Biskup Władysław Bandurski – kim był zmarły 90 lat temu patriota?

Uroczystości upamiętniające 90. rocznicę śmierci bp. Władysława Bandurskiego (1863–1932) odbędą się w najbliższą niedzielę w katedrze polowej Wojska Polskiego w Warszawie. Biskup Władysław Bandurski był biskupem pomocniczym archidiecezji lwowskiej, kapelanem Legionów Polskich, gorącym patriotą i jedną z ważnych postaci życia społecznego i religijnego w odradzającej się w ostatnich latach zaborów Rzeczypospolitej.

>>> Ukraiński Kościół Greckokatolicki: co warto o nim wiedzieć

Obchody rocznicowe zainauguruje msza św. sprawowana 6 marca o godz. 10 w katedrze polowej WP pod przewodnictwem biskupa polowego Wiesława Lechowicza. Po jej zakończeniu w Sali Konferencyjnej Ordynariatu Polowego odbędzie się konwersatorium poświęcone bp. Władysławowi Bandurskiemu – z udziałem m.in. prof. Janusza Odziemkowskiego, prof. dr hab. Jerzego Prochwicza, dr. Urszuli Kraśnickiej-Zajdler.

Krzyż na Giewoncie

>>> Migranci to nie jacyś „oni”. Migranci to my

Władysław Bandurski urodził się w Sokalu, w archidiecezji lwowskiej 25 maja 1863 r. Po święceniach kapłańskich (1887 r.) został wysłany na studia do Rzymu. Po powrocie (1889 r.) podjął pracę duszpasterską w parafiach archidiecezji lwowskiej (Kamionka Strumiłowa, Stanisławów, Lwów). Następnie przeniesiony został do Krakowa, gdzie został sekretarzem kard. Jana Puzyny. W 1901 r. ks. kan. Władysław Bandurski poświęcił krzyż znajdujący się na Giewoncie w Tatrach. Kard. Jan Puzyna poparł jego kandydaturę na biskupa pomocniczego we Lwowie. Sakrę otrzymał w 1906 r. z rąk tamtejszego metropolity abp. Józefa Bilczewskiego.

Należał do Komitetu Grunwaldzkiego, a podczas obchodów 500. rocznicy bitwy pod Grunwaldem wygłosił płomienne kazania 29 czerwca 1910 we Lwowie oraz w trakcie obchodów 14–16 lipca 1910 r. przy odsłonięciu pomnika Grunwaldzkiego w Krakowie, występując przeciw trzem cesarzom państw zaborczych oraz przepowiadając bliskie odrodzenie Polski.

Opiekun uchodźców

W latach 1911– 1912 był uczestnikiem akcji narodowej i religijnej obrony Chełmszczyzny, a po jej oderwaniu od Królestwa (w 1912 r.) został rzecznikiem finansowania działalności narodowo-oświatowej i wspierania polskich organizacji tworzonych poza zaborem rosyjskim. Został kapelanem powstałej w 1912 r. Konfederacji Polskiej, tajnej organizacji niepodległościowej, patronującej Drużynom Bartoszowym oraz Strzelcowi i Sokołowi.

Podczas I wojny światowej przebywał w Wiedniu, opiekował się uchodźcami i jeńcami polskimi, współpracował z Naczelnym Komitetem Narodowym. Był honorowym kapelanem I Brygady Legionów Polskich. Jako ich kapelan odbył dwie wyprawy na Wołyń, w miejsca, gdzie krwawe walki toczyły trzy brygady legionowe, pierwszą w okresie Bożego Narodzenia 1915 r. , kolejną wiosną roku następnego.

Patriota

Zwolniony z obowiązków biskupa pomocniczego w 1918 r., od 1920 r. mieszkał w Wilnie, gdzie do 1922 r. był kapelanem sił zbrojnych Litwy Środkowej. W okresie tworzenia się Biskupstwa Polowego w Polsce był jednym z kandydatów (popierał go Naczelnik Józef Piłsudski) do objęcia funkcji biskupa polowego. Pisał kazania i broszury o tematyce patriotycznej, m.in. „Ducha nie gaście. Mowy i przemowy patriotyczne” (1909), „Praca i cierpienie” (1921), „Krwi ofiarnej cześć” (1928). Został odznaczony m.in. Krzyżem Walecznych, Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski.

Gdy zmarł w 1932 r., pochowano go w podziemiach katedry w Wilnie. W 1996 r. prochy bp. Władysława Bandurskiego udało się sprowadzić z Wilna do Polski. Złożono je w katedrze polowej Wojska Polskiego w Warszawie 15 sierpnia 1996 r.

Zobacz także