Jarosław Różański OMI: z hasłem „Uczniowie-Misjonarze” wiąże się pewne ryzyko

Dziś, 13 listopada, w Warszawie został zaprezentowany nowy program duszpasterski Kościoła w Polsce na rok 2025/2026 pod hasłem „Uczniowie-Misjonarze”. O tym do czego to hasło zachęca mówi o. prof. Jarosław Różański OMI.

Nowy program wejdzie w życie w pierwszą niedzielę Adwentu, 30 listopada 2025 r. Jak wyjaśnił ks. Leszek Gęsiak SJ, rzecznik Konferencji Episkopatu Polski, tegoroczny kierunek duszpasterski Kościoła koncentruje się na formacji chrześcijańskiej – integralnej, osobowej i wspólnotowej, jako warunku koniecznego dla odnowy życia Kościoła w Polsce.

Ojciec profesor Jarosław Różański OMI, misjolog, podkreśla, że choć hasło „Uczniowie-Misjonarze” jest samo w sobie bardzo trafione, to jednak z jego odbiorem związane jest pewne ryzyko.

– To hasło, które wyrasta w tradycji misyjnych oraz inspiracji papieżem Franciszkiem. Niewątpliwie podkreśla wymiar ewangelizacyjny Kościoła. Wiąże się jednak z pewnym niebezpieczeństwem – może być ono dla Kościoła nad Wisłą pokusą zamknięcia się w sobie. Kościoły europejskie, w których mamy do czynienia z nową ewangelizacją czy reewangelizacją, biorą inspirację z Kościoła misyjnego, ale z drugiej strony myślą po staremu. Nie ma w tym odwagi wyjścia do świata niechrześcijańskiego. I nie chodzi tu o kategorie geograficzne, ale o kategorie kulturowe – zaznacza ojciec Różański. – Mamy w Polsce szereg osób, które przybyły na fali migracji, ale obawiam się, że niewielu z nas pomyśli o tym, aby realizować to hasło roku duszpasterskiego względem tych właśnie osób – dodaje misjolog.

fot. EpiskopatNews/flickr

W rozmowie z Michałem Jóźwiakiem ojciec profesor zwraca uwagę, że „pierwsze wspólnoty chrześcijańskie były zmuszone do dynamizmu wyjścia poza siebie. Były nieliczne i osadzone w świecie całkowicie niechrześcijańskim”. Dzisiaj brakuje nam tej energii i wolimy obracać się w tym, co jest nam dobrze znane i dla nas bezpieczne.

Jarosław Różański OMI proponuje, aby rozważać hasło zbliżającego się roku duszpasterskiego nie tylko jako zachętę do aktywizmu, ale przede wszystkim jako propozycję szczególnej duchowości.

– Bycie uczniem-misjonarzem wiąże się z konkretną duchowością. To nie jest hasło, które jedynie skłaniałoby do działania bez jego pogłębienia. Kluczowa jest uległość Duchowi Świętemu. Nawet apostołom trudno było do końca zrozumieć Jezusa mimo że byli blisko niego i przecież Go kochali. Dopiero to Duch Święty ich prowadził i pomagał im odczytać pełniej przesłanie Chrystusa – mówi o. Różański. – Jest znakomita scena w Dziejach Apostolskich, gdzie św. Piotr spotyka się z Korneliuszem i jego domownikami. Tam widać, że Duch Święty działa w Korneliuszu jeszcze przed chrztem. To pokazuje, że postawa ucznia-misjonarza zaczyna się od słuchania. Należy pamiętać, że Duch Święty działa także poza Kościołem – podkreśla misjolog.

Jarosław Różański OMI/ fot. Michał Jóźwiak/misyjne.pl

Uczeń-misjonarz to osoba, którą powinny wyróżniać pewne zachowania, sposób myślenia o świecie i drugim człowieku. Kluczowe znaczenie ma tutaj otwartość i umiejętność słuchania. Istotna jest także świadomość, że chrześcijanin powinien zawsze prowadzić do Chrystusa, a jego rola sprowadza się do bycia niemal niewidzialnym pośrednikiem.

– Powinniśmy pamiętać, że naszym zadaniem jest prowadzić ludzi do Jezusa, a nie do siebie. Uczeń-misjonarz powinien być jak Jan Chrzciciel. Powinien być głosem. A przecież zazwyczaj skupiamy uwagę na mówiącym, a nie na samym głosie – zaznacza nasz rozmówca. – Ważna cecha ucznia-misjonarza to kochać ludzi, którym się głosi Ewangelię. A żeby ich pokochać trzeba ich poznać, wejść w ich kulturę, zwyczaje, język. Misje zaczynają się od słuchania i kochania. Bez tego Ewangelia nie może być głoszona – podsumowuje ojciec Różański.

Ojciec Jarosław Stanisław Różański OMI urodził się w 1961 r. w Biłgoraju. W 1980 r. wstąpił do nowicjatu Zgromadzenia Misjonarzy Oblatów Maryi Niepokalanej na Świętym Krzyżu, gdzie rok później złożył pierwsze śluby zakonne. Następnie rozpoczął studia filozoficzno-teologiczne w Wyższym Seminarium Duchownym w Obrze k. Wolsztyna, gdzie 17 czerwca 1987 r. przyjął sakrament święceń w stopniu prezbitera. W 1991 r. ukończył studia z zakresu filologii polskiej na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. W 1996 r. uzyskał licencjat kanoniczny z misjologii na podstawie pracy pt. „Założenie misji północnokameruńskiej” na ATK. Doktorat „Dojrzewanie północnokameruńskiej prowincji kościelnej Garua w latach 1946–1996”, pod kierunkiem o. prof. Antoniego Kurka OMI, obronił w 1998 r. Habilitował się w 2004 r. na podstawie dorobku naukowego oraz monografii „Inkulturacja Kościoła wśród ludów Środkowego Sudanu” na UKSW. W 2014 r. otrzymał tytuł naukowy profesora nauk teologicznych. Specjalizuje się w misjologii, afrykanistyce, religioznawstwie, dialogu międzykulturowym i międzyreligijnym. Główne zainteresowania Afryką i misjami pogłębione zostały przez pobyty badawcze, związane głównie z klasycznie pojmowaną strefą Sudanu Środkowego: Kamerun: (1991–1993; 2001; 2011; 2013); Czad (1993; 2001; 2013); Republika Środkowoafrykańska (1993; 2002; 2013); Sudan Południowy (2011); Sudan Północny (2012). Prowadził także badania terenowe na Madagaskarze (1995/1996; 2011). Owocem tych pobytów były liczne publikacje. Jarosław Różański OMI jest autorem 18 książek, redaktorem i współredaktorem 40 książek, autorem ponad 100 artykułów naukowych i rozdziałów w monografii, 50 popularnonaukowych oraz licznych haseł encyklopedycznych i recenzji naukowych. Jarosław Różański OMI wypromował prawie 40 doktorów. Od października 1999 r. pracuje na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, wpierw jako adiunkt, aktualnie jako profesor zwyczajny. W latach 2004–2013 był kierownikiem Katedry Historii Misji oraz kierownikiem Sekcji Misjologii. Od 1 marca 2013 r. jest kierownikiem Katedry Misjologii. Od 1 września 2013 r. do 30 września 2016 r. był dyrektorem Instytutu Dialogu Kultury i Religii. Ponadto jest członkiem Komitetu Episkopatu Polski ds. Dialogu z Religiami Pozachrześcijańskimi, w latach 2002–2012 r. był wiceprzewodniczącym, a od 2012 r. jest członkiem zarządu Polskiego Towarzystwa Afrykanistycznego i Polskiego Stowarzyszenia Misjologów. Jest on także członkiem Rady Programowej Festiwalu Nauki w Warszawie, a od roku 1994 członkiem redakcji „Misyjnych Dróg”.