Bp Arkadiusz Trochanowski: opieka duszpasterska nad rodzinami w czasie wojny w Ukrainie

O opiece duszpasterskiej nad rodzinami w czasie wojny w Ukrainie mówił bp Arkadiusz Trochanowski podczas Synodu Biskupów Ukraińskiego Kościoła Greckokatolickiego (UKGK), który odbywa się w Rzymie.

Cywilizacja miłości odpowiedzią na wojnę

Bp Trochanowski nawiązał do słów św. Jana Pawła II i podkreślił: „Na kryzys cywilizacji trzeba odpowiedzieć cywilizacją miłości, opartą na uniwersalnych wartościach pokoju, solidarności, sprawiedliwości i wolności, które ucieleśnia Chrystus”.

Hierarcha wskazał na fundamentalne znaczenie rodziny: „Najpełniejsze życie realizuje się we wspólnocie, zwłaszcza w tej najmniejszej – rodzinie. Rodzina jest miejscem, w którym budowane są również relacje religijne”.

Wyzwania dla ukraińskiej rodziny

Bp Trochanowski szczegółowo opisał wyzwania stojące przed ukraińskimi rodzinami w czasie wojny. „Agresja Moskali doprowadziła do fizycznego cierpienia zarówno kobiet, jak i mężczyzn. Agresja zbrojna zniszczyła osobiste kontakty i relacje, w tym rodzinne” – stwierdził.

Wśród konkretnych problemów hierarcha wymienił: kobiety z dziećmi bez ojca lub męża; mężczyźni na froncie, pozbawieni relacji rodzinnych; rodziny, które straciły krewnych lub są rozdzielone z powodu wyjazdu za granicę oraz kwestia asymilacji dzieci w obcym kraju.

Kryzys demograficzny

Biskup zwrócił szczególną uwagę na wyzwania demograficzne. „Według danych za pierwszą połowę 2024 r. na 100 urodzeń przypadało 286 zgonów, podczas gdy w 2023 r. na 100 urodzeń w Ukrainie przypadało 265 zgonów. Ukraina wkracza w krytyczną fazę spadku demograficznego, a rozwiązanie tego problemu powinno być priorytetem narodowym” – zaznaczył bp Trochanowski.

>>> Ukraina pozbawiła obywatelstwa hierarchę Kościoła związanego z Moskwą

Ruch prorodzinny jako odpowiedź

Hierarcha przedstawił kompleksowy program wsparcia rodzin. „Dziś w Ukrainie jest wiele zranionych rodzin. Potrzebujemy świadectwa małżeństw, które są w stanie dzielić się doświadczeniem swojego życia jako wierzących, dla których ma to wielką wartość” – powiedział bp Trochanowski.

Wśród konkretnych inicjatyw na rzecz rodziny wymienił: ośrodki przygotowania przedmałżeńskiego; ruch Spotkania Małżeńskie; chrześcijańskie ruchy rodzinne oraz program „Od rodziny do rodziny. Świadczyć, wzrastać, służyć”.

Wyzwania kanoniczne

Biskup zwrócił również uwagę na problemy kanoniczne spowodowane wojną. „Ogromnym i rażącym problemem są 'poprzednie życiorysy’, czyli wcześniej zawarte małżeństwa, które nie zostały prawnie unieważnione. Większość par żyje z tym `bagażem`” – powiedział hierarcha.

Kryzys rodzin kapłanów

Osobna część raportu została poświęcona wyzwaniom stojącym przed rodzinami kapłanów. „Czas wojny i czas po wojnie to okres formacji przywódców duchowych, którymi powinni być księża, ale dziś kapłaństwo wymaga wiele pracy duchowej” – powiedział bp Trochanowski.

Zalecenia strategiczne

Biskup Arkadiusz zaproponował trzystopniową strategię realizacji duszpasterstwa rodzin. Na poziomie parafialnym: organizacja spotkań tematycznych, wizyty duszpasterskie u młodych małżeństw i wsparcie dla rodzin w kryzysie. Na poziomie diecezjalnym: tworzenie centrów rodzinnych, organizacja kursów przedmałżeńskich, tworzenie grup specjalistów. Na poziomie patriarchalnym: tworzenie bazy naukowej, wydarzenia ogólnoukraińskie, koordynacja struktur prorodzinnych.

Wezwanie do działania

Podsumowując bp Trochanowski podkreślił: „Parafie UKGK powinny zajmować ważne miejsce w otwartym duszpasterstwie. Jest to przestrzeń bezpieczeństwa, w której rodzina może świadczyć o swojej wierze, życiu modlitwą i przestrzeganiu Bożych przykazań”.

Zobacz także