Nowa podstawa programowa lekcji religii najprawdopodobniej od 1 września 2027 r.

Zgodnie z planem nowa podstawa programowa lekcji religii wejdzie w życie od 1 września 2027 r. – powiedział PAP przewodniczący Komisji Wychowania Katolickiego KEP bp Wojciech Osial. Dodał, że lekcje religii nie zmienią się w religioznawstwo, ale mocniejszy akcent zostanie położony na historię i kulturę.

Bp Osial przekazał, że na trwającym od wtorku w Katowicach 401. Zebraniu Plenarnym Konferencji Episkopatu Polski biskupi zapoznali się z nową podstawą programową lekcji religii w szkole.

Poinformował, że zgodnie z planem ma ona zostać zatwierdzona na następnym Zebraniu Plenarnym, które odbędzie się jesienią. Nowa podstawa programowa ma wejść w życie 1 września 2027 roku, tak aby wydawnictwa zdążyły z przygotowaniem podręczników i pomocy dydaktycznych.

>>> Rzecznik episkopatu: sytuacja dotycząca lekcji religii w szkołach jest trudna

Bp Osial przypomniał, że od 1 września 2025 r., zgodnie z rozporządzeniem Ministerstwa Edukacji Narodowej, w szkołach będzie tylko jedna lekcja religii w tygodniu.

„Zostaliśmy niejako zmuszeni do tego, żeby w najbliższym roku szkolnym pracować jeszcze na starych podręcznikach. Dlatego Komisja Wychowania Katolickiego przygotowała specjalne wytyczne dla nauczycieli religii, żeby wiedzieli jak mają sobie radzić z realizacją programu w sytuacji, gdy będzie jedna godzina lekcji religii. Te wytyczne są dostępne na oficjalnych stronach Episkopatu i Komisji Wychowania Katolickiego” – powiedział hierarcha.

Bp Osial podkreślił, że w nowej podstawie programowe wprowadzone zostaną znaczące zmiany.

„Na pewno lekcje religii nie zmienią się w religioznawstwo. Nadal będziemy nauczać treści religii rzymskokatolickiej. Zmiana będzie polegać na tym, że treści te zostaną szerzej omówione w kontekście kultury, historii i w wymiarze społecznym. Mocniej zostaną zaakcentowane treści wychowawcze, kulturowe, społeczne i historyczne, tak żeby te treści mogły szerzej wchodzić w korelację z innymi dziedzinami wiedzy. Wciąż będzie to przekaz depozytu nauki wiary, jedynie akcent zostanie położony przede wszystkim na wymiar wiedzy” – wyjaśnił.

>>> Trybunał Konstytucyjny: nieuwzględnianie religii w średniej ocen niezgodne z Konstytucją

Według przewodniczącego Komisji Wychowania Katolickiego, formacja chrześcijańska będzie dokonywać się w parafii, dlatego podczas Zebrania Plenarnego biskupi dyskutowali również o kierunkach rozwoju katechezy parafialnej.

„Został powołany zespół, który będzie przygotowywał dokument programowy dla katechezy parafialnej. Wszystkie te dokumenty i wytyczne – zarówno te dotyczące lekcji religii, jak i katechezy parafialnej – to wszystko będzie zawarte w znowelizowanym dyrektorium katechetycznym” – stwierdził.

Bp Osial przypomniał, że dotąd przygotowanie do sakramentów I komunii świętej i bierzmowania odbywało się przede wszystkim na lekcjach religii w szkole. Teraz – jak wyjaśnił – w szkole przygotowanie do sakramentów będzie ograniczone ściśle do przekazania wiedzy, natomiast katecheza inicjacyjna będzie odbywać się w parafii.

„Lekcja religii tutaj będzie wsparciem, będzie pomocą, ale głównym środowiskiem przygotowania do sakramentów jest parafia i tam się będzie odbywać przygotowanie” – dodał.

Jednocześnie zastrzegł, że katechezy w parafii nie będą prostym przeniesieniem lekcji religii ze szkoły do salek parafialnych.

Hierarcha przypomniał, że Konferencja Episkopatu Polski wciąż oczekuje na rozpatrzenie przez Trybunał Konstytucyjny sprawy dotyczącej lekcji religii w szkole. Chodzi o regulacje zawarte w rozporządzeniu MEN z 20 stycznia 2025 r., które zaskarżyła do TK I prezes SN Małgorzata Manowska. Zgodnie z nim od 1 września 2025 r. religia lub etyka będą się odbywać w wymiarze jednej godziny tygodniowo – bezpośrednio przed obowiązkowymi zajęciami edukacyjnymi ucznia lub bezpośrednio po nich.

„Czekamy na rozpatrzenie przez Trybunał Konstytucyjny tej sprawy. Nie wykluczamy możliwości prawnych, takich jak skorzystanie z prawa, by lekcji religii w szkole bronić także na forum międzynarodowym. Na razie informujemy o tych złych zmianach w organizacji lekcji religii, informujemy episkopaty w innych krajach, nagłaśniamy ten temat” – powiedział.

W maju Trybunał Konstytucyjny orzekł, że przepis rozporządzenia MEN przewidujący nieuwzględnianie oceny uzyskanej z religii w średniej ocen ucznia jest niekonstytucyjny. Według TK przepis został wprowadzony bez porozumienia ze stroną kościelną i związkami wyznaniowymi.

***

W orzeczeniu z 27 listopada ub.r. TK za niekonstytucyjne uznał zapisy późniejszej nowelizacji rozporządzenia MEN z 26 lipca 2024 r., zgodnie z którymi m.in. dyrektor szkoły mógł połączyć w grupę z oddziałów lub klas, w których na naukę religii zgłosiło się siedmioro lub więcej uczniów, z osobami z oddziałów lub klas, w których na naukę religii zgłosiło się mniej niż siedmioro dzieci.

W odpowiedzi na tamten wyrok MEN oświadczyło, że postanowienie TK nie wywołuje skutków prawnych. Według MEN rozporządzenie zostało wydane zgodnie z prawem i ma moc powszechnie obowiązującą.

Prezydium Konferencji Episkopatu Polski już dwukrotnie – w lutym i kwietniu br. – wystosowało listy do premiera Donalda Tuska z prośbą o udzielenie informacji publicznej w sprawie braku publikacji ubiegłorocznego listopadowego wyroku TK.