Bp Rojek o przymusowej służbie wojskowej w PRL: nie wolno było mieć różańca, karą za pacierz było mycie toalety

Mieliśmy utrudniony dostęp do sakramentów, nie wolno nam było mieć różańca czy książeczki do nabożeństwa; karą za pacierz na klęcząco było mycie toalety – powiedział biskup zamojsko-lubaczowski Marian Rojek, który w czasach PRL odbył przymusową służbę wojskową w jednostce, w której służył bł. ks. Jerzy Popiełuszko.

W czwartek w Świątyni Opatrzności Bożej w Warszawie metropolita warszawski kard. Kazimierz Nycz odprawił mszę św. dla grupy około 200 księży, którzy w okresie PRL odbyli przymusową służbę wojskową.

Jednym z uczestników uroczystości był bp Rojek, który służbę wojskową odbył w latach 1974-1976 jako alumn archidiecezji przemyskiej w jednostce wojskowej w Bartoszycach.

Hierarcha przypomniał, że razem z nim służbę wojskową odbywało 17 kleryków z przemyskiego seminarium, podzielonych na trzy kompanie – w każdej z nich służyło trzech kleryków i trzech cywilów. „Zdaniem cywilów była między innymi obserwacja i inwigilacja nas, kleryków” – wyjaśnił.

Dodał, że razem z nim służbę wojskową odbywali także klerycy z innych diecezji, m.in. katowickiej, krakowskiej i tarnowskiej, choć kleryków z archidiecezji przemyskiej było zdecydowanie najwięcej. „To były represje wobec arcybiskupa Tokarczuka. Z innych seminariów brano mniejszą liczbę alumnów, ale w sumie w całym batalionie było nas ponad 100, z różnych diecezji” – mówił.

>>> Dziś mija 39. rocznica męczeńskiej śmierci ks. Jerzego Popiełuszki – „kapelana Solidarności”

Bp Rojek przypomniał, że jednym z elementów represji, jakim poddawani byli przyszli księża, było utrudnianie dostępu do sakramentów i zakaz wspólnej modlitwy. „Nie wolno nam było mieć różańca czy książeczki do nabożeństwa. Na mszę św. w niedzielę mogli pójść tylko ci, którzy dostali tego dnia przepustkę, a nie było to bynajmniej łatwe. Wielu kleryków całymi miesiącami nie miało możliwości uczestniczenia we mszy św.” – zaznaczył.

Jak zastrzegł, źle widziana była także wspólna modlitwa. „Za odmówienie pacierza wieczornego na klęcząco karą było sprzątanie ubikacji, za modlitwę wspólną – nocne alarmy. Za niepodporządkowanie się normom obowiązującym w wojsku – a myśmy chcieli praktykować naszą wiarę i dawać świadectwo o tym, że jesteśmy wierzący – także były kary” – wspomniał.

Jednocześnie zastrzegł, że „czas uspokaja emocje, leczy zranienia i boleści, jakie były naszym udziałem w tamtym czasie”. „Wierzę, że Pan Bóg wtedy nad nami czuwał, że i z tego wszystkiego wyprowadził dobro” – ocenił.

Podkreślił, że tym, co w czasie prześladowań było dla niego dużym wsparciem, była przyjaźń innych kleryków. „Ta więź wspólnotowa, jedność kleryków z jednego seminarium, ale także wszystkich kleryków w jednostce, gdzie jeden drugiego podtrzymywał, była niesamowita. Wspieraliśmy się wzajemnie duchowo, fizycznie i psychicznie. W momentach, gdy komuś było trudno, na przykład na ćwiczeniach, pomagaliśmy sobie. Razem też domagaliśmy się tego, by pozwolono nam praktykować wiarę, modlić się” – powiedział.

Bp Rojek zaznaczył, że przyjaźnie z tamtego okresu przetrwały do dziś. „Spotykamy się w różnych wymiarach. W diecezji zamojsko-lubaczowskiej takie spotkania organizuje abp Józef Michalik w czasie wakacyjnym” – poinformował.

Zaznaczył, że spotkanie w Warszawie, na którym zgromadzili się księża z całej Polski, rozpoczęło się we wtorek. W środę w ramach spotkania kapłani wysłuchali konferencji w budynku Wojskowej Akademii Technicznej, a wieczorem uczestniczyli w eucharystii przy grobie bł. ks. Jerzego Popiełuszki, który również w roku 1966, jako kleryk Wyższego Metropolitalnego Seminarium Duchownego w Warszawie, został powołany do odbycia dwuletniej zasadniczej służby wojskowej i również trafił do Bartoszyc.

Jednostka wojskowa w Bartoszycach była w tym okresie określana mianem „największego seminarium duchownego w Polsce”, ponieważ w 1967 r. przebywało tam 320 alumnów. W 1965 r. w Gdańsku, Opolu i Szczecinie-Podjuchach stworzono osobne jednostki wojskowe wyłącznie dla alumnów – tzw. kompanie kleryckie.

19 października przypada 39. rocznica męczeńskiej śmierci bł. ks. Jerzego Popiełuszki – „kapelana Solidarności”. Z tej okazji w kościele Świętego Stanisława Kostki w Warszawie, o godz. 18.00 odbędzie się uroczysta msza św. pod przewodnictwem kard. Kazimierza Nycza. W czasie liturgii wierni będę modlić się o kanonizację męczennika. Liturgię rozpocznie procesja do grobu kapelana „Solidarności”, przy dźwiękach dzwonu „Jerzy” poświęconego w 1987 r. przez Jana Pawła II. Przed eucharystią i po niej przy grobie męczennika składane będą wieńce.

Zobacz także