Rosja: staroobrzędowcy są coraz bardziej obecni w świecie – uważa ich zwierzchnik

Rosyjski Prawosławny Kościół Staroobrzędowy (RPKS) otwiera swe wspólnoty i gminy w najróżniejszych miejscach świata, w tym także w Afryce i Azji – oświadczył 9 listopada jego zwierzchnik metropolita Korneliusz (Titow).

Jego zdaniem „Rosja i świat coraz bardziej interesują się prawosławnymi, prawdziwymi staroobrzędowcami“, do czego w niemałym stopniu przyczyniają się współczesne środki masowego przekazu z internetem na czele. Dzięki nim wyznawcy „starej wiary“ mają nowe możliwości mówienia o sobie, głoszenia swych nauk i misji – podkreślił metropolita.

Powstają nowe wspólnoty staroobrzędowe

W wypowiedzi wideo do uczestników XIV zgromadzenia Ruskiego Świata oznajmił on, że kilkusetosobowe wspólnoty staroobrzędowe powstały ostatnio w Pakistanie i Ugandzie, a prośby o utworzenie nowych napłynęły także z Egiptu i Indii. RPKS prowadzi obecnie aktywnie różne dyskusje i spotkania informacyjne online, „rozszerzając w ten sposób, jeśli można tak powiedzieć, swoje granice“. Zdaniem zwierzchnika staroobrzędowców w wydarzeniach tych, także w języku angielskim, uczestniczą setki, a nawet tysiące ludzi.

Korneliusz zaapelował ponadto do swych słuchaczy, aby nie uważali staroobrzędowców za „społeczność marginesową“ i za przeciwników cywilizacji. Podkreślił, że jego współwyznawcy „nigdy nie cofali się“ przed najnowszymi osiągnięciami nauki i techniki, przypominając jednocześnie, iż ponad 300 lat byli oni w Rosji prześladowani, musieli więc udawać się na obrzeża państwa, żyli w lasach, na bagnach albo emigrowali za granicę. Zawsze jednak chętnie korzystali z najnowszych zdobyczy naukowych i technologicznych.

Według głowy RPKS osiągnięcia staroobrzędowców do dzisiaj mają zastosowanie we włókiennictwie, lotnictwie, produkcji wyrobów porcelanowych itd. Przed rewolucją 1917 r. słynęli oni głównie jako mecenasi w różnych dziedzinach, ponieważ „nie dla siebie gromadzili oni te bogactwa, ale po to, aby jak najwięcej ludzi wokół nich było szczęśliwymi, aby nauka w Rosji mogła się rozwijać a ojczyzna rozkwitała“.

73-letni obecnie metropolita moskiewski Korneliusz (w świecie Konstantin I. Titow) sprawuje swój urząd od 23 października 2005. W przeszłości był m.in. przez wiele lat członkiem Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego, toteż głosił lewicowe poglądy, chwalił osiągnięcia czasów sowieckich, potępiał „dziki kapitalizm“ i wartości zachodnie. Obecnie jego retoryka staje się coraz bardziej prawicowa.

>>> Rosja: patriarcha Cyryl wyniesie bp. Beniamina do godności metropolity mińskiego

400. rocznica urodzin protopopa Awwakuma

Rosyjski Prawosławny Kościół Staroobrzędowy zamierzał w bieżącym roku uroczyście świętować w całym kraju i za granicą 400. rocznicę urodzin protopopa Awwakuma (Habakuka; 1620-82) – jednego z głównych ideologów staroobrzędowców. Plany te, poparte wcześniej przez prezydenta i Ministerstwo Kultury Rosji, pozostały jednak tylko na papierze z powodu epidemii koronawirusa, która w Rosji ma bardzo ostry przebieg (obecnie ponad 1,8 mln zakażeń i zachorowań). Część obchodów przeniesiono na rok 2021, w tym najważniejsze wydarzenie jubileuszu – Światowe Forum Staroobrzędowe.

>>> Rosja: cerkiew zatwierdziła specjalną modlitwę w związku z koronawirusem

W jaki sposób powstali staroobrzędowcy?

Staroobrzędowcy, zwani też starowiercami, są nurtem w rosyjskim prawosławiu, powstałym w wyniku sprzeciwu dużej części duchowieństwa i wiernych świeckich wobec reform liturgicznych, wprowadzonych w rosyjskim prawosławiu w 1654 r. przez patriarchę Nikona przy poparciu władzy carskiej. Przeciwnicy tych zmian zyskali miano „staroobrzędowców“ lub „starowierców“, gdyż trwali przy dotychczasowych „starych obrzędach“ i „starej wierze“. Bardzo szybko zostali oni potępieni i zaczęli być prześladowani, mordowani, zsyłani w odległe i opuszczone miejsca. Doprowadziło to do znacznego rozproszenia ich po całej Rosji i do ucieczki wielu z nich za granicę (m.in. do Polski).

Z biegiem czasu w szeregach staroobrzędowców zaczęło dochodzić do podziałów wewnętrznych i dziś istnieje wśród nich kilka odłamów, z których najważniejszy jest podział na popowców, tzn. mających własną hierarchię i duchowieństwo oraz bezpopowców, którzy nie mają swych duchownych. RPKS jest największym liczebnie Kościołem wśród popowców. Drugim jest Rosyjski Kościół Staroprawosławny. Dwie największe wspólnoty bezpopowców to obecnie Staroprawosławny Kościół Pomorski i Staroprawosławny Staropomorski Kościół Ugody Fiedosiejewskiej.

Zobacz także