Rektorzy uniwersytetów: wyniki ewaluacji nie odzwierciedlają stanu nauki w Polsce

Wyniki ewaluacji opartej na obecnych zasadach nie odzwierciedlą rzeczywistego stanu nauki w Polsce – ocenili członkowie Konferencji Rektorów Uniwersytetów Polskich (KRUP) w przyjętym stanowisku. To kolejny głos środowiska akademickiego ws. bieżącej ewaluacji działalności naukowej.

„W poczuciu odpowiedzialności za rozwój nauki, w przekonaniu o jej decydującej roli w kształtowaniu przyszłości naszego państwa, Konferencja Rektorów Uniwersytetów Polskich wyraża ponownie swoje głębokie zaniepokojenie obowiązującymi zasadami ewaluacji. Jesteśmy przekonani, że wyniki ewaluacji opartej na tych zasadach nie odzwierciedlą rzeczywistego stanu nauki w Polsce” – czytamy na stronie KRUP w stanowisku ws. ewaluacji działalności naukowej za lata 2022-2025.

W ocenie rektorów „zniekształcone wyniki ewaluacji przeprowadzonej na podstawie obecnych zasad przyniosą poważne i nieuzasadnione konsekwencje w zakresie podziału subwencji, przyznawania uprawnień naukowych i dydaktycznych czy dostępu do programów finansowania nauki”.

Dlatego KRUP – któremu przewodniczy prof. dr hab. Piotr Stepnowski, rektor Uniwersytetu Gdańskiego – apeluje „o niezwłoczne podjęcie działań mających na celu uniknięcie lub zminimalizowanie negatywnych skutków obowiązujących procedur ewaluacyjnych”.

Rektorzy zrzeszeni w KRUP deklarują przy tym swoją gotowość do współpracy i wypracowania nowych zasad ewaluacji.

Ich stanowisko to kolejny głos środowiska naukowego dotyczący bieżącej ewaluacji.

W ostatnich tygodniach list w tej sprawie do ministra nauki Marcina Kulaska wystosowali członkowie Konferencji Rektorów Akademickich Uczelni Medycznych (KRAUM). Ich zdaniem ewaluacja naukowa za lata 2022-2025 nie powinna odbywać się wedle obecnych reguł, ponieważ nie zapewniają one rzetelnej, sprawiedliwej oceny jednostek. Zaproponowali m.in. odstąpienie lub odsunięcie jej w czasie, z jednoczesną modyfikacją zasad.

Odstąpienie od ewaluacji za lata 2022-2025 i utrzymanie kategorii naukowych przyznanych dyscyplinom w wyniku ewaluacji za lata 2017-2021 postulowało również Kolegium Rektorskie Uniwersytetu Jagiellońskiego.

>>> Watykan: papieskie uczelnie szukają nowego modelu współpracy

Z kolei pod koniec stycznia Konferencja Rektorów Akademickich Szkół Polskich (KRASP) zaapelowała do szefa resortu nauki o pilne opracowanie i wprowadzenie nowych zasad ewaluacji i wyraziła nadzieję, że nowe zapisy, „jeśli nie wykluczą, to przynajmniej ograniczą do minimum nieetyczne praktyki w ocenie dyscyplin naukowych”. Rektorzy przypomnieli, że wielokrotnie sygnalizowali, że dotychczasowe zasady „skłaniają do działań patologicznych”.

Wiceministra nauki i szkolnictwa wyższego dr Karolina Zioło-Pużuk kilka dni temu w wywiadzie dla „Forum Akademickiego” pytana o odejście od bieżącej ewaluacji, odpowiedziała, że „to nie wchodzi w rachubę”.

„Chcę jasno powiedzieć, że ocena jakości działalności naukowej odbędzie się zgodnie z planem, a więc już za niecałe 11 miesięcy. Odstąpienie od ewaluacji jest niezgodne z ustawą, musielibyśmy ją zmienić, a nie ma już na to czasu. Osobiście uważam, że nawet przesunięcie jej o rok, co również wymaga ustawowej zmiany, niewiele zmienia, bo znajdziemy się w bardzo podobnym miejscu. Dlatego przeprowadzimy tę ewaluację zgodnie z obecnymi zasadami, które są znane, jednocześnie starając się zapobiegać patologicznym zjawiskom (…) oraz wprowadzając nieznaczne, punktowe zmiany będące odpowiedzią na propozycje środowiska naukowego” – powiedziała.

>>> Ponad 72 tys. badaczy, 132 uczelnie – nowy raport nt. nauki w Polsce

Ewaluacja to ocena jakości działalności naukowej przeprowadzana w ramach dyscyplin uprawianych w danym podmiocie. Obowiązuje ona uczelnie, instytuty PAN i międzynarodowe instytuty naukowe zatrudniające co najmniej 12 pracowników naukowych w danej dyscyplinie.

Przy ewaluacji bierze się pod uwagę indywidualne osiągnięcia pracowników reprezentujących dyscyplinę. Poszczególnym dyscyplinom przyznawane będą kategorie naukowe: A+, A, B+, B albo C. Od nich zależą uprawnienia do prowadzenia studiów, szkół doktorskich, nadawania stopni i tytułów, a także kwota subwencji, którą jednostka naukowa otrzymuje z budżetu.

Zobacz także