Komisja za projektem ws. podniesienia zasiłku pogrzebowego

Sejmowa Komisja Polityki Społecznej i Rodziny w środę jednogłośnie poparła projekt nowelizacji ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, który zakłada podniesienie zasiłku pogrzebowego z 4 do 7 tys. zł. Zmiany mają wejść w życie od 1 stycznia 2026 r.

Założenia projektu przedstawił na posiedzeniu komisji wiceminister rodziny, pracy i polityki społecznej Sebastian Gajewski. Przypomniał, że obecna kwota zasiłku pogrzebowego wynosi 4 tys. zł i pozostaje niezmienna od 2011 r. Projekt – jak mówił – przewiduje podniesienie świadczenia do 7 tys. zł.

Wiceminister zaznaczył, że zasiłek pogrzebowy jest obecnie jedynym świadczeniem emerytalno-rentowym, które nie podlega waloryzacji. Jak dodał, projekt przewiduje wprowadzenie mechanizmu waloryzacji zasiłku, jednak na innych zasadach niż w przypadku emerytur i rent.

>>> Amerykanie, nawet najbogatsi, żyją krócej niż Europejczycy

„Proponujemy autonomiczny wskaźnik waloryzacji dedykowany dla zasiłku pogrzebowego. Wynika to w dużej mierze z faktu, że zasiłek pogrzebowy ma zupełnie inne funkcje niżeli pozostałe świadczenia emerytalno-rentowe” – powiedział wiceszef MRPiPS.

Według projektu, świadczenie będzie podlegać waloryzacji od 1 marca w sytuacji, gdy inflacja przekroczy 5 proc. w roku poprzednim. Jak wyjaśnił wiceminister, brak corocznej waloryzacji zasiłku ma zapobiec wzrostowi cen usług pogrzebowych.

Wiceminister poinformował, że koszt podniesienia zasiłku pogrzebowego wynosi 1,2 mld zł w 2026 r.

Projekt noweli reguluje też zasadę rozliczania tzw. zasiłku celowego. Zgodnie z projektem może on być przyznany osobie, która pokryła koszty pogrzebu, jeśli po zmarłym nie przysługuje jej zasiłek pogrzebowy.

„Przykładem może być sytuacja, w której matka jest nieubezpieczona, ponieważ pracuje na umowę o dzieło, ma dziecko, które jest małe, nie jest ubezpieczone. Po śmierci takiego dziecka nie będzie przysługiwał zasiłek pogrzebowy” – powiedział Gajewski.

Według projektu, zasiłek celowy będzie przyznany także w przypadku, gdy osoba, która pokryła koszty pogrzebu, jest uprawniona do zasiłku pogrzebowego i poniosła w związku z pogrzebem koszty nadzwyczajne, trudne do przewidzenia i niemożliwe do pokrycia z zasiłku pogrzebowego. Wiceminister wskazał, że jest to np. sprowadzenie zwłok z zagranicy.

Gajewski podkreślił, że zasiłek celowy z pomocy społecznej będzie przysługiwał bez kryterium dochodowego i bez ograniczenia wysokości (ani do kwoty wskazanej liczbą bezwzględną, ani do kwoty kryterium dochodowego).

>>> Zasiłek pogrzebowy nie był podnoszony od lat, ma wzrosnąć z 4 tys. do 7 tys. zł

„Jeśli chodzi o wysokość zasiłków celowych – ponieważ są to świadczenia z pomocy społecznej – to organ przyznający taki zasiłek będzie mógł określić jego wysokość, adekwatnie do sytuacji, w której znajduje się wnioskodawca” – powiedział wiceszef MRPiPS.

W dyskusji nad projektem Adrian Pokrywczyński ze Związku Powiatów Polskich powiedział, że zmiany nie były konsultowane ze stroną samorządową. Dodał, że projekt nakłada na gminy nowe zadania związane z zasiłkiem celowym. „Teraz jest przewidziany zasiłek celowy na pogrzeb, ale jest on związany z kryterium dochodowym. Tutaj wprowadzenie tego kształtu przepisów zmienia jednak sytuację i mamy do czynienia z tym, że postępowanie administracyjne będzie trochę większe” – zaznaczył Pokrywczyński.

Gajewski odpowiedział, że jedynym podmiotem, który „ma prawny obowiązek pochować kogokolwiek” jest gmina. Jak tłumaczył, rząd nie wprowadza nowych świadczeń, jedynie rozszerza i modyfikuje warunki do przyznania zasiłku celowego, który obecnie funkcjonuje.

Podkreślił ponadto, że projekt był skierowany do Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego, która nie przedstawiła opinii na jego temat w ustawowym terminie. Jednocześnie – jak dodał – projekt 13 maja 2024 r. był przedmiotem posiedzenia zespołu ds. ochrony zdrowia i polityki społecznej komisji wspólnej rządu i samorządu. Wiceminister zaznaczył, że uwagi samorządowców zostały omówione w raporcie z konsultacji udostępnionym na stronie Rządowego Centrum Legislacji.(PAP)

Zobacz także