Kto napisał Stary Testament?

O ile określenie autorów Nowego Testamentu jest dość proste, w przypadku Starego Testamentu jest to zadanie znacznie trudniejsze.

Stary Testament jest bezpośrednim dziedzictwem narodu żydowskiego, a ludzki udział w jego tworzeniu nie jest podkreślany tak bardzo jak w przypadku analizy Nowego Testamentu. Prawdopodobnie wynika to z wciąż toczącej się debaty między badaczami Pisma Świętego, z których część opowiada się za przypisaniem autorstwa bezpośrednio prorokom i innym osobom wybranym przez Boga, natomiast większość stoi za tezą, że rzeczywiści autorzy świętych ksiąg nigdy nie będą znani ludzkości.

Jakkolwiek by nie było, Kościół naucza, że to:

Bóg jest Autorem Pisma świętego, ponieważ natchnął jego ludzkich autorów; On działa w nich i przez nich. W ten sposób zapewnia nas, że ich pisma bezbłędnie nauczają prawdy zbawcze [KKK 136]

Prawdopodobnie nigdy ze stuprocentową pewnością nie będziemy w stanie wskazać konkretnych twórców Starego Testamentu. Pewnym jest natomiast, że nie można odrzucić wypracowanej przez wieki tradycji, która choć często może wydawać się archaiczna, stanowi niezawodne źródło kontekstów pozwalających zrozumieć treść Biblii.

Chcąc odpowiedzieć jednak na tytułowe pytanie, należy wskazać właśnie tych tradycyjnie uznawanych autorów Starego Testamentu, którzy – choć to całkowicie niepotwierdzone – mogli mieć swój wkład w uwiecznienie wielu ważnych momentów z historii zbawienia.

Mojżeszowi, przywódcy Izraelitów w czasie ich ucieczki z Egiptu, przypisuje się autorstwo Księgi Rodzaju, Wyjścia, Kapłańskiej, Liczb oraz Księgi Powtórzonego Prawa. Prorok Jozue, jak łatwo można wywnioskować, mógł mieć wkład w powstawanie Księgi Jozuego. Samuel prawdopodobnie współtworzył Księgę Sędziów, Rut, a także wraz z Gadem i Natanem – obie Księgi Samuela. Jeremiasz oprócz Księgi Jeremiasza i Lamentacji miał udział w tworzeniu Ksiąg Królewskich. Ezdrasz uznawany jest za współautora nie tylko Księgi Ezdrasza, ale także obu Ksiąg Kronik oraz Księgi Nehemiasza. Mardocheusz – Żyd pełniący służbę na dworze króla ówczesnej Persji – mógł być związany z powstaniem Księgi Estery. Zgodnie z tradycją król Dawid uznawany jest za autora Księgi Psalmów, natomiast jego syn Salomon za twórcę Księgi Przysłów, Koheleta i Pieśni nad Pieśniami.

Wśród ksiąg Starego Testamentu znajdziemy także tak zwane księgi prorockie, których tytułowym postaciom tradycyjnie przypisywano autorstwo rzeczonych ksiąg. Niektóre z nich zostały już wspomniane, ponieważ ich twórcy mieli udział w spisywaniu także innych części Starego Testamentu. Do ksiąg profetycznych zaliczamy: Księgę Barucha, Ezechiela, Daniela, Ozeasza, Joela, Amosa, Abdiasza, Jonasza, Micheasza, Nahuma, Habakuka, Sofoniasza, Aggeusza, Zachariasza i Malachiasza.

W Starym Testamencie występują także Księgi, co do których autorstwa nic do powiedzenia nie ma nawet tradycja. Mowa tu o Księdze Mądrości, Judyty i pierwszej oraz drugiej Księdze Machabejskiej.

Zobacz także