Dziś Kościół greckokatolicki obchodzi święto Epifanii, zwane Jordanem

19 stycznia (6 stycznia wg juliańskiego kalendarza) Kościół greckokatolicki obchodzi święto Epifanii, czyli wspomnienie chrztu Pańskiego w rzece Jordan, podczas którego objawił się Bóg w trzech Boskich Osobach. Jest to jedno z najbardziej uroczystych świąt w Kościele greckokatolickim, podczas którego jest błogosławiona woda, bardzo często w jej naturalnym środowisku: w rzece, stawie czy jeziorze.

Dzień wcześniej wiernych obowiązuje surowy post, w świątyniach sprawowane są Królewskie Godziny (Carskie Czasy) i Nieszpory z Liturgią św. Bazylego Wielkiego. Wieczorem wierni zsiadają do uroczystej wieczerzy (Szczedrij Weczir), podobnie jak przed Bożym Narodzeniem. Po wspólnej modlitwie oraz odczytaniu fragmentu Pisma Świętego głowa rodziny wita wszystkich słowami „Chrystos Chreszczajestja!” (Chrystus przyjmuje Chrzest!). Pozostali członkowie rodziny odpowiadają „W rici Jordani” (W rzece Jordan), po czym piją wodę święconą. Wieczorem w cerkwiach sprawowane jest Wielkie Powieczerze (Kompleta) z Łytią, podczas którego wielokrotnie odśpiewywany jest hymn „Z nami Bóg, zrozumcie to narody i ukorzcie się, albowiem z nami Bóg”.

>>> Kościół greckokatolicki w Polsce uruchomił swój profil na Twitterze

W sam dzień Epifanii po zakończeniu Boskiej Liturgii następuje obrzęd Wielkiego Poświęcenia Wody. W jego trakcie odczytywane są trzy fragmenty proroctwa Izajasza zapowiadające przyjście Mesjasza na świat, by zbawić ludzkość. Następnie czytany jest fragment Listu św. Pawła do Koryntian mówiący o przejściu Izraelitów przez Morze Czerwone oraz o wodzie na pustyni. Fragment Ewangelii św. Marka opisuje chrzest Jezusa w Jordanie.

Po ekteniach, w których wierni proszą o uświęcenie wody, kapłan odczytuje trzy antyczne modlitwy błogosławieństwa, po których trzykrotnie błogosławi wodę kolejno: zapalonymi potrójnymi świecznikami, dłonią, dmuchając na wodę w kształcie krzyża (część egzorcyzmu), a także zanurzając w wodzie krzyż, podczas gdy wierni odśpiewują troparion święta: „Podczas chrztu Twego, Chryste, w Jordanie* miało miejsce uwielbienie Trójcy świętej:* bo głos Ojca zaświadczył o Tobie,* nazywając Cię umiłowanym Synem * i Duch pod postacią gołębicy potwierdził niewątpliwość tego oświadczenia.* Chryste Boże, Któryś się objawił* i oświecił wszechświat, chwała Tobie.” Po zakończeniu błogosławieństwa kapłan kropi wiernych wodą.

W okresie pandemii wierni nie czerpią wody, lecz przynoszą ze sobą naczynia z wodą, którą później spożywają, a także kropią nią swe domy.

Święto Epifanii (popularnie zwane Jordanem) jest jednym z najbardziej uroczystych świąt w Kościele greckokatolickim. Często woda jest błogosławiona w jej naturalnym środowisku (rzeka, staw, jezioro), gdzie procesyjnie zmierzają wierni.

Zobacz także