II wojna światowa: oblaci na archiwalnych zdjęciach. „Widzieliśmy go po śmierci. Był to szkielet z anielską …

Publikujemy mało znane fotografie kleryka Alfonsa Mańki, o. Wilhelma Kubsza OMI oraz o. Wilhelma Stempora OMI. W krótkich notatkach opisujemy ich historię, na którą mocna wpłynęła II wojna światowa.

Fotografia z 9 sierpnia 1935 r. przedstawia Alfonsa Mańkę (pierwszy z lewej), w czasie pobytu w budowanej Gdyni. Dwa lata później, po ukończeniu NSD w Lublińcu, rozpoczął nowicjat oblacki w Markowicach, a 4 maja 1940 r., jako kleryk, rozpoczyna drogę do obozu koncentracyjnego w Dachau i Mauthausen – Gusen. Pracuje w kamieniołomie, czy wykonując najbardziej poniżające prace. Zginął 22 stycznia 1941 r. „Umarł, jak żył święcie. Wycieńczony głodem, wśród bicia i strasznych męczarni, nie wypowiadając słowa skargi. Na ustach jego była nieprzerwana modlitwa. Zawsze był skupiony. Widzieliśmy go po śmierci. Był to szkielet z anielską pogodą na twarzy” – pisał o nim świadek.

>>> O. Stempor: nieznana historia kapelana dywizjonu 303

Na zdjęciu z 1943 r., po lewej stronie, widzimy Ślązaka o. Wilhelma Kubsza OMI. W czerwcu 1936 r. przyjął święcenia kapłańskie. W 1941 r. zagrożony aresztowaniem ze strony Niemców przystąpił do oddziału partyzantów. Po utworzeniu 1 Dywizji Piechoty został jej kapelanem, a w 1944 r. dziekanem Armii Polskiej w ZSRR. Brał udział w walkach na terytorium Polski. W styczniu 1945 r. został wyrzucony ze służby i przed armią radziecką i ludowym polskim wojskiem ukrywał się w Górach Świętokrzyskich, w klasztorze na Świętym Krzyżu, pod przybranym nazwiskiem Franciszek Kopiec. Zmarł 24 lipca 1978 r. w Jeleniej Górze, gdzie został pochowany na cmentarzu komunalnym.

>>> Śmierć nie jest końcem – o kapelanach powstania warszawskiego

Na zdjęciu z 1944 r. widzimy o. Wilhelma Stempora OMI w samolocie Spitfire, należącym do 303 Dywizjonu Myśliwców im. T. Kościuszki w Anglii. Był tam kapelanem. Urodził się 24 czerwca 1913 r. Jego droga zakonna wiodła przez oblackie NSD w Lublińcu, pięcioletnie studia w WSD w Obrze k. Wolsztyna, przerwane wybuchem II wojny światowej. Po jej rozpoczęciu udał się przez Włochy do Francji, gdzie ukończył seminarium i w 1941 r. przyjął święcenia kapłańskie, następnie trafił do Anglii. W maju 1945 r. powrócił do Polski; pracował w różnych placówkach. Zmarł w rodzinnych Bobrownikach Śląskich 16 kwietnia 1990 r.

Zobacz także