
fot. Natalia Pieśniewska, Parafia i Hospicjum św. Stanisława BM w Rzymie
Marysieńka wraca do Rzymu. Na Kapitolu wystawa o polskiej królowej
Od dziś odwiedzający Muzea Kapitolińskie w Rzymie mogą oglądać wystawę „Polska królowa na Kapitolu: Maria Kazimiera i rodzina królewska Sobieskich w Rzymie”.
To opowieść o królewskim rodzie, którego losy splotły się z historią Wiecznego Miasta i który – choć z dala od ojczyzny – pozostawił trwały ślad w kulturze i sztuce Rzymu.
Królowa bez królestwa w sercu chrześcijaństwa
Wystawa znajduje się na trzecim piętrze Pałacu Caffarelli i będzie dostępna do 21 września 2025 roku. To pierwsze wydarzenie z nowego cyklu „Kapitol – skrzyżowanie kultur”, który przybliża losy wybitnych postaci i narodów związanych z symbolicznym wzgórzem Rzymu. Główną bohaterką ekspozycji jest Maria Kazimiera de la Grange d’Arquien (1641–1716), żona króla Jana III Sobieskiego, zwycięzcy spod Wiednia. Po śmierci męża, urodzona we Francji królowa, znana nad Wisłą jako Marysieńka, udała się do Rzymu. Powodem miało być uniknięcie walk o sukcesję polskiego tronu. W Wiecznym Mieście Marysieńka została przyjęta z najwyższymi honorami przez papieża i arystokrację.
Mecenaska sztuki i pierwsza dama Arkadii
Maria Kazimiera była aktywną uczestniczką życia kulturalnego – została członkinią Akademii Arkadyjskiej i organizowała wydarzenia muzyczne oraz operowe w swojej rzymskiej rezydencji – Palazzetto Zuccari. Była pierwszą kobietą zaliczoną do członków Arkadii i opiekunką twórczości artystycznej w duchu baroku i klasycyzmu.

Obok niej na wystawie ukazana jest postać jej wnuczki – Marii Klementyny Sobieskiej, która jako żona pretendenta do tronu Anglii – Jakuba III Stuarta – także osiadła w Rzymie i zyskała miano „królowej bez królestwa”. Jej serce pozostało w Rzymie – dosłownie i symbolicznie: zostało złożone w marmurowej urnie w bazylice Świętych Apostołów.
Sobiescy – obecni w Rzymie po dziś dzień
Ekspozycja na Kapitolu prezentuje około 60 dzieł: obrazów, rycin, rzeźb, listów, a także pamiątek, takich jak husarska zbroja. Wśród nich wyróżnia się monumentalny portret Jana III Sobieskiego na koniu z tłem wyzwolonego Wiednia, wypożyczony z Zamku Królewskiego w Warszawie. Znajdują się tam również cenne listy z Archiwum Kapitolińskiego, prace z Muzeum Rzymu, a także wypożyczenia z rzymskich instytucji kościelnych i bibliotek.
Ekspozycja ukazuje też „sobieszczański szlak” po Rzymie – od kaplicy królowej w Palazzetto Zuccari, przez kościoły z nagrobkami i tablicami pamiątkowymi, aż po miejsca związane z walką pod Wiedniem – jak choćby tablice w Bazylice Matki Bożej Anielskiej i Męczenników przypominające wiktorię z 1683 roku.
Dźwięki baroku
Wśród atrakcji wystawy znajduje się również prezentacja muzyczna – barokowy zespół „Giardino di Delizie” wykonał utwory, które rozbrzmiewały w czasach Marii Klementyny, m.in. arie Porpory i Gaspariniego, wykonane specjalnie dla tej ekspozycji. Trzy główne postacie – Jan III, Maria Kazimiera i Maria Klementyna – ukazane są także poprzez reprodukcje dotykowe, umożliwiające odbiór także osobom niewidomym.

Polsko-włoski most kultury
Po ponad 300 latach, w Roku Jubileuszowym, królowa Marysieńka wraca symbolicznie do Rzymu. Wystawa pokazuje, jak polska rodzina królewska, uciekając od politycznych zawirowań, znalazła w Rzymie nowy dom, gdzie mogła rozwijać duchowość, kulturę i sztukę.
Kulturalna uczta została przygotowana przez Miasto Rzym i tamtejszą Służbę Nadzoru Dziedzictwa Kulturowego we współpracy z Uniwersytetem Warszawskim. Partnerami ekspozycji są Instytut POLONIKA oraz Muzeum Pałacu Królewskiego Jana III w Wilanowie. Ponadto wystawie towarzyszy bogaty program wydarzeń: koncerty, konferencje, pokazy i publikacje w języku włoskim i polskim, przygotowane m.in. przez Instytut Polski w Rzymie oraz Polską Akademię Nauk.
Wybrane dla Ciebie
Czytałeś? Wesprzyj nas!
Działamy także dzięki Waszej pomocy. Wesprzyj działalność ewangelizacyjną naszej redakcji!
Zobacz także |
Wasze komentarze |