Kolejne diecezje organizują szkolenie z „ustawy Kamilka”

W diecezji sosnowieckiej zakończył się cykl szkoleń dla proboszczów z zakresu tzw. „ustawy Kamilka”. Kurs został podzielony na 3 terminy i odbył się w Sosnowcu, Olkuszu i w Jaworznie. Szkolenie obejmowało dwie części: dotyczącą zmian prawnych i obejmującą tzw. kompetencje „miękkie”.

– Celem szkolenia było przede wszystkim nauczenie empatii, reagowania adekwatnego, tak żeby człowieka wysłuchać, a nie udzielać mu porad. Uczestnicy mogli poczuć to na sobie i zobaczyć, co im pomaga. Wtedy będą w stanie również zareagować adekwatnie na drugą osobę. Mówiliśmy także o niewłaściwym blokowaniu emocji w sobie. Jeżeli emocje dobrze uporządkujemy, to będziemy umieli zrozumieć drugiego człowieka. Pracujemy na emocjach z drugim dopiero wtedy, kiedy swoje emocje poukładamy. A mamy takie doświadczenia, że księża nie zawsze sobie z tym radzą – tłumaczy Irmina Matyszkiewicz, świecka pedagog prowadząca jedną z części szkolenia.

Specyfika posługi, jakiej podejmują się księża, nie zawsze sprzyja radzeniu sobie z emocjami.

– Moim zdaniem niektórzy z księży bardziej skupiają się na takich powinnościach: co się powinno, czego się nie powinno, na spotkaniach to nawet nam wybrzmiało. Gdy mówię, że komunikat „Nie bój się” nie jest dobry, to jeden z księży zauważył, że to jedna z najczęściej powtarzanych rad w Piśmie Świętym. To postawa, którą trzeba odróżnić od emocji. Emocje powinniśmy nauczyć się przeżywać po to, by mogły przez nas przepłynąć, powinniśmy pozwolić im minąć – dodaje Irmina Matyszkiewicz.

Aby prowadzić duszpasterstwo, konieczne jest poznanie swojej własnej osobowości.

– Jeśli nauczę się najpierw siebie, to wtedy mogę wyjść do drugiego człowieka. Jeśli tego nie zrobię, to tej drugiej osoby nie będę rozumieć. Wtedy mogę działać tylko w oparciu o przepisy prawne czy przykazania. One są ważne, jednak nie są zupełnie sztywne. „Szabat został ustanowiony dla człowieka, a nie człowiek dla szabatu (Mk 2,27)” – tłumaczy Irmina Matyszkiewicz.

>>> Powołano dwie komisje do zbadania sytuacji w diecezji sosnowieckiej [KOMUNIKAT]

W drugiej części proboszczowie wysłuchali wykładu ks. Macieja Gaika, prawnika kanonisty, delegata ds. prewencji, członka diecezjalnego zespołu ds. prewencji w zakresie ochrony małoletnich. Przekazał im wiedzę o przepisach zawartych w tzw. ustawie Kamilka oraz do czego zobowiązuje to prawo proboszczów. Pojawiły się również konkretne wskazówki, jak przełożyć na rzeczywistość parafialną zapisy ustawowe.

– Jeśli chodzi o ochronę małoletnich, to wytyczne Episkopatu są już od lat, ale też na poziomie całego Kościoła, w odpowiednich dokumentach kościelnych. Poza tym one też wynikają z Ewangelii. To nie jest temat zupełnie nowy dla proboszczów. To, co jest nowością to konkretne przepisy prawne nowej ustawy. Niektórzy już wcześniej zapoznali się z nimi. O części przepisów księża wiedzieli już od dawna, ale one w ostatnim czasie uległy zmianom – tłumaczy ks. Maciej Gaik.

Księża chwalili sobie przyjazny klimat szkolenia.

– Przede wszystkim bardzo pozytywna atmosfera, to jest bardzo dobry wstęp do tematu emocji. Jako duszpasterze ucząc w szkole, czy na parafii spotykamy się z emocjami na co dzień. Emocje trzeba jakoś rozłożyć, żeby dojść do tego człowieka, który przychodzi. Mamy pomagać innym. Również były bardzo ciekawe spostrzeżenia. To było bardzo budujące, mogliśmy sobie również przypomnieć wykłady z czasów seminarium z psychologii. Myślę, że każdy wyszedł ze spotkania mocno podbudowany – powiedział ks. Paweł Kempiński, który wziął udział w szkoleniu.

Był również czas na rozwiązanie problemów, które sygnalizowali księża.

– W niektórych grupach znaleźli się kapłani, którzy zadawali dużo pytań, chcieli więcej wiedzy i dopytywali o szczegóły. Być może trudno było się wczuć w rolę z zaproponowanego ćwiczenia, ale widać, że księża proboszczowie się starali. Początkowo mnie trochę tak „straszono”, co ja sobie wymyśliłam, żeby szkolić księży proboszczów z emocji, ale powiem szczerze – księża zaskoczyli mnie pozytywnie. Jest wielu starszych kapłanów, którzy z perspektywy swojej posługi widzą też problem. Każdy z nas zna swoje słabsze punkty. Jeżeli potrafimy coś nazwać po imieniu – to można z tym już coś zrobić – tłumaczy Irmina Matyszkiewicz.

Diecezjalny zespół ds. prewencji w zakresie ochrony małoletnich bp Artur Ważny utworzył jeszcze w maju. Były to pierwsze tygodnie po kanonicznym objęciu diecezji sosnowieckiej. Znaleźli się w nim eksperci dobrani zarówno pod względem merytorycznym, jak i stanu życia. W zespole znajdują się kapłani, świecka pedagog i siostra zakonna.

Proboszczowie zostali przeszkoleni w zakresie tworzenia bezpiecznego środowiska parafialnego, sposobów reagowania na różnego rodzaju krzywdę i przemoc, a także zapewnienia opieki i wsparcia osobom skrzywdzonym. Ponadto otrzymali odpowiednio przygotowane i dostosowane do lokalnych warunków standardy ochrony dzieci.

Kolejne szkolenia, tym razem skierowane dla różnych grup związanych z duszpasterstwem parafialnym planowane są na okres po wakacjach.

Diecezja bydgoska

Bydgoszcz i Górka Klasztorna to dwa miejsca w diecezji bydgoskiej, w których zaplanowano spotkania w sprawie wytycznych, dotyczących tzw. „Ustawy Kamilka”.

Pierwsze spotkanie odbyło się w Centrum Edukacyjno-Formacyjnym i byli na nie zaproszeni proboszczowie 11 z 21 dekanatów. – Wspomniana „Ustawa Kamilka” z 28 lipca 2023 roku weszła w życie 15 lutego 2024 roku. To ustawa o zmianie Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego oraz niektórych innych ustaw, w tym Ustawy z 13 maja 2016 roku o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich. Przewiduje ona pewne obowiązki pracodawców i innych organizatorów w zakresie działalności związanej z wychowaniem, edukacją, wypoczynkiem, leczeniem, świadczeniem porad psychologicznych, rozwojem duchowym, uprawianiem sportu lub realizacją innych zainteresowań przez małoletnich, lub z opieką nad nimi oraz pracowników i innych osób dopuszczanych do takiej działalności – tłumaczy ks. dr Mateusz Nowak.

Delegat biskupa ds. ochrony dzieci i młodzieży, który prowadzi spotkania, dodał, że dotyczy to m.in. każdej parafii, jako jednego z podstawowych miejsc rozwoju duchowego dzieci i młodzieży – Stąd nasze spotkania w Bydgoszczy i Górce Klasztornej – dodał ks. dr Mateusz Nowak. – Ustawa jest po to, by chronić i ma być pomocna. Dla nas to kolejne wyzwanie, którym należy się zająć – powiedział bp Krzysztof Włodarczyk.

Nowelizacja przepisów powstała po tragicznej śmierci ośmioletniego Kamilka z Częstochowy, który został zakatowany przez swojego ojczyma w 2023 roku.

Diecezja radomska

W czwartek rozpoczną się obowiązkowe szkolenia dla proboszczów z diecezji radomskiej dotyczące wdrożenia w parafiach i placówkach prowadzonych przez podmioty kościelne standardów ochrony małoletnich i osób bezbronnych.

Dekret w tej sprawie podpisał ordynariusz radomski bp Marek Solarczyk. W dokumencie wyjaśnił, że w związku z wejściem w życie 15 lutego nowelizacji Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego oraz niektórych innych ustaw (zwanej też „ustawą Kamilka”) i modyfikacją szeregu obowiązujących w Polsce przepisów, zostały nałożone na liczne podmioty nowe obowiązki w zakresie ochrony małoletnich.

„Jednym z tych obowiązków jest wprowadzenie do 15 sierpnia 2024 roku tzw. standardów ochrony małoletnich, które dotyczą także kościelnych osób prawnych i jednostek organizacyjnych” – podkreślił biskup.

Jednocześnie ordynariusz radomski zaznaczył, że wszyscy księża proboszczowie i administratorzy (księża zarządzający parafią podczas trwałej nieobecności proboszcza w przypadku jego śmierci lub trwałej przeszkody w sprawowaniu władzy,) mają obowiązek udziału w jednym ze szkoleń, które od czwartku będą odbywać się w Wyższym Seminarium Duchownym w Radomiu. Bp. Solarczyk zobowiązał równocześnie proboszczów do wprowadzenia standardów do połowy sierpnia.

Szkolenia odbędą się 20 i 28 czerwca oraz 8 lipca.

Nowelizacja Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, tzw. ustawa Kamilka, ma na celu zapewnienie ochrony małoletnim, którzy stali się ofiarami przemocy. Część przepisów ustawy obowiązuje już od 29 sierpnia ub.r.

Ustawa zmieniła m.in. przepisy dotyczące wysłuchania dziecka (może ono nastąpić raz w toku postępowania).

Zmieniono też niektóre przepisy m.in. Kodeksu postępowania karnego. Jeżeli dziecko zostało ofiarą przestępstwa i żaden z rodziców nie może występować w jego imieniu, sąd lub prokurator będą wnioskować do sądu opiekuńczego o wyznaczenie reprezentanta dziecka (dotychczas kuratora). Osoby, które będą wykonywać tę funkcję, są zobowiązane przez sąd rodzinny do składania sprawozdań na temat tego, jak wykonują swoją pracę nie rzadziej niż co cztery miesiące.

Nowelizacja zmienia także ustawę o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym. Dodano nowy rozdział o standardach ochrony małoletnich, która dotyczy m.in. przedszkoli, szkół, placówek oświatowo-wychowawczych, poradni psychologiczno-pedagogicznych, podmiotów świadczących usługi hotelarskie oraz turystyczne. Ich dyrektorzy muszą zapewnić wdrożenie określonych standardów.

Projekt ustawy został złożony w Sejmie w maju 2023 r. po tragicznej śmierci ośmioletniego Kamilka z Częstochowy, który został zakatowany przez swojego ojczyma. Kamil zmarł 8 maja ub.r. po 35 dniach walki lekarzy o jego życie. Chłopiec był wcześniej wielokrotnie maltretowany przez ojczyma.

Matka Kamilka, 35-letnia Magdalena B., mimo że wiedziała, co robi jej mąż, nie próbowała go powstrzymać. Kamilek wielokrotnie uciekał z domu. Zdaniem opiekujących się nim w ostatnich dniach życia lekarzy, chłopiec był wcześniej zaniedbany i niedożywiony. Gdyby nie to, miałby duże szanse przeżyć