fot. PAP/Leszek Szymański
KEP: raport na temat wykorzystania seksualnego małoletnich
382 zgłoszenia przypadków wykorzystywania seksualnego małoletnich, w tym 198 dotyczyło osób poniżej 15 roku życia, a 184 powyżej 15 roku życia; zgłoszone przypadki obejmują czas od 1 stycznia 1990 r. do 30 czerwca 2018 r. – wynika z danych, które otrzymał Sekretariat Konferencji Episkopatu Polski od wszystkich diecezji i zakonów. Zostały one opracowane przez Instytut Statystyki Kościoła Katolickiego i Centrum Ochrony Dziecka.
Łączna liczba ofiar we wszystkich (również niepotwierdzonych) przypadkach poniżej 15 roku życia wynosiła 345. Natomiast powyżej 15 roku życia – 280. Wśród ofiar, we wszystkich zgłoszonych przypadkach łącznie małoletni płci męskiej stanowili 58,4 proc., natomiast małoletni płci żeńskiej 41,6 proc.
Spośród wszystkich przypadków, względem których udało się̨ ustalić́ stan procesu kanonicznego (94,8 proc. wszystkich zgłoszonych przypadków), 74,6 proc było już zakończonych, zaś 25,4 proc. było jeszcze w toku.
Spośród zakończonych spraw wydaleniem ze stanu duchownego skutkowało 25,2 proc. postępowań. Inne kary (suspensa, upomnienie kanoniczne, zakaz pracy z małoletnimi, pozbawienie urzędu, ograniczenie posługi albo zakaz wystąpień publicznych) stanowiły 40,3 proc.
Sprawy zakończone innymi skutkami (nałożenie pokuty, przeniesienie na inną parafię, przeniesienie poza duszpasterstwo parafialne, do domu emeryta albo domu chorych księży, terapia, samowolne opuszczenie diecezji) stanowiły 11,5 proc., zaś zakończone umorzeniem postępowania (ze względu na śmierć osoby oskarżanej, samobójstwo lub brak wystarczających dowodów, zły stan zdrowia) stanowiły 12,6 proc.
W 10,4 proc. przypadków postępowanie zakończyło się uniewinnieniem oskarżonego.
Przypadki zgłaszane były najczęściej przez osoby poszkodowane (41,6 proc.) lub ich bliskich (20,9 proc.). W 5,8 proc. wiedza pochodziła od organów państwa, a w 5,2 proc. przypadków z mediów. Osoby z parafii, czyli zarówno duchowni z parafii jak i świeccy zgłosili 5,2 proc. przypadków. Wiedza o 14,9 proc. przypadków pochodziła z innego źródła, takiego jak: dyrektor szkoły, pedagog, wychowawcy, opiekunowie dzieci oraz znajomi poszkodowanych, współbracia (w zakonach), klerycy, inni kapłani.
Publikujemy obszerne fragmenty kwerendy.
Ogólna liczba przypadków
Wszystkich zgłoszonych przypadków wykorzystywania seksualnego małoletnich (do ukończenia 18 roku życia) we wszystkich diecezjach i zakonach od 1 stycznia 1990 r. do 30 czerwca 2018 r. było 382, w tym dotyczących osób poniżej 15 roku życia 198 (51,8%) i powyżej 15 roku życia 184 (48,2%).
Zgłoszonych przypadków w diecezjach było 284, w tym dotyczących osób poniżej 15 roku życia 154 (54,2%) i powyżej 15 roku życia 130 (45,8%). Zgłoszonych przypadków w zakonach męskich było 98, w tym dotyczących osób poniżej 15 roku życia 44 (44,9%) i powyżej 15 roku życia 54 (55,1%).
Źródła informacji o przypadkach
Do jednostek kościelnych przypadki zgłaszane były najczęściej przez osoby poszkodowane (41,6%) lub ich bliskich (20,9%). W 5,8% jednostki kościelne dowiedziały się o przypadkach od organów państwa, w 5,2% z mediów. Osoby z parafii, czyli zarówno duchowni z parafii jak i świeccy zgłosili 5,2% przypadków. 1,3% przypadków zostało zgłoszone przez przełożonych (przypadki te dotyczą zakonników). Wiedza o 14,9% przypadków pochodziła z innego źródła, takiego jak: dyrektor szkoły, pedagog, wychowawcy, opiekunowie dzieci oraz znajomi poszkodowanych, współbracia (w zakonach), klerycy, inni kapłani.
Postępowanie kanoniczne i przed organami państwa
Spośród wszystkich przypadków, względem których udało się ustalić stan procesu kanonicznego (94,8% wszystkich zgłoszonych przypadków) 74,6% było już zakończonych, zaś 25,4% było jeszcze w toku. Spośród zakończonych spraw, przypadki zakończone wydaleniem ze stanu duchownego stanowiły 25,2%; zakończone innymi karami (suspensa, upomnienie kanoniczne, zakaz pracy z małoletnimi, pozbawienie urzędu, ograniczenie posługi albo zakaz wystąpień publicznych) stanowiły 40,3%; zakończone innymi skutkami (nałożenie pokuty, przeniesienie na inną parafię, przeniesienie poza duszpasterstwo parafialne, do domu emeryta albo domu chorych księży, terapia, samowolne opuszczenie diecezji) stanowiły 11,5%; zakończone umorzeniem postępowania (ze względu na śmierć osoby oskarżanej, samobójstwo lub brak wystarczających dowodów, zły stan zdrowia) stanowiły 12,6%, zakończone uniewinnieniem oskarżonego 10,4%.
Z przekazanych informacji wynika, że od 1990 do 2018 roku ze wszystkich przypadków zgłoszonych do jednostek kościelnych obejmujących zarówno ofiary poniżej jak i powyżej 15 roku życia przypadków procedowanych przed organami państwa było 44,0%. Przypadków procedowanych przed organami państwa w toku postępowania na dzień zbierania danych było 19,6% zaś zakończonych postępowań było 80,4%. Spośród zakończonych w procedowaniu przed organami państwa przypadków, 63,0% zakończyło się skazaniem (w tym zasądzono odszkodowanie na rzecz ofiary w 5,9% przypadkach); 26,6% umorzeniem postępowania; 8,9% odmową wszczęcia postępowania i 1,5% uniewinnieniem.
Charakterystyka przypadków pod względem zakazanego czynu
Zgłoszone przypadki, w tym również te, w których oskarżeni w procesie kanonicznym zostali uznani za niewinnych, znacznie rzadziej dotyczyły lat sprzed 1980 r. Zdecydowanie więcej przypadków dotyczy zarzucanych czynów w ostatnich dekadach.
W diecezjach (nie wliczając 7 przypadków, w których liczba ofiar została określona jako „kilka” oraz 8 przypadków pornografii dziecięcej), łączna liczba ofiar poniżej 15 roku życia we wszystkich zgłoszonych przypadkach (również niepotwierdzonych) w latach 1990-2018 wynosiła 254. W zakonach, nie wliczając 2 przypadków, w których liczba została określona jako kilka, 1 przypadek pornografii oraz 2 przypadki z brakami danych, łączna liczba ofiar we wszystkich zgłoszonych przypadkach poniżej 15 roku życia wynosiła 91. Zatem łącznie w diecezjach oraz zakonach (wyłączając wspomniane powyżej przypadki, w których nie dało się jednoznacznie ustalić liczby ofiar) liczba ofiar we wszystkich (również niepotwierdzonych) przypadkach poniżej 15 roku życia wynosiła 345.
W diecezjach (nie wliczając 2 przypadków, w których liczba ofiar została określona jako „kilka”), łączna liczba ofiar powyżej 15 roku życia we wszystkich zgłoszonych w latach 1990-2018 przypadkach wynosiła 192. W zakonach, nie wliczając 2 przypadków, w których liczba została określona jako kilka, łączna liczba ofiar we wszystkich zgłoszonych przypadkach powyżej 15 roku życia wynosiła 88. Zatem liczba ofiar we wszystkich przypadkach (za wyjątkiem wspominanych 4 przypadków, w których nie udało się jednoznacznie ustalić liczby ofiar) powyżej 15 roku życia w diecezjach i zakonach (również niepotwierdzonych) wynosiła 280.
Wśród ofiar, we wszystkich zgłoszonych przypadkach łącznie małoletni płci męskiej stanowili 58,4%, natomiast małoletni płci żeńskiej 41,6%.
Podstawowe wnioski metodologiczne
Pomiędzy poszczególnymi diecezjami i jurysdykcjami zakonnymi występowały różnice w rzetelności wypełnionych ankiet. Przekazywane przez diecezje oraz jurysdykcje zakonne dane w kilku przypadkach były niepełne oraz niespójne, co wymagało dodatkowego monitowania oraz weryfikacji danych. W niektórych przypadkach nie można było jednoznacznie ustalić wieku ofiar. W takich pojedynczych przypadkach, na etapie weryfikacji danych, określano wiek ofiar jako niższy. Odpowiedzi na pytania otwarte w formularzach kart wskazywały na pewną ignorancję w zakresie możliwego oraz wymaganego w przepisach kościelnych podejścia do zgłaszanych przypadków.
Biorąc pod uwagę ewentualne dalsze badania, proponuje się przeformułowanie otwartych pytań w kierunku pytań zamkniętych oraz półotwartych zgodnie z następującymi zasadami:
1. Rozdzielić pytanie o proces kanoniczny i dalsze postępowania na:
a. procedury procesu kanonicznego
b. doraźne środki zaradcze na czas procesu
c. skutki procesu (uniewinnienie, umorzenie, skazanie – jaki rodzaj kary?)
2. Pytanie o proces karny przed organami państwa skategoryzować wg odpowiedzi: brak zgłoszenia, odmowa wszczęcia postępowania, umorzenie, uniewinnienie (w każdej kategorii dlaczego?), skazanie (z wyrokiem w zawieszeniu, skazanie z wyrokiem pozbawienia wolności, zasądzenie odszkodowania, sprawa w toku)
3. Uwzględnić pytanie o proces z powództwa cywilnego ze skategoryzowanymi odpowiedziami: wyrok zasądzający (odszkodowanie, inne – jakie?) wyrok oddalający pozew, umorzenie postępowania, sprawa w toku, brak zgłoszenia. Pytanie o powoda w procesie z powództwa cywilnego: duchowny podejrzany, domniemana ofiara, inne – jakie?
Wybrane dla Ciebie
Czytałeś? Wesprzyj nas!
Działamy także dzięki Waszej pomocy. Wesprzyj działalność ewangelizacyjną naszej redakcji!
| Zobacz także |
| Wasze komentarze |
Wiadomości
Wideo
Modlitwy
Sklep
Kalendarz liturgiczny