epa06168248 A small girl kisses an icon of the Virgin Mary in the St. Mother of God church in Skopje, The Former Yugoslav Republic of Macedonia, 28 August 2017, during the Orthodox Christian celebration of the Assumption of the Mother of God. EPA/GEORGI LICOVSKI Dostawca: PAP/EPA.

Prawosławne Święto Wniebowzięcia NMP [GALERIA]

Wyznawcy prawosławia obchodzą dziś święto Zaśnięcia Bogurodzicy Zaśnięcia Marii Panny i Zaśniecie Matki Bożej – odpowiednik katolickiej Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny (obchodzone według stałej daty 15-go sierpnia, wg kalendarza gregoriańskiego 28-go sierpnia).   

Święto ustanowił na obszarze całego Bizancjum cesarz Maurycjusz, nakazując równocześnie wzniesienie kościoła nad Grobem Matki Bożej w Jerozolimie w Dolinie JozafataJest to święto nieruchome i ostatnie z cyklu dwunastu świąt w prawosławnym roku liturgicznym. Podstawą ustanowienia święta były wydarzenia związane ze śmiercią Matki Bożej. Pismo święte nie wspomina o życiu Bogurodzicy po Wniebowstąpieniu. Wiadomo tylko, że została powierzona opiece apostoła Jana Teologa (J 19,26-27). Na temat jej śmierci pisał jednak św. Dionizy Areopagita

Różnica między Wniebowzięciem (katolicy) a Zaśnięciem (prawosławni)
W związku z tym, że według wierzeń Matka Boża zarówno duszą jak i ciałem odeszła do nieba, Cerkiew prawosławna nie nazywa jej odejścia z tego świata śmiercią, lecz zaśnięciem. Jest to zasadnicza różnica, pomiędzy postrzeganiem zakończenia życia Matki Bożej pomiędzy Kościołem rzymskokatolickim a Cerkwią prawosławną. Zgodnie z nauką Kościoła Zachodniego Bogurodzica została wzięta do nieba, gdy nastąpił kres jej ziemskiego życia, co wspomina się podczas święta Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny. W teologii katolickiej nie rozstrzygnięto, czy Maryja umarła i została wzięta do nieba po śmierci i wskrzeszeniu, czy też przeszła do wiecznej chwały nigdy nie umierając. Tymczasem Cerkiew Prawosławna świętuje trzy fakty: śmierć-zaśnięcie Matki Bożej, jej zmartwychwstanie i dopiero wtedy wniebowzięcie. Według słów biskupa Łazarza, o wierzącym prawosławnym chrześcijaninie nie mówi się, że „umiera”, tylko „udaje się na spoczynek” lub „zasypia”, ponieważ zgodnie z naukami Kościoła śmierć jest tylko chwilą, po której każdy człowiek wstaje. Święto Zaśnięcia Przenajświętszej Bogurodzicy jest uroczyście obchodzone w Getsemani, w miejscu, gdzie została pochowana. Wybudowano tam świątynię, w której przechowywany jest całun Matki Bożej Nieustającej Opieki

Galeria: Macedońscy prawosławni w kościele NMP w Skopje, zdjęcia: Georgi Licoski, PAP/EPA 

 

Zaśnięcie Bogurodzicy poprzedza dwutygodniowy surowy post, nazywany Uspienskim, który swoimi wymogami odpowiada katolickiemu Wielkiemu Postowi. Podczas postu wierni zobowiązani są do niespożywania potraw mięsnych. W przeddzień święta odprawiane jest całonocne czuwanie, które łączy w sobie wieczernię, utrenię (jutrznię) i nabożeństwo pierwszej godziny (nabożeństwo cyklu dobowego, związane z tzw. godzinami kanonicznymi – czasami), które są w tym czasie odprawiane w sposób bardziej uroczysty niż w dni powszednie, czyli w większości śpiewane a nie czytane. Obecnie w cerkwiach parafialnych nabożeństwo to trwa około trzech godzin. Podczas czuwania odprawiana jest litija (z gr. litaneia – błaganie), szczególnie żarliwą modlitwa, podczas której kapłan błogosławi pięć chlebów, pszenicę, wino i olej. Litiję rozpoczyna chór śpiewem pieśni na temat święta zaczerpniętej z Pisma Świętego, po czym wielokrotnie śpiewa się „Gospodi pomiłuj”. Po zakończeniu modlitw chór śpiewa pieśni, podczas których kapłan okadza naczynie z chlebami, odmawia modlitwę, w której wspomina cudowne rozmnożenie chleba, po czym wykonuje znak krzyża nad każdym z darów. Chleby zostaną rozdzielone wśród wiernych uczestniczących w nabożeństwie.

Innym dodatkowym obrzędem podczas całonocnego czuwania, zarówno przed świętem Zaśnięcia Bogurodzicy jak i przed innymi wielkimi świętami jest namaszczenie olejem. Wierni całują Ewangelię i ikonę, następnie podchodzą do kapłana, który pędzelkiem zamoczonym w oleju kreśli im na czole znak krzyża. Trzy dni po święcie w wielu cerkwiach odprawia się obrzęd Pogrzebania Matki Bożej (Czin Pogriebienija Bożej Matieri), odprawiany przed płaszcze nicą z wizerunkiem Marii, symbolizującą jej grób. Święto ma dzień przedświąteczny i osiem dni poświątecznych (oktawę).

Święto Zaśnięcia Bogurodzicy jest najważniejszym świętem maryjnym w prawosławnym roku liturgicznym. Z uwagi na piętnastodniowy post poprzedzający święto i oktawę, w praktyce cały miesiąc sierpień jest miesiącem maryjnym. Rozpamiętywanie uwielbienia Maryi kończy bizantyjski rok liturgiczny. Maryja przedstawiana jest w nim, jako wzór wierzących i cel, do którego wszyscy powinni zmierzaćW Polsce jest szczególnie uroczyście obchodzone przy Cerkwi Zaśnięcia Najświętszej Maryi Panny w Dubinach.

Cerkiew w Dubinach

Wasze komentarze