Dwóch premierów jednego dnia. Zmiana władzy w Polsce?

O godz. 10 w Sejmie premier Mateusz Morawiecki wygłosi expose. Zgodnie z planem o godz. 15 posłowie zagłosują nad wotum zaufania dla jego rządu. Jeśli nie uzyska większości (a to wskazuje nowa sejmowa arytmetyka) dojdzie do tzw. drugiego kroku konstytucyjnego, w którym Sejm wybiera premiera. Kandydatem KO, PSL, Polski 2050 i Lewicy jest szef PO Donald Tusk i to on ma szanse na objęcie funkcji premiera RP.

Pod koniec listopada, po październikowych wyborach parlamentarnych prezydent Andrzej Duda zaprzysiężył nowy rząd Mateusza Morawieckiego, utworzony po wyborach parlamentarnych w tzw. pierwszym kroku konstytucyjnym. Dziś o godz. 10 Morawiecki przedstawi Sejmowi expose z wnioskiem o udzielenie rządowi wotum zaufania. Jeśli w tzw. pierwszym kroku nie uda się wyłonić rządu, inicjatywę przejmuje Sejm, który wybiera premiera i członków rządu. Następnie prezydent powołuje tak wybrany rząd i odbiera od niego przysięgę.

W wyborach do Sejmu, które odbyły się 15 października, PiS zdobyło 194 mandaty, co nie daje większości co najmniej 231 posłów. KO zdobyła 157 mandatów, Trzecia Droga – 65, Nowa Lewica – 26, a Konfederacja – 18.

Poniedziałek w Sejmie

Po expose premiera w ramach dyskusji parlamentarzystów przewidziano 10-minutowe oświadczenia w imieniu klubów i 5-minutowe oświadczenie w imieniu koła. 

Po debacie odbędzie się głosowanie nad wotum zaufania dla rządu Morawieckiego. Zaplanowano je na godzinę 15:00.

Zgodnie z harmonogramem na stronie Sejmu, po głosowaniu nad wotum zaufania dla rządu Mateusza Morawieckiego, jeśli nie uzyska większości, ma zostać zarządzona półtoragodzinna przerwa, podczas której będzie czas na zgłaszanie kandydatur na Prezesa Rady Ministrów w tzw. drugim konstytucyjnym kroku. Kandydata na premiera może zgłosić grupa co najmniej 46 posłów.

Kandydatem KO, PSL, Polski 2050 i Lewicy jest szef PO Donald Tusk. 10 listopada przewodniczący tych partii podpisali umowę koalicyjną; łącznie formacje te mają 248 posłów.

Po przerwie i zgłoszeniu kandydatów posłowie przejdą do wyboru premiera w tzw. drugim kroku konstytucyjnym – wynika z harmonogramu Sejmu. Wówczas odbędzie się debata, a o godz. 18:45 – głosowanie nad wyborem premiera. Sejm wybiera Prezesa Rady Ministrów oraz proponowanych przez niego członków Rady Ministrów bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów.

Ostatnio Sejm zmienił swój regulamin, tak aby głosowanie w tzw. drugim kroku konstytucyjnym przebiegało przy użyciu urządzeń do liczenia głosów oraz poprzez podniesienie ręki. Wcześniej regulamin przewidywał wybór premiera za pomocą imiennych podpisanych kart wrzucanych do urn.

Wtorek w Sejmie

We wtorek, 12 grudnia, o godzinie 9:00 nowy Prezes Rady Ministrów przedstawi program działania oraz skład rządu wraz z wnioskiem w sprawie wyboru Rady Ministrów. Według harmonogramu głosowanie nad nową Radą Ministrów odbędzie się o godz. 15. Skład proponowanego rządu Donalda Tuska został przedstawiony w piątek.

Kiedy zaprzysiężenie rządu?

W piątek szef PO Donald Tusk – po spotkaniu z kandydatami na ministrów w jego przyszłym rządzie – wyraził nadzieję, że do uroczystości zaprzysiężenia nowego rządu dojdzie w środę, 13 grudnia. Nie dlatego, żeby powodował mną pośpiech, ale już kilka godzin później będą zapadały w Brukseli bardzo ważne decyzje z punktu widzenia polskich interesów – wskazywał lider PO. Tusk podkreślił, że rozmowy na Radzie Europejskiej będą dotyczyły m.in. Ukrainy i sytuacji na granicy z tym krajem.

Kilka dni temu minister w Kancelarii Prezydenta RP Wojciech Kolarski wskazywał, że jeśli tzw. drugi konstytucyjny krok będzie przebiegał zgodnie z zapowiedziami marszałka Sejmu Szymona Hołowni i opublikowanym harmonogramem Sejmu, to pierwszy możliwy termin zaprzysiężenia nowego rządu to 13 grudnia. Jak tłumaczył, 12 grudnia prezydent wraca wieczorem z zaplanowanego od dawna wyjazdu do Szwajcarii.  Kolarski wskazywał również, że „jeśli byłaby taka wola ze strony nowo wybranego premiera, to zaprzysiężenie 14 grudnia też wchodzi w grę”. Jak mówił, „możliwe są godziny poranne, biorąc pod uwagę, że posiedzenie Rady Europejskiej zaczyna się w godzinach wieczornych”.

Jeśli dojdzie do powołania gabinetu Donalda Tuska, powstanie rząd liczący 25 ministrów, z których 5 będzie urzędować bez teki. Powstaną trzy dodatkowe, obsadzone przez kobiety funkcje ministerialne (ds. równości, społeczeństwa obywatelskiego i polityki senioralnej) i jedno nowe ministerstwo na Śląsku, a Ministerstwo Edukacji i Nauki zostanie zaś podzielone na dwa.

A już wiosną czekają nas kolejne wybory – tym razem do władz lokalnych (na prezydentów i burmistrzów miast, do rad gmin, powiatów i sejmików wojewódzkich). Prawdopodobny termin to 7 kwietnia.

Zobacz także