Prof. Piotr Gutowski: chrześcijańskie spojrzenie na kryzysy trapiące ludzkość, powinno polegać na dialogu

– Chrześcijańskie spojrzenie na kryzysy, które trapią dziś ludzkość, powinno polegać na zachęcaniu do dialogu, który charakteryzuje się nie tylko zimną racjonalnością, ale także szacunkiem, życzliwością i chęcią wysłuchania drugiej strony – podkreślił prof. Piotr Gutowski.

Filozof związany z Katedrą Historii Filozofii Nowożytnej i Współczesnej KUL, wystosował nagranie wideo zaprezentowane podczas konferencji przed Kongresem Kultury Chrześcijańskiej w Lublinie. Kongres odbędzie się w dniach 16-20 października, pod hasłem „Przywracać nadzieję. Kultura chrześcijańska wobec kryzysów świata”.

Prof. Piotr Gutowski w swojej wypowiedzi rozważał znaczenie tytułowej nadziei. Podkreślił, że można ją określić jako pewną postawę człowieka, odnoszącą się do przyszłości. W jego opinii postawa ta składa się z pragnienia rezultatu korzystnego dla danej osoby oraz jej bliskich, państwa, czy całej ludzkości. Drugim jej elementem jest przekonanie lub wiara w możliwość realizacji takiego życzenia. 

– Na przykład: mamy nadzieję że wojna w Ukrainie zakończy się pomyślnie i sprawiedliwe dla tego państwa. Takie myślenie ujawnia pewne pragnienie dotyczące przyszłości i nasze przekonanie o możliwość realizacji tego, co jest treścią tego pragnienia – wyjaśnił.

Istotnym składnikiem nadziei, według profesora, jest jej powiązanie z działaniem, które stanowi motywację do podejmowania wysiłków, zmierzających do realizacji danego celu. – Mogę mieć nadzieję, że wygram w Totolotka, ale prawdziwa nadzieja pojawia się wówczas, gdy kupię los. Wcześniej było to jedynie niczym nieugruntowane marzenie – tłumaczył.

Prof. Gutowski podkreślił, że postawa nadziei jest dla człowieka ważna i zazwyczaj pozytywna, musi jednak spełniać dwa dodatkowe warunki. Jednym z nich jest jej racjonalność oraz moralność, która prowadzi do refleksji nad tym co jest moralnie dobre. Filozof zaakcentował, że kultura chrześcijańska jest osadzona na „moralności bogatszej i bardziej radykalnej, w której podstawowym impulsem jest miłość”, co wyraża się najpełniej w trosce o najsłabszych, skrzywdzonych oraz nakazie miłowania nieprzyjaciół.

>>> W XXI wieku nie mamy innej drogi na odnowienie Kościoła niż droga kontemplacyjna [ROZMOWA]

– Wydaje się, że chrześcijańskie spojrzenie na kryzysy, które terapią dziś ludzkość i dzielą ją na zwalczające się obozy, powinno polegać na zachęcaniu do dialogu, który charakteryzuje się nie tylko zimną racjonalnością, ale także szacunkiem, życzliwością i chęcią wysłuchania drugiej strony. Uczestnicy takiego dialogu powinni dopuszczać możliwość modyfikacji własnego stanowiska, a tam gdzie to konieczne, poszukiwać możliwości zawarcia kompromisu – ocenił profesor.

Wyraził przekonanie, że Kongres Kultury Chrześcijańskiej został powołany przez abp. Józefa Życińskiego, by szerzyć tę kulturę dialogu z osobami o odmiennych poglądach, z nadzieją na znalezienie wspólnego języka i wniosków.

Filozof zauważył, że w dzisiejszym świecie brakuje takiej postawy. – W świecie znanych nam wszystkim zdarzeń wewnątrz Kościoła: afer pedofilskich wśród kleru, ale i tego co dzieje się poza Kościołem, zwłaszcza postępującej sekularyzacji w społeczeństwach Zachodnich, coraz mniej ludzi chce nas słuchać – zauważył.

Dodał, że Kościół niekiedy powinien pełnić rolę „hamulca przed rozbiciem się” w pędzącym świecie pełnym zmian, jednak ten hamulec również musi być dostosowany do pojazdu, którego jest częścią.

– Nie można stać na autostradzie i wołać jak do konia „prrr…”, nie zważając na to że pojazdy, prowadzone są przez konie mechaniczne, a nie te żywe. Mam wrażenie, że Kościół w Polsce pod wieloma względami tak właśnie się zachowuje – podsumował. Na zakończenie profesor wyraził nadzieję, że dyskusje toczące się podczas Kongresu Kultury Chrześcijańskiej będą toczyły się wokół poruszonych w jego prelekcji wątków i będą stanowiły okazję do prowadzenia dialogu z kulturą współczesną.

VII Kongres Kultury Chrześcijańskiej odbędzie się od 16 do 20 października br. w Lublinie, w gmachu KUL pod hasłem: „Przywracać nadzieję. Kultura chrześcijańska wobec kryzysów świata”. Lubelskie Kongresy, zainicjowane przez abp. Józefa Życińskiego w 2000 r. są międzynarodowymi spotkaniami ludzi Kościoła, intelektualistów i ludzi kultury, wpisującymi się w twórczy dialog Kościoła ze światem współczesnym. Kongresowi towarzyszyć będzie wręczenie doktoratu honoris causa KUL.

Zobacz także