Czy uczniowie wypisują się z religii? Fakty i mity [STATYSTYKI]

„Odpływ z lekcji religii„, „Uczniowie masowo wypisują się z religii” – tego typu nagłówki obiegają internet od dłuższego czasu. Czy rzeczywiście mamy obecnie do czynienia z wypisywaniem się uczniów z religii na masową skalę? Co na ten temat mówią statystyki?

Instytut Statystyki Kościoła Katolickiego SAC to pierwszy w Polsce ośrodek badań nad religijnością. Na podstawie najnowszych dostępnych danych z instytutu przeprowadzono poniższą analizę dotyczącą liczebności uczniów na lekcjach religii.

5 ostatnich lat

Z informacji zebranych przez instytut wynika, że spadek procentowego udziału uczniów w lekcjach religii na wszystkich etapach edukacji jest rzeczywiście faktem. Trudno jednak mówić o „odpływie” lub „masowych wypisach”, gdy rokrocznie można zauważyć spadek liczby uczniów biorących udział w lekcjach religii na poziomie 1-2 punktów procentowych. Z drugiej strony, biorąc pod uwagę 5 ostatnich lat, tendencja spadkowa jest dostrzegalna i jednoznaczna. Jednocześnie należy zauważyć, że wciąż 80,3% uczniów deklaruje uczestnictwo w lekcjach religii, w których udział jest dobrowolny. 

Od przedszkola do liceum

Aż 88,9% uczniów szkół podstawowych bierze udział w lekcjach religii. Niestety bardzo duża część z nich nie deklaruje uczestnictwa w lekcji na kolejnych etapach edukacji. Tu, trzeba przyznać spadek jest rzeczywiście duży (ok. 25-35 punktów procentowych) w roku szkolnym 2022/2023. Warto jednak zaznaczyć, że mniejsze zainteresowanie lekcjami religii w szkołach ponadpodstawowych jest faktem od kilku lat (w poprzednich latach instytut notował spadek na bardzo podobnym poziomie).

>>> Religia cieszy się największym zainteresowaniem spośród przedmiotów dodatkowych [ROZMOWA]

Z Rzeszowa do Warszawy

Od wielu lat można zaobserwować duże zróżnicowanie między procentem uczniów chodzących na religię w różnych regionach Polski. Z zebranych przez instytut danych wynika, że ogólna, uproszczona tendencja w roku szkolnym 2022/2023 wskazywała, że im dalej na południe i im dalej na wschód, tym większy jest procent uczniów uczęszczających na lekcje religii. Najwyższą frekwencję na religii odnotowano w diecezji rzeszowskiej – 94,9%, a najniższą w diecezji warszawskiej – 59,8%. Zauważalna jest również pewna tendencja dotycząca diecezji, na terenie których znajdują się największe z polskich miast. W diecezji warszawskiej i warszawsko-praskiej, wrocławskiej, gdańskiej, łódzkiej odnotowano niższą frekwencję niż w zdecydowanej większości sąsiadujących z nimi diecezji.

W perspektywie kolejnych lat

Z roku na rok utrzymuje się niewielki spadek procentowego udziału uczniów w lekcjach religii na wszystkich etapach edukacji. Mimo że w krótkiej perspektywie nie jest on drastyczny, to jednak tendencja utrzymująca się przez lata może świadczyć o stopniowej laicyzacji lub mówiąc wprost o coraz bardziej dostrzegalnym braku zainteresowania lekcjami religii. Największe wyzwania w tej kwestii mają katecheci w szkołach ponadpodstawowych, kiedy wielu uczniów podejmuje decyzje, by nie uczestniczyć w lekcjach religii. Warto jednak pamiętać, że praca nauczycieli religii może jedynie wspomóc i uporządkować przekaz wiary, który dziecko otrzymywało (albo i nie) od swoich rodziców przez całe życie. Perspektywa kolejnych lat odsłania ilość pracy duszpasterskiej, która jest jeszcze do wykonania. 

Zobacz także