Papież na spotkaniu międzyreligijnym zachęca do spoglądania w głębię i do troski o więzi

Do spoglądania w głębię i do troski o więzi zachęcił Ojciec Święty uczestników spotkania międzyreligijnego, które odbyło się w Meczecie „Istiqlal” w Dżakarcie. Wraz z Wielkim Imamem podpisał on Wspólną Deklarację Istiqlal. 

Papież dotarł do meczetu Istiqlal przez główną bramę (Alfattah Gate) i został powitany przez Wielkiego Imama na zewnątrz meczetu. Razem zeszli do Tunelu Przyjaźni łączącego Meczet „Istiqlal” z katedrą Najświętszej Maryi Panny Wniebowziętej. Obecne tam osoby Franciszek zachęcił, aby licznym oznakom zagrożenia, przeciwstawiali „znak braterstwa, które przyjmując drugiego i szanując jego tożsamość, zachęca go do wspólnej drogi, podejmowanej w przyjaźni i prowadzącej ku światłu”.  

Następnie Franciszek z Imamem dotarli do dużego namiotu, w którym odbyło się spotkanie. Po pieśni powitalnej Ojciec Święty i towarzyszące mu osoby mogły podziwiać tradycyjny muzułmański taniec powitalny (Marawis). Odśpiewano też krótki fragmentu Koranu oraz wysłuchano fragmentu Ewangelii wg św. Łukasza (10,25-37).

>>> Franciszek prosi młodzież o budowanie dialogu i harmonii

Witając Ojca Świętego Wielki Imam, prof. Dr. KH Nasaruddin Umar, przypomniał, że meczet Istiqlal został założony w 1961 r. przez prezydenta Sukarno i zainaugurowany w 1978 r. przez prezydenta Suharto. Został zaprojektowany przez chrześcijanina Friedricha Silabana. Ma powierzchnię 3 hektarów, a na otaczającym go terenie może się zmieścić 250 000 wiernych. Zaznaczył, że jest to nie tylko dom modlitwy dla muzułmanów, ale także wielki dom dla ludzkości. Jest to również miejsce regularnych działań międzywyznaniowych, międzykulturowych i dyplomatycznych. Jest wyposażony w różne obiekty sportowe, artystyczne, przedszkola, szkoły podstawowe i średnie oraz kadrę Ulemów, w tym programy dla kobiet na poziomie magisterskim i doktoranckim realizowane we współpracy z wiodącymi uniwersytetami w Egipcie, Maroku i Stanach Zjednoczonych Ameryki.

Podkreśli, iż meczet Istiqlal jest również wyposażony w siłownię, a także centra rekolekcyjne i biznesowe, które są dostępne dla wszystkich ludzi, w tym społeczności niemuzułmańskiej. Piwnica i duży parking mogą być współdzielone przez zgromadzenia zarówno meczetu Istiqlal, jak i katedry katolickiej w Dżakarcie – zauważył.

„Meczet ten ma również na celu promowanie tolerancji religijnej i umiarkowania w Indonezji. Budowa Tunelu Przyjaźni jest dowodem na rolę meczetu Istiqlal jako tygla, szczególnie dla obywateli pluralistycznego narodu Indonezji, którzy wyznają maksymę «Jedność w różnorodności»” – podkreślił.

„Obecność Waszej Świątobliwości, papieża Franciszka, w największym meczecie w Azji i trzecim co do wielkości na świecie po Mekce i Medynie, jest z pewnością wielkim zaszczytem dla wszystkich obywateli Indonezji. Jesteśmy przepełnieni radością, że Wasza Świątobliwość wyraża uznanie dla naszego narodu i społeczności, odwiedzając to dumne i święte miejsce” – stwierdził Wielki Imam.

Następnie odczytano i podpisano „Wspólną Deklaracji Istiqlal 2024”, noszącą podtytuł „Wspieranie harmonii religijnej dla dobra ludzkości”. Jej sygnatariusze zwracają uwagę na kryzys dehumanizacji oraz kryzys spowodowany zmianami klimatycznymi.

Stwierdzają, że globalne zjawisko dehumanizacji charakteryzuje się przede wszystkim powszechną przemocą i konfliktami, które często prowadzą do alarmującej liczby ofiar.  „Szczególnie niepokojące jest to, że religia jest często instrumentalizowana w tym zakresie, powodując cierpienie wielu osób, zwłaszcza kobiet, dzieci i osób starszych.  Rola religii powinna jednak obejmować promowanie i ochronę godności każdego ludzkiego życia” – czytamy w dokumencie.

Jego autorzy wyrażają przekonanie, że przyczyną zmian klimatycznych jest rabunkowe wykorzystywanie dóbr ziemi przez człowieka. Powoduje to między innymi klęski żywiołowe, globalne ocieplenie i nieprzewidywalne wzorce pogodowe. Ich zdaniem kryzys środowiskowy stał się przeszkodą dla harmonijnego współistnienia narodów.

W dokumencie podpisanym przez Ojca Świętego i Wielkiego Imama wskazano, że wartości religijne powinny być ukierunkowane na promowanie kultury szacunku, godności, współczucia, pojednania i braterskiej solidarności w celu przezwyciężenia zarówno dehumanizacji, jak i niszczenia środowiska. Zaapelowano szczególnie do przywódców religijnych o współpracę w reagowaniu na wyżej wymienione kryzysy, identyfikując ich przyczyny i podejmując odpowiednie działania.

„Dialog międzyreligijny powinien zostać uznany za skuteczny instrument rozwiązywania lokalnych, regionalnych i międzynarodowych konfliktów, zwłaszcza tych, które są podżegane przez nadużywanie religii. Co więcej, nasze wierzenia religijne i obrzędy mają szczególną zdolność przemawiania do ludzkiego serca, a tym samym sprzyjają głębszemu poszanowaniu ludzkiej godności” – czytamy w dokumencie.

>>> Pokój jest możliwy tylko w dialogu. O relacjach chrześcijaństwa z islamem [MISYJNE DROGI]

 Wezwano wszystkich ludzi dobrej woli do podjęcia zdecydowanych działań w celu zachowania integralności środowiska naturalnego i jego zasobów, aby można je było przekazać przyszłym pokoleniom.

W swoim przemówieniu papież przypomniał, że Meczet „Istiqlal” (Meczet Niepodległości) został zaprojektowany przez chrześcijanina i podobnie jak inne miejsca kultu jest on przestrzenią dialogu, wzajemnego szacunku, zgodnego współistnienia religii i różnych wrażliwości duchowych. Podkreślił wymowę „Tunelu Przyjaźni” łączącego ten meczet z Katedrą Najświętszej Maryi Panny Wniebowziętej. Pozwala on na spotkanie, dialog, stwarza szansę na prawdziwe doświadczenie braterstwa. Zachęcił zgromadzonych do kontynuowania tej drogi: „abyśmy wszyscy, wszyscy razem, każdy kultywując własną duchowość i praktykując własną religię, mogli iść w poszukiwaniu Boga i przyczyniać się do budowania otwartych społeczeństw, opartych na wzajemnym szacunku i wzajemnej miłości, zdolnych do wyeliminowania rygoryzmu, fundamentalizmu i ekstremizmu, które są zawsze niebezpieczne i nigdy nie mogą być usprawiedliwione” – stwierdził Ojciec Święty.

Franciszek zaapelował do zgromadzonych o skierowanie swego spojrzenia na głębię, bowiem o ile widoczne aspekty religii są dziedzictwem tradycyjnym, które należy chronić i szanować, to wspólny korzeń dla wszystkich wrażliwości religijnych, jest jeden. Bóg umieścił bowiem w ludzkim sercu pragnienie spotkania z Nim. „Patrząc w głąb, przyjmując to, co płynie w głębi naszego życia, pragnienie pełni, które zamieszkuje w głębi naszych serc, odkrywamy, że wszyscy jesteśmy braćmi, wszyscy jesteśmy pielgrzymami, wszyscy jesteśmy w drodze do Boga, niezależnie od tego, co nas odróżnia” – podkreślił papież.

Ojciec Święty zachęcił także do troski o więzi. Przestrzegł przed dążeniem do niwelowania różnic między poszczególnymi religiami, które może w istocie prowadzić do dalszych podziałów. „To, co naprawdę nas zbliża, to tworzenie połączenia między naszymi różnicami, troska o pielęgnowanie więzi przyjaźni, o poświęcanie uwagi, o wzajemność” – podkreślił Franciszek.

Papież zaapelował o „promowanie harmonii religijnej dla dobra ludzkości”. Zauważył, że konkretny program  wytycza podpisana dziś wraz z Wielkim Imamem  Wspólna Deklaracja Istiqlal. W obliczu wojen i konfliktów, kryzysu ekologicznego ważne jest promowanie wartości wspólnych dla wszystkich tradycji religijnych, pomagając społeczeństwu „przezwyciężyć kulturę przemocy i obojętności” – zaznaczył.

Na zakończenie Ojciec Święty nawiązał do bogactw naturalnych Indonezji i wskazał, że najcenniejszym skarbem jest wola, aby różnice nie stały się przyczyną konfliktu, ale harmonizowały się w zgodzie i we wzajemnym szacunku. „Nie zatraćcie tego daru! Nigdy nie pozbawiajcie się tego bogactwa, tak wielkiego; przeciwnie, pielęgnujcie je i przekazujcie, zwłaszcza najmłodszym. Niech nikt nie ulega fascynacji fundamentalizmem i przemocą, niech wszyscy będą raczej zafascynowani marzeniem o wolnym, braterskim i pokojowym społeczeństwie i ludzkości!” – stwierdził Franciszek na zakończenie swego przemówienia.

Po pozdrowieniu obecnych papież i Wielki Imam przeszli na dziedziniec meczetu (około 0,15 km), aby zrobić zdjęcie grupowe z innymi obecnymi przywódcami religijnymi. Na koniec Wielki Imam odprowadził Ojca Świętego do bramy Alfattah. Stamtąd Ojciec Święty udał się do siedziby Konferencji Episkopatu Indonezji na spotkanie z osobami wspieranymi przez działania charytatywne.

Zobacz także