Niemcy: nabożeństwa inaugurujące obchody 500-lecia reformacji

Ekumeniczne nabożeństwa z udziałem hierarchów Kościoła ewangelickiego, katolickiego i prawosławnego odbyły się w Berlinie i Wittenberdze w poniedziałek, na rozpoczęcie rocznych obchodów 500-lecia reformacji. W Berlinie przemawiał prezydent Niemiec Joachim Gauck.

Z jubileuszowych uroczystości powinno płynąć przesłanie przebudzenia i pojednania – oświadczył przewodniczący Rady Kościoła Ewangelickiego w Niemczech (EKD) biskup Heinrich Bedford-Strohm podczas nabożeństwa w berlińskim kościele Mariackim. Podkreślił znaczenie obchodów dla ruchu ekumenicznego. „Dziś ewangelicy i katolicy tęsknią za wspólnotą” – zaznaczył.

Do udziału w nabożeństwie zaproszony został także katolicki arcybiskup Berlina Heiner Koch oraz metropolita greckoprawosławny Niemiec Augoustinos Lambardakis.

W gmachu teatralnym Konzerthaus w centrum Berlina równolegle odbyła się uroczysta ceremonia z udziałem prezydenta Niemiec Joachima Gaucka. Bez reformacji nie byłoby ani swobody wyznania, ani niezbywalnych praw podstawowych – podkreślił szef państwa, były ewangelicki pastor.

Reformacja, oświecenie i krytyka religii wprowadziły chrześcijaństwo w nowoczesność, „przynajmniej w znacznym stopniu” – powiedział niemiecki prezydent. Jak zauważył, ruch reformacyjny do dziś kształtuje wiele krajów w Europie i innych częściach świata; także Niemcy, poszukując drogi do samookreślenia, wielokrotnie odwoływały się do Marcina Lutra, m.in. podczas wojen napoleońskich czy pierwszej wojny światowej – wskazał.

Dzięki reformacji na świecie pojawił się „wiatr wolności”; reformacyjne założenie, że każda jednostka odpowiada ostatecznie przed własnym sumieniem, „czyni wolnym” – powiedział Joachim Gauck.

Jubileuszowe uroczystości – wystawy, konferencje, koncerty – potrwają cały rok, do 31 października 2017 roku, czyli do 500. rocznicy przybicia przez Marcina Lutra na drzwiach kościoła zamkowego w Wittenberdze 95 tez, odrzucających m.in. katolicką naukę o odpustach. To wydarzenie uważane jest za symboliczny początek Reformacji.

Po raz pierwszy w obchodach uczestniczą nie tylko protestanci, ale też katolicy z papieżem Franciszkiem na czele. W poniedziałek papież uczestniczył wraz z liderami Światowej Federacji Luterańskiej w modlitwie ekumenicznej w Lund na południu Szwecji. Katolicy i luteranie zobowiązali się do współpracy i dalszego dialogu.

W wyniku działalności Lutra i zainicjowanego przez niego ruchu religijnego, teologicznego i społecznego w XVI i na początku XVII w. doszło do podziału Kościoła zachodniego i do powstania Kościołów ewangelickich (Kościoła ewangelicko-luterańskiego i Kościoła ewangelicko-reformowanego), a w dalszej konsekwencji — Kościołów protestanckich.

Po okresie społecznych niepokojów i wojen religijnych wywołanych przez reformację na sejmie Rzeszy w Augsburgu w 1555 roku uznano prawo protestantów do swobodnego wyznawania wiary. Decyzje sejmu Rzeszy scementowały podział Niemiec na księstwa katolickie i protestanckie.

Obecnie w liczących ponad 80 mln mieszkańców Niemczech ewangelicy i katolicy stanowią po 30% ludności kraju. Kolejne 30% to osoby niedeklarujące żadnego wyznania, a ok. 5% deklaruje się jako muzułmanie.

fot. PAP/EPA/JENS SCHLUETER / POOL

Zobacz także