140 tys. członków. Uchodząc przed prześladowaniami bektasze schronili się na Bałkanach, głównie w Albanii, która od 1929 jest ich największym skupiskiem. W dzisiejszej Turcji bektasze nie są uznawani oficjalnie jako odrębne wyznanie, nie mogą więc korzystać z dotacji rządowych i muszą utrzymywać się sami. Według danych oficjalnych stanowią oni 10-15 proc. mieszkańców kraju.

>>> Albania: zmarła siostra, która w czasach reżimu ochrzciła m.in. przyszłego biskupa

W Albanii stanowią niewielką mniejszość, ocenianą na nieco ponad 2 proc. ogółu ludności, są więc czwartą grupą religijną w tym kraju po muzułmanach-sunnitach, prawosławnych i katolikach. Jeśli powstanie ich własne państwo, będą mieli własne władze, paszporty i granice, ale obywatelstwo nowej jednostki politycznej nabędą jedynie duchowni i członkowie administracji rządowej. Bractwo wydało oświadczenie, stwierdzające, iż „suwerenność zakonu bektaszy stanowi ważny etap na drodze umacniania wartości włączania, zgody religijnej i dialogu w coraz bardziej podzielonym świecie”.

Zobacz także