Zdj poglądowe, fot. unsplash.com/Kat

Konferencja pt. „Budowa w Kościele w Polsce systemu przeciwdziałania wykorzystywaniu seksualnemu małoletnich”

W Kościele w Polsce przez długi czas nie było świadomości, że konieczne jest uczenie się na cudzych błędach – powiedział o. Adam Żak, koordynator KEP ds. ochrony dzieci i młodzieży podczas konferencji pt. „Budowa w Kościele w Polsce systemu przeciwdziałania wykorzystywaniu seksualnemu małoletnich”. Spotkanie zostało zorganizowane przez KAI we współpracy z Koordynatorem KEP i Biurem Delegata KEP ds. ochrony małoletnich.
 
Ze względu na obecną sytuację epidemiologiczną obyło się w trybie on-line.

O. Żak przypomniał, że w 2001 r. Jan Paweł II nakazał, by zgłoszone przypadki wykorzystywania seksualnego małoletnich przez duchownych zgłaszać do Kongregacji Nauki Wiary tak, by wszystkie postępowania były przeprowadzane pod nadzorem Stolicy Apostolskiej.

– Było to wynikiem papieskiej konstatacji, iż lokalni pasterze i przełożeni nie postępowali w zakresie ochrony dzieci w sposób, jaki przystoi Kościołowi – stwierdził jezuita.

O. Żak zwrócił uwagę, że Kościół katolicki jest jedyną instytucją, która opracowała całościowy system w tej dziedzinie. Teraz zaś chodzi o to, aby świadomość o konieczności ochrony najmłodszych ogarnęła całe społeczeństwo. – Nasze prace będą owocne, jeśli społeczeństwo uświadomi sobie, że ma problem – stwierdził duchowny podkreślając, że ogromna rola w tej mierze spoczywa na mediach.

>>> O. Żak: niedojrzałość psychoseksualna przyczyną większości przestępstw wobec małoletnich

Pięć filarów Fundacji

Marta Titaniec z Fundacji Św. Józefa opowiedziała o planach i dotychczasowej działalności Fundacji – ogólnopolskiej instytucji powołanej do pomocy pokrzywdzonym. Członkini Zarządu Fundacji przypomniała podczas konferencji pięć filarów działania tej instytucji.

Pierwszym z nich jest wsparcie finansowe indywidualnych terapii dla osób pokrzywdzonych wykorzystaniem seksualnym w Kościele. Ponadto Fundacja wspiera osoby mające trudności w skontaktowaniu się z daną diecezją w celu uzyskania takiej pomocy.

Drugim obszarem działalności FSJ jest strategiczne współfinansowanie Centrum Ochrony Dziecka przy Akademii Ignatianum w Krakowie, którego rolą jest działalność szkoleniowa w zakresie psychologicznym, pedagogicznym i duchowym w tematyce związanej z wykorzystywaniem seksualnym małoletnich.

Trzeci filar to dofinansowanie rozwoju profesjonalnego osób pracujących w instytucjach kościelnych i pomagających osobom pokrzywdzonym. – Są to w dużej mierze osoby świeckie, którym opłacamy studia lub studia podyplomowe w celu zwiększenia ich kompetencji do pomocy osobom pokrzywdzonym – dodała Marta Titaniec.

Czwarty filar działania Fundacji polega na dofinansowaniu systemu pomocy osobom pokrzywdzonym. Przykładem są regionalny punkt wsparcia osób pokrzywdzonych utworzony w Poznaniu oraz dwie grupy wsparcia: jedna realizowana przez inicjatywę „Zranieni w Kościele”, druga przez Fundację Towarzyszenia Rodzinie z Krakowa.

Piątym filarem jest z kolei finansowanie szkoleń (realizowanych głównie przez COD i inne podmioty) np. księży kuratorów wyznaczonych dla duchownych skazanych za pedofilię oraz skierowanych do zgromadzeń zakonnych.

Marta Titaniec, fot. episkopat.pl

W 2020 r. Fundacja Świętego Józefa wydała blisko 700 tys. zł na pomoc osobom pokrzywdzonym w wyniku wykorzystania seksualnego w Kościele.

Marta Titaniec poinformowała, że w 2020 r. wyznaczoną kwotę składki na działalność Fundacji Świętego Józefa wpłaciły wszystkie diecezje. Obecnie spływają już środki na rok 2021. Diecezje mają na to czas do końca stycznia. Każdy kapłan jest zobowiązany do rocznej składki w wysokości 150 zł, a każdy biskup – 2000 zł. Titaniec podziękowała też darczyńcom indywidualnym wspierającym finansowo Fundację.

>>> Abp Scicluna: ochrona dzieci przed nadużyciami to zadanie dla Kościoła

Statystyki ISKK

Podczas konferencji zostały zaprezentowane wyniki kwerendy sporządzonej przez Instytut Statystyki Kościoła Katolickiego (ISKK) w oparciu o blisko 400 przypadków z lat 1950-2018. Analiza opublikowana przez KEP w marcu 2019 r. ujawniła 382 zgłoszonych przypadków z lat 1950-2018, z czego 198 dotyczyło osób poniżej 15 roku życia, a 184 – osób pomiędzy 15 a 18 rokiem życia.

Dyrektor ISKK ks. Wojciech Sasłoń SAC poinformował dziś, że większość skrzywdzonych wykorzystaniem seksualnym w Kościele w Polsce stanowią chłopcy (56%). Pogłębiona analiza ukazuje jednak dynamicznie rosnącą liczbę przypadków dotyczących wykorzystania małoletnich płci żeńskiej.

Dynamicznym zmianom podlega również średni wiek skrzywdzonych. Wraz z upływem czasu coraz więcej pokrzywdzonych to osoby powyżej 15 roku życia.

>>> Ewa Kusz: każdy ma swoje zadanie w ochronie nieletnich i bezradnych

Odejść od „zmowy milczenia” 

– Przechodzimy od „zmowy milczenia” do kultury przejrzystości – tak obecny stan kościelnej komunikacji na temat wykorzystania seksualnego małoletnich ocenia ks. Piotr Studnicki. Kierownik Biura Delegata KEP ds. Ochrony Dzieci i Młodzieży podkreślił dziś, że „bez prymatu realnie podejmowanych działań, komunikacja staje się jałową lub fałszywą troską o wizerunek Kościoła”. Jezuita przekonywał, że otwarta komunikacja jest wręcz niezbywalnym elementem przeżywania kryzysu i wychodzenia z niego.

Kierownik Biura Delegata KEP ds. Ochrony Dzieci i Młodzieży wyraził opinię, że „nie będzie funkcjonowała komunikacja na zewnątrz, to znaczy poprzez media do opinii publicznej, jeśli nie nauczymy się rozmawiać na ten temat wewnątrz wspólnoty kościelnej”. Wskazał też m.in. na rolę dziennikarzy mediów katolickich, wyrażając wdzięczność tym, którzy odważnie poruszają temat wykorzystania seksualnego małoletnich.

>>> Poznań: spotkanie formacyjne poświęcone ochronie małoletnich

Ks. Studnicki zwrócił uwagę, że za komunikowanie działań i stanowiska KEP w kwestii pomocy pokrzywdzonym i ochrony małoletnich w Kościele od marca 2019 r. odpowiada Delegat KEP ds. ochrony dzieci i młodzieży abp Wojciech Polak. Przypomniał, że wypełniając zlecony mu przez Episkopat mandat delegata, Prymas interweniował po filmach braci Sekielskich (także w Stolicy Apostolskiej), a ostatnio po wypowiedzi o. Tadeusza Rydzyka. Abp Polak na bieżąco odpowiada też na zapytania dziennikarzy, osobiście czy też za pośrednictwem swojego biura.

„Zranieni w Kościele”

Zbigniew Nosowski, rzecznik Inicjatywy „Zranieni w Kościele” omówił jej specyfikę i działalność. Z telefonu zaufania korzystają osoby w różnym wieku, 70 proc. dzwoniących stanowią kobiety. – Dzwonią głównie raz, zdarza się, że po otrzymaniu pomocy terapeutycznej proszą o pomoc prawną – powiedział, zaznaczając, że prawne rozwiązanie sprawy jest ważne ze względu na przywracanie ładu w świecie, ukaranie sprawcy i nie dopuszczenie, by miał możliwość skrzywdzenia innych osób.

>>> Inicjatywa „Zranieni w Kościele” otwiera grupę wsparcia dla osób skrzywdzonych przemocą seksualną

Kontakt telefoniczny przeznaczony jest przede wszystkim dla osób, które same doświadczyły wykorzystywania seksualnego, oraz ich najbliższych. Otwarty jest również na wszystkich, dla których te grzechy ludzi Kościoła stały się zgorszeniem i przyczyną utraty zaufania do całej wspólnoty wiary. Inicjatywę tworzą świeccy katolicy. Dyżury telefoniczne pełnione są regularnie w każdy wtorek w godzinach 19.00–22.00 przez odpowiednio przygotowane osoby. Rozmowy prowadzone są anonimowo, bezpłatnie, cierpliwie i dyskretnie. Telefon 0 800 280 900 przeznaczony jest dla osób dorosłych.

Jak pracują duszpasterze osób pokrzywdzonych?

Ks. Łukasz Knieć, duszpasterz osób pokrzywdzonych w diecezji opolskiej, omówił pracę duszpasterzy osób wykorzystanych seksualnie. Duchowny wskazał, że obowiązkiem duszpasterzy jest troska o poszkodowanych. Poza spotkaniami duszpasterz może pomóc w udzielaniu informacji osobie pokrzywdzonej, której rzecznikiem się staje. Wśród jego zadań jest organizacja wspólnych modlitw i spotkań dla osób zranionych i osób wspierających je.

>>> Kard. R. Marx chce ujawnienia kolońskiego raportu o pedofilii 

Ks. Knieć zapowiedział powstanie projektu 'Wspólnota ze zranionymi’ – specjalnego portalu, gdzie zamieszczone będą wszelkie informacje, modlitwy, propozycje duszpasterskie, świadectwa.

Jak jest w zakonach żeńskich?

O tym, jak żeńskie zgromadzenia zakonne realizują w swoich wspólnotach i prowadzonych instytucjach zasady ochrony dzieci i młodzieży przed wykorzystywaniem seksualnym, opowiadała pedagog s. Anna Papierz nauczycielka i pedagog.

Konsulta żeńskich zgromadzeń przeprowadziła kwerendę dotyczącą ilości przypadków wykorzystywania seksualnego małoletnich oraz rozpoczęła wdrażanie w poszczególnych zgromadzeniach i prowadzonych przez nie instytucjach zasad ochrony dzieci i młodzieży.

Systematycznie organizowane są sesje szkoleniowe poświęcone temu zagadnieniu, obecnie ponad połowa żeńskich zgromadzeń zakonnych w Polsce, opracowała politykę ochrony dzieci i młodzieży zgodną z zaleceniami Stolicy Apostolskiej i „Wytycznymi” KEP. Wiele sióstr ukończyło lub jest w trakcie studiów podyplomowych z profilaktyki przemocy seksualnej wobec dzieci i młodzieży na Akademii Ignatianum w Krakowie.

>>> Ponad 6 tys. duchownych przeszkolonych ws. zasad ochrony dzieci i młodzieży

Istotnym aspektem w działaniach podejmowanych przez żeńskie zgromadzenia jest zaangażowanie wykwalifikowanych sióstr w instytucjach funkcjonujących w strukturach kościelnych. Przykładem jest s. Anna Szubryt, delegatka diecezjalna ds. ochrony dzieci i młodzieży w archidiecezji krakowskiej czy jedna z sióstr pracująca w Regionalnym Punkcie Konsultacyjnym dla Osób Zranionych w Kościele w Poznaniu.

Studia w COD

Dr Anna Seredyńska opowiedziała o tym, jak przebiegają studia podyplomowe z zakresu „Profilaktyka przemocy seksualnej wobec dzieci i młodzieży”. Absolwenci po studiach angażują się w pracę w swoich diecezjach lub zakonach i zgromadzeniach zakonnych. Współpracują też potem z Centrum Ochrony Dziecka, angażując się m.in. w przygotowanie programów profilaktycznych dla niepełnosprawnych i w szkołach.

***

Konferencja zatytułowana „Budowa w Kościele w Polsce systemu przeciwdziałania wykorzystywaniu seksualnemu małoletnich”, odbywa się w trybie on-line. Celem wydarzenia było poinformowanie polskich mediów o działaniach jakie podejmuje Kościół w Polsce w ramach pomocy pokrzywdzonym, ochrony dzieci i młodzieży oraz przeciwdziałaniu przypadkom wykorzystywania seksualnego przez duchownych.

Wybrane dla Ciebie

Czytałeś? Wesprzyj nas!

Działamy także dzięki Waszej pomocy. Wesprzyj działalność ewangelizacyjną naszej redakcji!

Zobacz także
Wasze komentarze