Dziś dożynki na Jasnej Górze. Rolnicy pielgrzymują tam od 40 lat

Trwa ogólnopolskie święto dziękczynienia za plony w 40-lecie pierwszych dożynek na Jasnej Górze. Mszy św. w intencji rolników przewodniczył wczoraj wieczorem bp Edward Białogłowski, wieloletni delegat Konferencji Episkopatu Polski ds. Duszpasterstwa Rolników i Pszczelarzy. Przedstawiciele polskiej wsi podejmą także nocne czuwanie modlitewne. Dziś Suma dożynkowa z błogosławieństwem wieńców żniwnych o godz. 11.00.

W kazaniu bp Białogłowski przypomniał, że jasnogórskie dożynki sprzed 40 lat były pierwszymi po wolnościowym, solidarnościowym zrywie Polaków 1980 roku, po zmaganiach o zarejestrowanie „Solidarności” i „Solidarności Rolników” i w przeżywanym dramacie stanu wojennego.

U początku organizowania ogólnopolskiego dziękczynienia za plony na Jasnej Górze są środowiska rolników, a także zarejestrowany 12 maja 1981 r. NSZZ Rolników Indywidualnych „Solidarność”.

Nie traćcie ducha

Bp Białogłowski wskazał na aktualność przesłania, które wówczas w homilii zostawił polskim rolnikom abp Ignacy Tokarczuk, „by wśród przeciwności nie tracić ducha, ale walczyć o prawdę, wolność, budować na miłości Boga i tę miłość przenosić na każdego człowieka, chronić godność rodziny i być odpowiedzialnym za Ojczyznę, troszczyć się o tę ziemię, której uprawianie jest również wyrazem patriotyzmu”.

– Dziękujemy za was, za waszą wiarę, pokorę, wasz trud i wytrwałość, wasze rodziny i gospodarstwa. Mimo różnych trudności troszczycie się, by nie zabrakło chleba, i do chleba, dla Polski i dla innych – dziękował rolnikom bp Białogłowski i apelował o szacunek dla chleba, który jest „darem Boga i owocem ciężkiej pracy rąk ludzkich i wymaga czci i miłości”. – Trzeba sobie robić rachunek sumienia, czy nasz dom jest rzeczywiście miejscem poszanowania chleba – mówił kaznodzieja.

>>> Abp Jędraszewski: dożynki wpisują się w dzieło uwielbienia Boga

Dziękczynienie za beatyfikację Prymasa Wyszyńskiego

W tym roku jasnogórskie dożynki są też dziękczynieniem za beatyfikację Prymasa Stefana Wyszyńskiego oraz wspomnieniem 35-lecie beatyfikacji bł. Karoliny Kózkówny patronki rolników i polskiej wsi.

Prymas Wyszyński nieustannie w swej duszpasterskiej posłudze wykazywał wielką troskę o wieś i rolnictwo. Wskazywał na wartości wyniesione z życia ludzi wsi: szacunek dla chleba czy pracę na roli traktowaną jako powołanie. Prymas Wyszyński z dumą niejednokrotnie wspominał, że jest wnukiem rolnika znad Bugu.

Zaangażowanie kard. Stefana Wyszyńskiego na rzecz powstających po sierpniu 1980 r. związków zawodowych rolników indywidualnych nazywano „ostatnią wielką akcją społeczną Prymasa Tysiąclecia”.

Za ekonomiczny błąd uważał koncentrację ziemi przez państwo kosztem rodzinnych gospodarstw chłopskich w ramach komunistycznej kolektywistycznej wizji gospodarki. Wiele uwagi kierowany przez Prymasa Wyszyńskiego Episkopat Polski poświęcał sytuacji na wsi w latach siedemdziesiątych XX w. w czasie narastającego kryzysu gospodarczego.

Obradująca w trakcie strajków (26 sierpnia 1980 r.) na Jasnej Górze Rada Główna Episkopatu Polski do niezbywalnych praw narodu zaliczyła m.in. prawo do indywidualnego posiadania i dysponowania ziemią w gospodarstwach rolnych i stworzenie sprzyjających warunków rozwoju indywidualnym gospodarstwom rolnym.

Z kolei uczestnicy chłopskich protestów upomnieli się o sprawy ważne dla ludzi wierzących takich jak: budowa nowych świątyń, katechizacja, swoboda praktyk religijnych dla dzieci na obozach i koloniach czy opieka duszpasterska w wojsku i zakładach karnych.

Prymas wspierając ruch „Solidarności” na wsi, zachęcał rolników do rozwijania wytrwałej i mądrej pracy związkowej w dziedzinie społeczno-zawodowej.

Nauczanie społeczne Prymasa Tysiąclecia dotyczące wsi i rolnictwa stało się również podstawą działania utworzonego w tym czasie duszpasterstwa rolników.

Od 40 lat na Jasnej Górze

Duszpasterstwo to, które obchodzi również 40-lecie istnienia, jest organizatorem jasnogórskiego dziękczynienia za plony. Tegoroczna Krajowa Wystawa Rolnicza, która od lat towarzyszy jasnogórskim dożynkom, stała się także okazją do pokazania zmagań środowiska chłopskiego z władzą komunistyczną w latach 1980–1981 toczonych o rejestrację rolniczych związków zawodowych oraz skalę chłopskich protestów. Te kartę historii polskiej wsi ukazuje ekspozycja „Tu rodziła się »Solidarność« Rolników” przygotowana przez Instytut Pamięci Narodowej.

– Proszę o to, by Polska wieś stała na straży nie tylko bezpieczeństwa żywnościowego, ale aby w każdej chwili była do dyspozycji, jeżeli chodzi o kwestie obrony tego, o co zawsze walczyła, co było jej fundamentem – mówił podczas otwarcia Krajowej Wystawy Rolniczej Mateusz Szpytma, zastępca Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej.

Jasnogórskie dożynki oraz wydarzenia im towarzyszące są więc stosunkowo młodym, bo 40-letnim zwyczajem, jednak bardzo mocno zakorzenionym w ludowej tradycji chłopskiej, sięgającej co najmniej czasów przedrozbiorowych.

Wśród pielgrzymek, które przybywały do Częstochowy, najwięcej było właśnie grup chłopskich. Są okazją do wspólnej modlitwy, ale też prezentacji piękna polskiej kultury ludowej – przypomniał historyk o. Grzegorz Prus, paulin.

Zobacz także