Betlejemskie Światło Pokoju razem ze Światłem Chanuki – wyjątkowe wydarzenie na KUL

„Niech światło z Betlejem i światło Chanuki, które już po raz trzeci goszczą razem na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, stanowią wymowny symbol dialogu katolicko-żydowskiego, którego przykładem jest nasz patron i profesor – św. Jan Paweł II” – podkreślił rektor KUL, ks. prof. Mirosław Kalinowski, w liście z okazji wydarzenia „W blasku Betlejemskiego Światła Pokoju i Świateł Chanuki. Orędzie Pokoju i Nadziei z Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II”.

W swoim liście Rektor KUL przypomniał słowa Papieża Franciszka, który kilka dni temu, 26 grudnia, po modlitwie Anioł Pański powiedział, że „Święto Świateł – Chanuka, obchodzone jest przez osiem dni przez naszych braci i siostry Żydów na całym świecie”. Z tej okazji Papież przesłał „serdeczne życzenia pokoju i braterstwa”. W dalszej części listu ks. prof. Kalinowski, podkreślił, że dzisiejszy czas ma także szczególne znaczenie, gdyż rozpoczynamy Nowy Rok. „Niech światło z Betlejem i światło Chanuki niosą nadzieję w 2025 roku” – podkreślił Rektor KUL w liście, który przeczytał w jego imieniu ks. dr hab. Jarosław Jęczeń, prorektor KUL ds. kształcenia.

>>> W tym roku Chanuka i Boże Narodzenie razem

Nadzieja i dialog

W wydarzeniu wzięli udział przedstawiciele Kościoła katolickiego, środowiska żydowskiego, profesorowie i pracownicy KUL, przedstawiciele mediów oraz mieszkańcy miasta, którzy przyszli przed Gmach Główny Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II. Organizatorem wydarzenia było Centrum Relacji Katolicko-Żydowskich KUL im. Abrahama J. Heschela.

Obecny na uroczystości bp Mieczysław Cisło, przewodniczący Komitetu Konferencji Episkopatu Polski ds. Dialogu z Judaizmem w latach 2006-2016, w modlitwie rozpoczynającej uroczystość nawiązał do hasła Roku Jubileuszowego, jaki rozpoczął się w Kościele katolickim: „Nadzieja zawieść nie może”.

Przedstawiciel gminy żydowskiej, kantor Symcha Keller, który swym śpiewem ubogacił wydarzenie, podkreślił, że światło nas łączy. „Dzielimy rytuały, ale to nie znaczy, że nasze różnice są złe. Człowiek nosi w sobie światło, które promienieje dziś z dwóch źródeł. To chanukija i płomień Betlejemskiego Światła Pokoju” – mówił Symcha.

Podczas uroczystości były śpiewane pieśni przez kantorów neokatechumenalnych oraz żydowskich. Organizatorzy złożyli serdeczne podziękowania przedstawicielom Neokatechumenatu za każdorazową obecność i uczestnictwo w wydarzeniu spajającym dwie religie, dwie kultury w jednym mieście – w akademickim Lublinie.

>>> Betlejemskie Światło Pokoju dotarło do Sekretariatu Konferencji Episkopatu Polski

Wspólne wartości

Dyrektor Centrum Heschela KUL i szef sekcji polskiej mediów watykańskich, ks. dr Paweł Rytel-Andrianik, podkreślił, że połączenie Betlejemskiego Światła Pokoju ze światłem Chanuki ma wymiar symboliczny i zwraca uwagę na wspólne wartości, jakimi są pokój, nadzieja i współpraca między Żydami a chrześcijanami. „Zapalenie ostatniej świecy chanukowej w obecności Betlejemskiego Światła Pokoju jest wyrazem dialogu chrześcijańsko-żydowskiego, o który tak zabiegał i o który apelował św. Jan Paweł II” – mówił ks. Paweł Rytel-Andrianik.

Wyjaśnił również potrzebę tego typu spotkań. „To właśnie tu, na najstarszym uniwersytecie w Lublinie, katolickim, czyli powszechnym, powołane zostało Centrum Relacji Katolicko-Żydowskich im. Abrahama J. Heschela. Nie był to przypadek, ponieważ Lublin to miasto wielu kultur i jednocześnie dialogu pomiędzy ludźmi, którzy tę swoistą 'mozaikę’ tworzyli. W tę kulturę bardzo mocno wpisała się ludność żydowska” – zaznaczył dyrektor Centrum Heschela KUL. Przypomniał również, że w Lublinie przed II wojną światową działała Jeszywas Chachmej Lublin, jedna z największych talmudycznych uczelni na świecie.

Wymiar międzynarodowy

Uczestnikom wydarzenia przesłał swe pozdrowienia kard. Kurt Koch, prefekt Dykasterii ds. Popierania Jedności Chrześcijan oraz członek Komitetu Honorowego Centrum Relacji Katolicko-Żydowskich KUL im. Abrahama J. Heschela.
Do uczestników wydarzenia skierowała swój list prof. Susanna Heschel, córka Rabina Abrahama Joshuy Heschela. Wychodząc od słów Psalmu 119 „Twoje słowo jest lampą dla moich stóp i światłem na mojej ścieżce”. Podkreśliła, że gdy „nasza wiara się pogłębia, Słowo Boże staje się naszą lampą”. Zaznaczyła, że czas Chanuki to „tydzień odnowy religijnej, aby na nowo poświęcić się naszej wierze”, jest to czas „zbliżenia się do Boga”.

Prof. Susannah Heschel zaznaczyła, że „Chanuka jest lampą, która przypomina, że całe życie jest cudowne, że nie ma nic zwyczajnego nawet w najprostszej chwili”. Podzieliła się także osobistymi wspomnieniami. „Mój ojciec zwykł wskazywać na zachodzące słońce i mówić mi: spójrz na ten wielki cud. Chanuka jest przypomnieniem, aby kultywować naszą zdolność do wyczuwania zarówno ukrytych, jak i widocznych cudów Bożego stworzenia, cudu życia, świętości Bożej obecności” – wyznała prof. Heschel.

Prof. Heschel przywołała także słowa wczesnochrześcijańskiego biskupa – Teodora z Mopsuestii, który nauczał, że każdy sakrament zawiera to, co niewidzialne: „Gdyby składał się tylko z samych (widzialnych) elementów, słowa byłyby bezużyteczne, ponieważ sam wzrok byłby w stanie pokazać nam po kolei wszystkie wydarzenia, które mają miejsce, ale ponieważ sakrament zawiera znaki rzeczy, które mają miejsce lub już się wydarzyły, słowa są potrzebne, aby wyjaśnić moc znaków i tajemnic”.

Geneza Chanuki

Słowo „Chanuka” dosłownie oznacza „dedykację lub konsekrację”. Upamiętnia jeden z największych cudów w historii Izraela. Kiedy Żydzi odnieśli zwycięstwo nad Grekami w II w. p.n.e. mieli za zadanie oczyścić świątynię Jerozolimską z pogańskich bożków i ponownie poświęcić ją Bogu Izraela. Jednak mieli do dyspozycji tylko małą ilość oliwy, która pozwalała, aby główna lampa, czyli menora paliła się tylko przez jeden dzień. Jednakże stał się cud i światło paliło się przez osiem dni. Wówczas potrzebowano właśnie ośmiu dni na przygotowanie rytualnie czystego oleju.

Na pamiątkę tego wydarzenia jest rytuał zapalania świateł, świec lub lampek oliwnych, umieszczonych na specjalnym chanukowym świeczniku – chanukiji. Jest to święto radosne i rodzinne.

***

Centrum Relacji Katolicko-Żydowskich KUL im. Abrahama J. Heschela to jednostka naukowo-edukacyjna. Misją tego centrum jest rozwijanie dialogu katolicko-żydowskiego w wymiarze lokalnym, ogólnopolskim oraz międzynarodowym. Patronem centrum jest Abraham J. Heschel, żydowski teolog, filozof i poeta, który był zaangażowany w dialog chrześcijańsko-żydowski.