Laos: beatyfikacja 17 męczenników

W niedzielę 11 grudnia w stolicy Laosu – Vientiane odbędzie się beatyfikacja 17 męczenników: kapłanów i świeckich, pochodzących w z Francji, Włoch i miejscowych. Zginęli oni z rąk komunistycznej partyzantki Pathet Lao w latach 1954-70. Oficjalnym przedstawicielem Franciszka na te uroczystości będzie filipiński kardynał Orlando Quevedo, arcybiskup Cotabato, ze zgromadzenia oblatów Maryi Niepokalanej (OMI), do którego należało 6 przyszłych błogosławionych i którzy nadal posługują w tym kraju.

Poniżej przedstawiamy krótkie życiorysy nowych błogosławionych.

Chrześcijaństwo trafiło do dzisiejszego Laosu pod koniec XIX wieku za sprawą kapłanów z Instytutu Misji Zagranicznych z Paryża (MEP) – całe Indochiny były wówczas kolonią francuską. W 1935 dołączyli do nich misjonarze oblaci Maryi Niepokalanej i to oni do dzisiaj są w największym stopniu odpowiedzialni za ewangelizację tego kraju. Napotykała ona zresztą od początku na wiele przeszkód, wywołanych ciągłymi wojnami i niespokojną sytuacją społeczno-polityczną na tych ziemiach.

Po II wojnie światowej doszły do tego takie czynniki jak rozpad imperiów kolonialnych, który rozpoczął się pod koniec lat pięćdziesiątych i rywalizacja o wpływy na tym obszarze między państwami komunistycznymi (ZSRR, Chiny, Wietnam Północny) a zachodnimi (Francja, Wielka Brytania, USA). Na fali tych sporów w Królestwie Laosu w połowie lat pięćdziesiątych powstała partyzantka Pathet Lao o podłożu głównie maoistowskim, dążąca od początku do usunięcia z kraju wpływów zachodnich i chrześcijaństwa, które do tego czasu zdążyło już zapuścić korzenie na tych ziemiach. Chociaż partyzanci nie przejęli od razu władzy w kraju, to jednak tam, gdzie zdobyli jakieś przyczółki, natychmiast rozpoczynali walkę z młodym Kościołem i jego wyznawcami.

Mimo zagrożenia misjonarze, przede wszystkim francuscy, ale także np. z Włoch, nie opuścili swych wiernych i pozostali na miejscu, o co prosiła ich zresztą Stolica Apostolska. I wkrótce zaczęli płacić za to wysoką cenę – własnego życia.

Jako pierwszy zginął Francuz Jan-Chrzciciel ( Jean-Baptiste) Malo MEP (ur. 3 VI 1889), były misjonarz w Chinach, który zmarł z wycieńczenia w drodze do obozu-więzienia 28 marca 1954 w Vinh Hoi w Wietnamie.

W kilka miesięcy po nim śmierć poniósł ks. Józef (Joseph) Tien (ur. 5 XII 1918) – jeden z pierwszych tubylczych kapłanów laotańskich (wyświęcony w 1949) i pierwszy rodzimy męczennik za wiarę. Partyzanci rozpoczęli swe działania na Wielkanoc 1953 szturmem na miasto Sam Neua na północy kraju. Pracujący tam ks. Tien, czując zagrożenie, postanowił zostać, gdyż – jak mówił – był gotów oddać swe życie „za moich laotańskich braci i siostry”. Trafił do więzienia i 2 czerwca 1954 został skazany na śmierć i rozstrzelany. Znamienne, że oprawcy zaproponowali mu uratowanie życia pod warunkiem, że wyrzeknie się kapłaństwa i ożeni się, ale stanowczo to odrzucił.

Męczeństwo ponieśli też świeccy Laotańczycy: katechista Łukasz (Luc) Sy (1938) i Maisam Pho Inpeng (1934) – obaj zginęli 7 marca 1970 w Don Din koło Vientiane oraz Tomasz (Thomas) Khampheuane Inthirath (1952), którego rozstrzelano wraz z francuskim misjonarzem Lucjanem (Lucien) Galanem (ur. 9 XII 1921) w Paksongu.

Wśród przyszłych błogosławionych znalazł się ponadto inny świecki rdzenny mieszkaniec Półwyspu Indochińskiego – Tajlandczyk, ale działający w Laosie katechista Józef (Joseph) Outhay Phongphumi (1933), który poniósł śmierć męczeńską razem z francuskim misjonarzem Noëlem Tenaudem MEP (ur. 11 XI 1904) – 27 kwietnia 1961 w Phalane.

Pozostali przyszli beatyfikowani męczennicy to Francuzi:

Renat (René) Dubroux MEP (28 XI 1914) – zamordowany 19 grudnia 1959;

Ludwik (Louis) Leroy OMI (8 X 1923) – zginął 18 kwietnia 1961;

Michał (Michel) Coquelet OMI (18 IV 1931) – rozstrzelany 20 kwietnia 1961;

Wincenty (Vincent) L’Hénoret OMI (12 III 1921) – zamordowany 11 maja 1961;

Marceli (Marcel) Denis MEP (8 VII 1919) – zabity 31 lipca 1961

Jan (Jean) Wauthier OMI (22 III 1926) – zginął 16 grudnia 1967

Józef (Joseph) Boissel OMI (20 XII 1909) – zamęczony 5 lipca 1969.

Proces beatyfikacyjny 10 kapłanów i 5 świeckich męczenników prowadziła francuska diecezja Nantes, z której pochodził jeden z misjonarzy – ks. J.-B. Malo. Trwał on od 10 czerwca 2008 do 28 lutego 2010, po czym całą dokumentację przekazano do Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych.

Do powyższego grona 15 kandydatów na ołtarze Stolica Apostolska dołączyła jeszcze dwóch innych męczenników: Włocha Mariusza (Mario) Borzagę OMI (ur. 27 VIII 1932) i towarzyszącego mu świeckiego Laotańczyka Pawła (Paula) Thoj Xyooja (1941): obaj ponieśli śmierć 25 kwietnia 1960 w Klukatian koło dawnej siedziby królewskiej i stolicy kraju – Luang Prabang.

Ich sprawę prowadziła w latach 2006-08 archidiecezja trydencka we Włoszech, gdyż w Trydencie urodził się włoski misjonarz. Dekret uznający męczeństwo wszystkich 17 sług Bożych zatwierdził 5 czerwca 2015 papież Franciszek. Niedzielna beatyfikacja będzie pierwszym tego rodzaju obrzędem w Laosie, w którym katolików jest ok. 103 tysięcy, co stanowi nieco ponad 1,5 proc. miejscowych mieszkańców. W większości są oni pochodzenia wietnamskiego i narodowości Khmu lub Thai Deng.

Zobacz także