Oświęcim: przy budowie parkingu odnaleziono łaźnie żydowskie do rytualnego obmywania

Pozostałości po mykwach, czyli łaźniach żydowskich do rytualnego obmywania, odnalezione podczas budowy parkingu w Oświęcimiu, będzie można w przyszłości oglądać w pawilonie, który zostanie w tym celu wzniesiony – dowiedziała się PAP w oświęcimskim Muzeum Zamek.

Na przełomie stycznia i lutego ubiegłego roku podczas prac budowlanych odnalezione zostały pozostałości po dwóch mykwach: drewnianej, być może z XVII wieku, i nowszej – pochodzącej prawdopodobnie z międzywojnia.

Elementy starszej mykwy trafiły do pracowni konserwatorskiej. „Wydobyto je z naturalnego materiału, w którym była zachowana, czyli z gliny. Mykwę należało zatem szybko przekazać do pracowni konserwacji, by ją zabezpieczyć przed zniszczeniem. Zgodnie z zaleceniami Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków będzie tam przechowywana do czasu otwarcia pawilonu, w którym zostanie w przyszłości wyeksponowana” – powiedziała dyrektor oświęcimskiego Muzeum Zamek Wioletta Oleś.

>>> Wspólnie o Dekalogu – katolicy i Żydzi na papieskim uniwersytecie

Szefowa placówki dodała, że opracowywana jest już koncepcja przyszłego pawilonu ekspozycyjnego. Ma być gotowa jeszcze przed końcem roku. Według planów budynek stanąłby w pobliżu parku na starówce, w miejscu, gdzie znajdowała się spalona przez Niemców podczas okupacji Wielka Synagoga.

Budowa pawilonu została zapisana jako jedna z inwestycji, na którą miasto będzie chciało uzyskać dofinansowanie z siódmego etapu Oświęcimskiego Strategicznego Programu Rządowego (OSPR). Rozpisany jest on na lata 2026-2030.

W trakcie prac przy parkingu znaleziono także elementy nowszej mykwy – pochodzące z początku XX wieku ceramiczne szkliwione kafle ścienne wyprodukowane przez Firmę L&C Hardtmuth z Czeskich Budziejowic, płytki podłogowe, element poręczy i mosiężny zawór wody.

***

Na ziemiach polskich mykwy były zazwyczaj osobnymi budynkami, tworzącymi kompleks wraz z innymi religijnymi instytucjami judaizmu. Podobnie było w Oświęcimiu, gdzie znajdowała się ona w pobliżu największej synagogi miasta, nieopodal rzeki Soły.

Pierwsi Żydzi zamieszkali w Oświęcimiu w XVI wieku. Nazywali go Oszpicin, co w języku jidysz oznacza to: goście. Na początku XX wieku stanowili ponad połowę mieszkańców Oświęcimia, jednak podczas Holokaustu prawie wszyscy zostali zamordowani.

Wielka Synagoga została wzniesiona na przełomie lat 60. i 70. XIX wieku, w miejscu, które wcześniej także zajmowała bożnica.

***

OSPR to program realizowany od 1997 roku. Przyjęto go po konflikcie wokół centrum handlowego nieopodal murów byłego niemieckiego obozu Auschwitz, które budowała prywatna spółka. Dotychczasowe wydatki budżetu państwa sięgnęły 130 mln zł. Udział samorządów wyniósł 100 mln zł. Dzięki Programowi zmodernizowany został w znacznym stopniu układ komunikacyjny w Oświęcimiu i powstała Małopolska Uczelnia Państwowa. Obecnie realizowany jest etap szósty obejmujący lata 2021-2025. W siódmym etapie rząd zamierza przeznaczyć na inwestycje ponad 90 mln zł.

Zobacz także