Dlaczego żydzi praktykują obrzezanie?

O tym, czym jest mezuza oraz dlaczego żydzi praktykują obrzezanie pisze podrabin Gminy Żydowskiej w Poznaniu, Szymon Zadumiński. 

Mezuza 

„I wypiszesz je na mezuzach i przymocujesz je na odrzwiach twojego domu i twoich bramach” (Dewarim 11:20). Micwa nakazuje przymocowanie mezuzy do odrzwi oraz na bramie własnego domu. Mezuza to kawałek pergaminu, na którym zapisane zostały dwa fragmenty z Tory. Jednym z nich jest fragment rozpoczynający się słowami: Szema Israel („Słuchaj, Izraelu”, Dewarim 6:4-9). Drugi natomiast z fragmentów zaczyna się od słów: Wehaja im szamoa („Jeżeli zawsze będziecie słuchać”, Dewarim 11:13-21). Fragmenty te powinny zostać zapisane specjalnym atramentem i specjalnym pismem, którego użwa się, pisząc Sefer Tora.

We fragmentach tych omawia się fundamenty wiary w Boga, Boską Opatrzność nad wszystkimi stworzeniami oraz przyjęcie przez naród żydowski zwierzchnictwa Boga, jak również jarzma Jego micwot. Niektórzy ludzie dotykają mezuzy lub całują ją, przechodząc przez drzwi, pragnąc w ten sposób jeszcze mocniej zaszczepić te elementy wiary w swoich sercach.

Mezuzę należy przymocować do bramy wychodzącej na dziedziniec domu (jeśli ma nadproże), do odrzwi swego domu oraz do odrzwi wszystkich pomieszczeń w swoim domu (z wyjątkiem odrzwi toalet). Mezuzę należy przymocować do prawej framugi (tzn. do tej, która znajduje się po prawej stronie osoby, która wchodzi do domu lub do danego pomieszczenia). Mezuzę należy przymocować do górnej trzeciej części framugi, lecz w odległości większej niż jeden tefach od nadproża. Mezuzę należy zwinąć od jej lewej strony do prawej. Zgodnie z przyjętym zwyczajem mezuzę zamyka się w specjalnym ochronnym pojemniku, by uchronić ją przed ewentualnymi zniszczeniami. Przed przymocowaniem mezuzy należy odmówić błogosławieństwo „aszer kideszanu bemicwotaw weciwanu likboa mezuza” („Ten, który uświęcił nas Swoimi przykazaniami i nakazał nam przymocowanie mezuzy”). Mezuzę przymocowuje się do odrzwi natychmiast po zakończeniu odmawiania błogosławieństwa. Jeśli w jednym czasie przymocowuje się większą liczbę mezuz, wówczas błogosławieństwo odmawia się jedynie przed przymocowaniem pierwszej mezuzy. Nie należy prowadzić rozmów na żadne inne tematy, zanim nie przymocuje się wszystkich mezuz. Mezuza powinna być solidnie przymocowana do framugi, dlatego pojemnik, w którym jest umieszczona, należy przybić gwoździem przy dolnej i górnej krawędzi, bądź przykleić mocną taśmą dwustronną.

Aby mezuza była zgodna z wymogami halachy, przy jej wykonaniu powinno się przestrzegać wielu praw. Często sprzedaje się mezuzy, które są nieważne (tzn. zostały zapisane niezgodnie z wymogami halachy). Z tego względu należy kupować mezuzę tylko od osoby godnej zaufania, bogobojnej, która doskonale zna halachy dotyczące mezuzy. Ponadto należy pozwolić sprawdzić nową mezuzę ekspertowi w odnośnych halachach, zanim przymocuje się ją do odrzwi. Często zdarza się, iż osoby handlujące mezuzami nie znają wszystkich odpowiednich halach i mogą nieumyślnie sprzedawać nieważne mezuzy.

Mezuzy, które znajdują się u nas w domu, należy sprawdzać dwa razy w ciągu siedmiu lat. Należy poprosić sofera (osoba, która zawodowo pisze Sefer Tora, Megile oraz mezuzy), by sprawdził mezuzę pod kątem wystąpienia ewentualnych usterek, które mogły pojawić się wraz z upływem czasu, jak np. wyblakły atrament czy uszkodzenia spowodowane wilgocią.

Brit mila – obrzezanie 

Nasi mędrcy w swych komentarzach poświęconych obrzezaniu (brit mila) piszą, że każda micwa, którą naród żydowski zaakceptował z radością, również z radością będzie wypełniana w każdym pokoleniu. Istotnie, Żydzi z radością obrzezywali swoich synów we wszystkich miejscach na ziemi, przez wszystkie wieki. Niemowlęta płci męskiej obrzezuje się ósmego dnia po urodzeniu. W świetle halachy nowy dzień zaczyna się wraz z nastaniem nocy. Dla przykładu chłopiec, który przyszedł na świat w sobotnią noc lub w ciągu dnia w niedzielę, musi zostać obrzezany w następną niedzielę. Chłopiec, który przyszedł na świat w Szabat (tzn. w piątkowy wieczór po zmroku lub w ciągu dnia w Szabat), powinien zostać obrzezany w następny Szabat. Jeśli jednak dziecko przyszło na świat w wyniku cięcia cesarskiego, nie może być obrzezane w Szabat. W takim przypadku chłopiec powinien zostać obrzezany w następną niedzielę (tzn. dziewiątego dnia po urodzeniu).

Jeśli dziecko nie zostało obrzezane ósmego dnia po urodzeniu, nie może być obrzezane w Szabat. Uroczystość brit mila może zostać przełożona, jeśli na przykład zdrowie dziecka nie pozwala na przeprowadzenie jej ósmego dnia po przyjściu na świat. W takiej sytuacji rabin bądź mohel (osoba, która dokonuje aktu obrzezania) muszą potwierdzić decyzję o przełożeniu obrzezania na inny dzień. Brit mila powinien wykonywać doświadczony, bogobojny mohel, który zna doskonale odnoszące się do tego halachy. Wśród mohelów zazwyczaj istniej podział specjalizacji: albo mohel jest specjalistą od obrzezania dzieci, albo dorosłych. Mohel specjalizujący się w obrzezaniu dorosłych dokonuje brit mila w przypadku baalej teszuwa (Żydów nawróconych na drogę religijną) lub konwertytów.

*** 

Szymon Zadumiński jest podrabinem Gminy Żydowskiej w Poznaniu 

 

Zobacz także