Podlaskie: zielonoświątkowe zwyczaje na festynie w skansenie

Obrzędy związane z Zielonymi Świątkami, jak zwyczaj chodzenia z królewną, regionalna kuchnia i muzyka ludowa – to niektóre atrakcje festynu etnograficznego, który w sobotę po południu odbędzie się w Podlaskim Muzeum Kultury Ludowej w Wasilkowie k. Białegostoku.

>>> Ksiądz Stanisław Streich: beatyfikacja i co dalej?

Zielone Świątki to potoczna nazwa chrześcijańskiego święta Zesłania Ducha Świętego, które przypada 50 dni po Niedzieli Wielkanocnej.

Jak przypomina Podlaskie Muzeum Kultury Ludowej, Zielone Świątki tradycyjnie były symbolicznym zakończeniem zimy i początkiem lata, a źródłem wielu zwyczajów są przedchrześcijańskie obchody wiosny oraz pradawne obrzędy agrarne i pasterskie.

Ważną rolę podczas Zielonych Świątek odgrywał kolor zielony jako symbol odrodzenia. Dlatego też – jak przypomina muzeum – pola majono, aby zapewnić urodzaj. Do ziemniaków wtykano olchę, a do zboża – giętką leszczynę. Budynki dekorowano zielonymi gałązkami, najczęściej brzozy. Wierzono, że uchroni to dom przed urokami, a także zapewni urodzaj. Powszechne było też strojenie krów wiankami oraz palenie zielonoświątkowych ognisk, które miały chronić przed czarownicami. Wierzono, że potrafią one, stosując różne magiczne praktyki, wpłynąć na nieurodzaj.

>>> Sprzedawca trucizny [MISYJNE DROGI]

Znanymi ludowymi praktykami odganiającymi złe duchy i zapewniającymi urodzaj było chodzenie z królewną, które będzie można zobaczyć w sobotę w skansenie.

Tradycja chodzenia z królewną polegała na tym, że na Zielone Świątki kobiety wybierały spośród siebie najmłodszą i najładniejszą dziewczynę, której zakładano na głowę wianek i ubierano w biały strój, następnie wraz z mężczyznami (marszałkami) obchodziły z nią pola. Miało to chronić uprawy przed klęską nieurodzaju, gradobiciem czy innymi zniszczeniami. Od gospodarzy korowód dostawał poczęstunek.

„Obchód kończył się ucztą i tańcami – na cześć królewny oraz chwałę zwycięskiej wiosny” – podaje muzeum.

Zielone Świątki były też świętem pasterskim. Bydło przystrajano wstążkami i wiankami, by zapewnić płodność i obfitość mleka. Do magicznych czynności tego dnia należało też palenie ognisk, co miało chronić pola przed złymi mocami.

Podczas sobotniego festynu będzie można zapoznać się z innymi zwyczajami zaprezentowanymi przez zespoły ludowe i wziąć udział w ludowej potańcówce. Będą też stoiska z rękodziełem i regionalnymi potrawami.

Zobacz także