Nie tylko różaniec – sznury modlitewne w tradycjach religijnych
Październik jest dla katolików miesiącem, w którym częściej niż zwykle sięgają po różaniec. Modlitwa za pomocą sznura modlitewnego nie jest jednak zarezerwowana tylko dla katolików. Praktyka ta obecna jest też w Kościele prawosławnym oraz innych systemach religijnych.
Katolicyzm
Początki tak popularnej w Kościele katolickim modlitwy różańcowej sięgają średniowiecza, a legenda przypisuje jej rozpowszechnienie świętemu Dominikowi. Sama Maryja podczas objawienia miała mu nakazać odmawianie 150 Zdrowaś Maryjo i 15 Ojcze nasz. Również ze średniowiecza pochodzi nazwa „różaniec”, który porównywany był z ofiarowaniem Matce Bożej wieńca z róż. W XV w. ustalił się ostateczny kształt modlitwy różańcowej i dzięki zakonowi dominikanów modlitwa ta stała się znana w całym Kościele. To właśnie dominikanin – papież Pius V w obliczu zagrożenia tureckiego wezwał katolików do odmawiania różańca, a po zwycięskiej bitwie pod Lepanto (1571 r.) ogłosił 7 października świętem Matki Bożej Różańcowej.
Sznur modlitewny, tak zwany różaniec, służy do odmawiania także innych modlitw o charakterze cyklicznym. Katolicy odmawiają na nim popularną Koronkę do Miłosierdzia Bożego, a niektórzy również mniej znaną Koronkę do Najświętszych Ran albo do Najświętszego Oblicza Pana Jezusa. Występują również sznury modlitewne składające się z innej liczby paciorków, służące do odmawiania różańca siedmiu boleści Matki Bożej albo koronki pokoju.
Prawosławie
W tradycji prawosławnej ukształtowała się tzw. modlitwa Jezusowa (współcześnie znana też w duchowości katolickiej), polegająca na powtarzaniu wezwania „Panie Jezu Chryste, Synu Boży, zmiłuj się nade mną grzesznikiem” lub „Panie Jezu Chryste, zmiłuj się nade mną”. Pomocą w odmawianiu tej modlitwy jest sznur modlitewny, tzw. czotka, składająca się z 30, 50 lub 100, zazwyczaj plecionych paciorków. Modlitwa Jezusowa jest próbą odpowiedzi na wezwanie do nieustannej modlitwy, a powtarzane słowa mają źródło w wołaniu żebraka Bartymeusza na kartach Ewangelii: „Jezusie, Synu Dawida, ulituj się nade mną!”. Początki tej modlitwie dali mnisi żyjący w III w. na pustyni egipskiej. Do jej rozpowszechnienia doszło za sprawą klasztoru Athos, a następnie prawosławnych mnichów ruskich.
Islam
Wyznawcy islamu również posiadają swój „różaniec” – jest to subha, sznur modlitewny złożony z 99 lub 33 paciorków. Nazwa „subha” odnosi się do formuły Subhana Allah, co znaczy „chwała Bogu” (lub „Bóg jest wzniosły”). Celem modlitwy jest bowiem wychwalanie Boga poprzez powtarzanie Jego 99 najpiękniejszych imion wymienionych w Koranie (m.in. Miłosierny, Litościwy, Najświętszy, Wszechmocny, Potężny, Król, Pokój, Wybaczający, Dawca życia). Ci, którzy nie pamiętają wszystkich imion, mogą 99 razy powtarzać jedno z nich lub po 33 razy 3 różne imiona. Subha jest bardzo popularna wśród muzułmanów, zarówno sunnitów, jak i szyitów. Niektórzy muzułmanie mają zwyczaj nosić ją zawsze w prawej ręce.
Buddyzm
W Indiach tradycja używania sznura modlitewnego, tzw. mali, sięga około 500 lat przed Chrystusem. Wywodzi się z hinduizmu, skąd przeniknęła do buddyzmu, sikhizmu i bahaizmu. Buddyzm przyjął tradycję posługiwania się malą i rozpowszechnił ją daleko poza subkontynent indyjski. Pojęcie mala oznacza w sanskrycie „wieniec” bądź „naszyjnik”. Stosowana jest też nazwa „japa mala” – termin jappa odnosi się do jednostajnego powtarzania świętych wersów lub imion. Klasyczna mala buddyjska składa się ze 108 korali oraz koralu wieńczącego, dostępne są też mniejsze male: połówki – z 54 koralami lub ćwiartki – z 27 koralami. Buddyści stosują je do różnych praktyk religijnych: powtarzania mantr czy odliczania pokłonów. Mala stanowi nieodzowny atrybut każdego mnicha buddyjskiego, popularna jest także wśród świeckich. Wielu wyznawców przypisuje jej właściwości ochronne, jednak jej głównym zastosowaniem jest wyciszenie umysłu.
Wybrane dla Ciebie
Czytałeś? Wesprzyj nas!
Działamy także dzięki Waszej pomocy. Wesprzyj działalność ewangelizacyjną naszej redakcji!
Zobacz także |
Wasze komentarze |