Caritas optuje na rzecz nowego partnerstwa między Europą i Afryką

Przewodniczący Caritas Europa ks. Michael Landau i przewodniczący Caritas Afryka ks. Pierre Cibambo wezwali do zacieśnienia stosunków i współpracy na równych zasadach między Europą a Afryką. W wywiadzie dla austriackiej agencji katolickiej obaj poruszyli takie kwestie, jak migracja, stosunki gospodarcze, wojny i konflikty w Afryce oraz ich przyczyny, a także problemy wewnętrzne w Afryce.

Jednocześnie obaj przewodniczący podkreślili, że Afryka nie jest kontynentem w potrzebie i ubóstwie. Afryka, to również bardzo zróżnicowany, rozwijający się kontynent, który stoi wobec różnych możliwości. Tym, czego najbardziej potrzebuje, jest międzynarodowa sprawiedliwość i solidarność.

Caritas Afryki skupia 46 krajowych organizacji Caritas. Na czele tej sieci, która obejmuje wszystkie kraje Afryki Subsaharyjskiej, a także niektóre kraje Oceanu Indyjskiego i Atlantyku, stoi od maja 2023 roku. ks. Cibambo. Ks. Landau jest od 2020 roku przewodniczącym Caritas Europa, która obejmuje 49 organizacji członkowskich w 46 krajach.

>>> Około 1,3 mln zł Caritas Polska przekaże w 2024 r. na pomoc Afryce

W rozmowie z Kathpress przewodniczący Caritas Africa odniósł się do różnych kryzysów, które wstrząsają kontynentem. „Oprócz niezliczonych wojen i brutalnych konfliktów, mamy do czynienia z głodem, wywołanym przede wszystkim przez zmiany klimatyczne, związaną z tym niestabilność polityczną i eksploatację kontynentu przez obce kraje lub międzynarodowe korporacje”, stwierdził ks. Cibambo. Skrytykował też fakt, że bogactwo Afryki w niewielkim stopniu przynosi korzyści jej własnym mieszkańcom. Oczywiście, zaangażowane są w to również w znacznym stopniu skorumpowane elity afrykańskie, przyznał przewodniczący afrykańskiej Caritas.

Z kolei ks. Landau nawiązał do niedawno opublikowanego memorandum Caritas Europa, które pragnie zaakcentować szereg istotnych problemów dla przyszłej polityki UE w kontekście czerwcowych wyborów unijnych. Wezwano w nim między innymi do promowania globalnej sprawiedliwości i spójności politycznej na rzecz zrównoważonego rozwoju na globalnym Południu poprzez wyeliminowanie braku równowagi sił i przeszkód strukturalnych. Jest to jedyny sposób na zmniejszenie ubóstwa i niesprawiedliwości. Oznacza to również, na przykład, że Europa powinna zapłacić za szkody klimatyczne w Afryce.

Obaj przewodniczący są przekonani, że w odniesieniu do sprawiedliwych struktur gospodarczych ma również szczególną rolę do odegrania wzmocnienie lokalnych społeczności afrykańskich oraz lokalnych podmiotów i inicjatyw humanitarnych. To najlepsza opcja dla zrównoważonego rozwoju. Globalny system gospodarczy nie wystarczy, potrzebna jest również globalna solidarność, podkreślił ks. Landau. Jego zdaniem, ta solidarność jest kluczem do dobrej przyszłości w godności i dobrobycie dla wszystkich ludzi. Mieszkańcom Zachodu przypomniał, że „nasz własny styl życia ma ogromny wpływ na inne części świata”.

Z kolei ks. Cibambo zaapelował do UE o wyostrzone spojrzenie na Afrykę. Ważne jest, aby zająć się wieloma problemami u ich podstaw. Jako przykład podał niedawną konferencję w Paryżu poświęconą sprawie Sudanu. Zdaniem afrykańskiego kapłana, to godne pochwały, że uruchomiono szeroko zakrojoną pomoc humanitarną, ale to nie rozwiąże źródła problemu. „Kto wspiera dwóch generałów, którzy walczą o władzę bez względu na straty? Kto realizuje interesy tych dwóch walczących stron?” – te pytania wymagają wyjaśnienia i podjęcia odpowiednich działań, powiedział ks. Cibambo. Nie bez znaczenia jest także i to, że sankcje zawsze dotykają niewłaściwych ludzi – nigdy władców, do których się odnoszą, ale zawsze zwykłą ludność.

Zapytany o wyzwanie, jakie stanowi migracja, przewodniczący afrykańskiej Caritas powiedział, że tutaj również musimy dotrzeć do korzeni. Zasadniczo każdy człowiek ma prawo wyruszyć i szukać lepszej przyszłości. Jednak poprzez migrację Afryka straciłaby również wiele zasobów ludzkich.

Ks. Cibambo wezwał do humanitarnego traktowania i przyjmowania migrantów, a ks. Landau ponownie odniósł się do najnowszego memorandum Caritas UE, które wzywa do obrony, promowania i kształtowania polityki migracyjnej i azylowej, szanującej wartości UE, Konwencję ONZ w sprawie uchodźców, prawa człowieka i godność wszystkich ludzi bez różnicy. Żaden z rozmówców nie był w stanie znaleźć wielu pozytywów w obecnym pakcie migracyjnym UE. Obaj byli przekonani, że nie rozwiąże on problemu.

Ks. Cibambo zwrócił uwagę, że jego ojczyste Kongo jest jednym z najbogatszych krajów na świecie pod względem zasobów. Jednak ludność wcale na tym nie korzysta. Oczywiście przewodniczący afrykańskiej Caritas przyznał, że za ten stan rzeczy są również częściowo odpowiedzialni sami Afrykańczycy. W tym kontekście przypomniał niedawne kazanie wielkanocne arcybiskupa Kinszasy, kard. Fridolina Ambongo Besungu, w którym ostro skrytykował on przywódców politycznych w Kongu za realizowanie własnych interesów zamiast działania na rzecz dobra wspólnego i interesów ludności. W efekcie władze nałożyły już na kardynała spotkały już pierwsze restrykcje ze strony władz.

Ks. Cibambo przebywa przez kilka dni w Austrii. Wraz z ks. Landauem przewodniczy międzynarodowej grupie roboczej Caritas, która pracuje nad globalnym profilem Caritas. Komitet spotkał się w Wiedniu 18 kwietnia. W programie przewodniczącego Caritas Africa znalazła się również wizyta w organizacji pomocowej MIVA w Stadl-Paura w Górnej Austrii.

Austriacka MIVA (Missionaries International Vehicles Association) jest inicjatorem „akcji św. Krzysztofa” – Christophorus. Ta znana w Austrii organizacja misyjna zbiera pieniądze na środki komunikacji dla misjonarzy. Od pierwszej tego rodzaju akcji, która została przeprowadzona w 1960 r. i spotkała się z wielkim zainteresowaniem, dewizą corocznych zbiórek jest „1 grosz za 1 bezpiecznie przejechany kilometr”. Akcja rozpowszechniła się z czasem w wielu krajach, m.in. w Polsce.