Męczennice z Nowogródka

Sierpień 1943 roku. II wojna światowa trwa w najlepsze. Jedenaście polskich sióstr zakonnych oddaje życie za aresztowanych przez gestapo w Nowogródku. Wszystkie osoby, zamiast których siostry poszły na śmierć, przeżyły wojnę. Co wiemy o jedenastu męczennicach z Nowogródka? 

W tym malowniczym miejscu siostry ze Zgromadzenia Sióstr Najświętszej Rodziny z Nazaretu rezydowały od połowy 1929 r. Zajmowały się nauczaniem dzieci i młodzieży. Rok później otworzyły szkołę powszechną. Najpierw do Nowogródka weszła Armia Czerwona i rozpoczęły się deportacje Polaków na Syberię. Powszechna była walka z Kościołem. Siostry straciły szkołę i internat. Musiały opuścić dom zakonny i podjąć pracę zarobkową w mieście. Nie przestały jednak pomagać – organizowały paczki dla deportowanych, prowadziły potajemnie lekcje języka polskiego i historii, a także przygotowywały dzieci do I Komunii Świętej.  

Siostry ofiarowały, co miały najcenniejszego 

W 1941 r. jeden okupant zastąpił drugiego. Skończyły się deportacje „na nieludzką ziemię”, a rozpoczęły masowe egzekucje na ulicach. Aresztowania i rozstrzelania nasilały się po akcjach partyzanckich. W lipcu 1943 r. gestapo aresztowało około 120 osób, w tym jedynego w tej okolicy kapłana, ks. Aleksandra Zienkiewicza. Siostry nazaretanki (wspólnota w Nowogródku liczyła wówczas dwanaście zakonnic), na czele z przełożoną s. Marią Stellą Mardosewicz zdecydowały się złożyć Bogu ofiarę – swoje życie w zamian za uratowanie aresztowanych. 31 lipca zgłosiły się na gestapo, następnego dnia jedenaście sióstr zostało rozstrzelanych. Jedna przeżyła, gdyż nie zgłosiła się na gestapo, bo została poproszona przez współsiostry o piekę nad kościołem.  

Przeżyli wojnę 

Siostry ofiarowały życie Bogu i zdarzył się cud. Aresztowanym zmieniono kary na roboty w Niemczech, a przecież Niemcy mogliby rozstrzelać zarówno siostry, jak i aresztowanych. Wszyscy przeżyli wojnę i powrócili do rodzin. W 1945 r. ciała sióstr zostały ekshumowane i pochowane w nowogródzkim kościele farnym pw. Przemienienia Pańskiego. Miejscowa ludność pamiętała o ofierze, jaką złożyły siostry nazaretanki. Ocaleni mieszkańcy Nowogródka opowiadali o ich męczeńskiej śmierci oraz o łaskach, jakich doświadczyli za wstawiennictwem zakonnic. W 1991 r. rozpoczął się ich proces beatyfikacyjny. Dziewięć lat później w 2000 r. w Watykanie jedenaście męczennic zostało beatyfikowanych przez papieża Jana Pawła II. 

Zobacz także