Cypr: zakończyło się posiedzenie Międzynarodowej Komisji ds. Dialogu Anglikańsko-Katolickiego

W Larnace w południowo-wschodniej części Cypru zebrała się Międzynarodowa Komisja Anglikańsko-Rzymskokatolicka ds. Dialogu (ARCIC III) w ramach 3. fazy tych rozmów. Oceniano, jak Kościół na szczeblu lokalnym, regionalnym i powszechnym rozeznaje słuszne nauczanie etyczne. Komunikat ze spotkania, ogłoszony 22 maja, stwierdza, iż odbyło się ono w dniach 8-15 bm. z udziałem wszystkich członków Komisji, konsultantów-ekspertów oraz pracowników Biura Wspólnoty Anglikańskiej z Londynu i Dykasterii ds. Wspierania Jedności Chrześcijan z Watykanu.

Większą część obrad poświęcono rozpatrzeniu dwóch konkretnych przypadków związanych z zagadnieniami moralnymi – co do jednego z nich katolicy i anglikanie uzgodnili, że zasadniczo mają takie samo nauczanie, podczas gdy w drugim przypadku nie było tej zgodności. Skupiając się bardziej nad odpowiednimi procesami rozeznawania niż nad samymi kwestiami moralnymi i stosując podejście tzw. „ekumenizmu przyjmującego [receptive; ricettivo]”, Komisja zastanawiała się nad określeniem tego, w jaki sposób każda wspólnota może uczyć się z doświadczeń drugiej – stwierdza komunikat.

Na posiedzeniu 11 maja metropolita Konstancji-Ammochostosu Bazyli – jeden z 8 prezydentów Światowej Rady Kościołów – przedstawił prawosławny pogląd na rozeznanie moralne, skupiając się szczególnie na królowaniu Boga i Jego przemianie świata.

>>> Anglikanie przeciwko błogosławieniu par homoseksualnych

W ciągu tygodniowych obrad ich uczestnicy odbyli szereg spotkań z przedstawicielami miejscowych Kościołów i wspólnot. 11 maja mieli oni okazję wysłuchania wykładu arcydziekana Johna Holdswortha nt. dziejów i religijnego dziedzictwa Larnaki. Odwiedzili kościół Angeloktitisti (Zbudowany przez aniołów) w miejscowości Ktiti i cerkiew św. Łazarza w Larnace, w którym – według starożytnej tradycji – znajduje się drugi grób Łazarza, wskrzeszonego z martwych przez Jezusa i który później miał zostać pierwszym biskupem tego miasta. Zwiedzono też meczet Hala Sultan Tekke, uchodzący za czwarte najświętsze miejsce świata islamu, gdzie przyjął ich imam Shakir Alemdar.

Cerkiew św. Łazarza w Larnace, fot. Wikimedia comons/A.Savin

14 maja członkowie Komisji spotkali się z dziekanem Jeremym Crockerem i wiernymi anglikańskiej katedry św. Pawła w Nikozji na niedzielnym nabożeństwie, które sprawował współprzewodniczący ARCIC III abp Philip Freier. Następnie przyjął ich w swej rezydencji prawosławny arcybiskup Nowej Justyniany i całego Cypru Jerzy III. Opowiedział on swym gościom o trwającym już ponad pół wieku podziale wyspy i jego skutkach dla chrześcijan zamieszkujących północną jej część i wręczył im książkę przedstawiającą zrujnowane kościoły Północnego Cypru. Zaapelował też do uczestników spotkania, aby pomogli zapoznać mieszkańców swych krajów z tą bolesną sytuacją. Przed powrotem do Larnaki członkowie Komisji spotkali się jeszcze z katolickim patriarszym wikariuszem Cypru o. Bruno Varriano OFM.

Uczestnicy obrad wyrazili wdzięczność ustępującemu biskupowi Cypru i Zatoki Perskiej oraz prymasowi Kościoła Episkopalnego w Jerozolimie i na Bliskim Wschodzie Michaelowi Lewisowi i jego współpracownikom za przygotowanie tego spotkania. Obecne posiedzenie było 10. w ramach trzeciej fazy dialogu katolicko-anglikańskiego, rozpoczętej w 2011 roku. Od tamtego czasu obradowano co roku do 2017, gdy zebrano się w Erfurcie na 7. sesji, na której uzgodniono i ogłoszono najważniejszy, jak dotąd, dokument tego etapu „Kroczą wspólnie drogą. Uczenie się bycia Kościołem – lokalnym, regionalnym, powszechnym”. Później spotkano się jeszcze w 2019 w Jerozolimie, po czym nastąpiła 3-letnia przerwa, spowodowana pandemią i dopiero w dniach 7-14 maja 2022 Komisja zebrała się ponownie, tym razem w Rzymie. Następne posiedzenie zaplanowano na maj przyszłego roku.

>>> Katolicy i anglikanie pracują nad wspólnym dokumentem o moralności

Współprzewodniczącymi ARCIC III są: anglikański arcybiskup Melbourne – dr Philip Freier i katolicki arcybiskup Birmingham w Anglii Bernard Longley. W skład Komisji wchodzi po 6 osób – duchownych i świeckich – jako członków oraz po dwóch konsultantów oraz po jednym sekretarzu z obu stron.

Międzynarodowa Komisja Anglikańsko-Rzymskokatolicka ds. Dialogu (ARCIC) powstała po pierwszej oficjalnej wizycie prymasa Wspólnoty Anglikańskiej, arcybiskupa Canterbury Michaela Ramseya w Watykanie w dniach 23-24 marca 1966 i podpisaniu przez niego i Pawła VI Wspólnej Deklaracji, wyrażającej wolę rozpoczęcia dialogu teologicznego między obu Kościołami. W 1967 Wspólna Komisja Przygotowawcza odbyła trzy posiedzenia, po których ostatecznie postanowiono podjąć oficjalne rozmowy teologiczne. Utworzono wspomnianą Komisję Międzynarodową – ARCIC, która po raz pierwszy zebrała się w dniach 1-8 września 1971 w Windsorze. Ta pierwsza faza trwała do 1981, po czym w latach 1983-2005 działała ARCIC II i obecnie, od 2011 trwa trzeci etap dialogu, w którego ramach odbyło się dotychczas 10 sesji.

Warto jeszcze dodać, że dialog katolicko-anglikański był pierwszym oficjalnym dialogiem teologicznym Kościoła katolickiego z innym wyznaniem; obecnie na szczeblu centralnym Kościół prowadzi kilkanaście tego rodzaju rozmów, m.in. z prawosławnymi, luteranami, starożytnymi Kościołami wschodnimi (niechalcedońskimi) i wieloma innymi wyznaniami. Ponadto w niektórych krajach, zwłaszcza w Stanach Zjednoczonych, toczą się podobne rozmowy w wymiarze lokalnym, które jednak, dla odróżnienia od dialogów centralnych, noszą nazwę konsultacji (np. z prawosławnymi, starokatolikami i inne).