Francja: zmarła ponad stuletnia misjonarka Odile de Vasselot – legendarna działaczka ruchu oporu

W zakonnym Domu Seniora w Paryżu zmarła 21 kwietnia 2025 w wieku 103 lat Odile de Vesselot – legendarna działaczka francuskiego ruchu oporu. Po wojnie, w 1947 wstąpiła do Wspólnoty Apostolskiej Św. Franciszka Ksawerego i jako świecka osoba konsekrowana zasłynęła z działalności oświatowo-misyjnej na Wybrzeżu Kości Słoniowej.

Była tam m.in. pierwszą dyrektorką liceum dla dziewcząt Sainte-Marie w Abidżanie. Obszerny artykuł o jej barwnym życiu zamieścił 1 maja „New York Times”.

Odile de Vasselot de Régné urodziła się 6 stycznia 1922 rokuw mieście Saumur, w środkowo-północnej Francji,w arystokratycznej rodzinie o tradycjach wojskowych. W 1940, po inwazji Niemiec hitlerowskich na Francję, jej ojciec oficer trafił do obozu dla internowanych w Norymberdze. 18 czerwca 1940 Odile wysłuchała w piwnicy rodzinnego zamku w Poitou odezwy generała de Gaulle’a i  postaniwila  dołączyć do ruchu oporu

>>> Siedmiu braci kapucynów zginęło w wypadku w Nigerii

Dziennik nowojorski przytoczył jej wspomnienia z tamtego okresu: „Mój dziadek, emerytowany generał Jean Gaspard Marie René de Cugnac wykrzyknął wówczas: «Słyszysz to! Wojna się nie skończyła!» i od razu wszyscy byliśmy jednym sercem z generałem de Gaullem”.

Młoda dziewczyna wzięła udział w słynnej demonstracji studenckiej 11 listopada 1940 – pierwszym publicznym akcie oporu przeciwko Niemcom w Paryżu, ale denerwowało ją poczucie bezsilności. „Ruch oporu był dla mnie twierdzą i nie mogłam znaleźć drzwi” – wyznała po latach. Ale pojawiła się szansa dzialania, gdy przyjaciel skontaktował ją z członkiem „Résistance” (ruchu oporu).

Pod pseudonimem „Danièle” była najpierw oficerem łącznikowym w „Wywiadzie Zero” (fr. Service de Renseignement Zéro) – belgijskiej tajnej służbie, współpracujacej z brytyjska agencją rządową  Special Operations Executive.  W każdy weekend jeździła pociągiem, aby dostarczyć listy i dokumenty do „skrzynki pocztowej” w Tuluzie.

>>> Watykan uhonorował 167 katolików zabitych na Sri Lance

W 1944  dołączyła do działającej w Belgii i Francji organizacji partyzanckiej „Sieć Kometa” ( fr. Réseau Comète). Tym razem jako „Jeanne” zajmowała się ewakuacją pociągami lotników alianckich, którzy przeżyli zestrzelenie w krajach kontrolowanych przez III Rzeszę. Dzięki niej wielu pilotom udało się dotrzeć do Hiszpanii, a następnie do Anglii.

Po wyzwoleniu, Odile de Vasselot kontynuowała studia. Po uzyskaniu dyplomu z historii na paryskiej Sorbonie została nauczycielką w szkole średniej w Sainte-Marie de Neuilly – kolegium założonym przez Madeleine Daniélou, a następnie kierowała kolegium Sainte-Marie de Passy kolo Trocadero, od tamtego czasu przeniesionym do Rueil-Malmaison i przemianowanym na centrum Madeleine-Daniélou.  Wygłosiła wiele konferencji,  zwłaszcza w szkołach, o swojej działalności w konspiracji. Te swoje wspomnienia wojenne opisała w książkach, wydanych w latach 1999 i 2000.

W 1947 wstąpiła do  wspólnoty apostolskiej Świętego Franciszka Ksawerego (La communauté apostolique Saint-François-Xavier). Jej założycielka – Madeleine Daniélou (1880-1956), matka słynnego teologa i kardynała, jezuity Jeana Daniélou (1905-74), chciała tworzyć szkoły także  poza Francją. Po rozważeniu Japonii, a następnie Kamerunu, w 1959 wysłała ona Odile na Wybrzeże Kości Słoniowej, aby w Abidżanie założyła Collège Sainte-Marie . Projekt ten był zgodny z pragnieniem ówczesnego prezydenta kraju, katolika Félixa Houphouët-Boigny’ego, aby uczyć i wychowywać miejscowe kobiety. Placówka rozpoczęła działalność w 1962 w Adjamé (dzielnica Abidżanu). W 5 lat później przeniosła się swej stałej siedziby w Cocody, tez w ówczesnej stolicy kraju.

>>> Świecka misjonarka posłana do Kenii

Po powrocie do Francji w 1988 r., oprócz konferencji w szkołach, Odile wydawała posiłki potrzebującym za pośrednictwem Banku Żywności.

W listopadzie 2024 prezydent Francji Emmanuel Macron odznaczył ją w Pałacu Elizejskim. Narodowym Orderem Zasługi. Sędziwa misjonarka i bohaterka ruchu oporu powiedziała wówczas mocnym głosem: „Chcę powiedzieć młodym ludziom: «Nigdy się nie poddawajcie, bez względu na trudności, jakie napotykacie”.

Odile de Vasselot zmarła jako ostatnia członkini swej najbliższej rodziny. Mszę pogrzebową za jej duszę odprawiono 29 kwietnia w katedrze paryskiej, co było zaszczytem zastrzeżonym dla francuskich bohaterów wojennych.

Zobacz także