Senatorowie podzieleni ws. uczczenia 500. rocznicy reformacji

„Idee Reformacji przenikały w XVI wieku do Polski, która była i jest domem także dla Polaków ewangelików. Ewangelicyzm wpłynął na rozwój kultury, języka ojczystego, szkolnictwa, muzyki sakralnej, działalności społecznej oraz świadomości narodowej i obywatelskiej. Dał Polsce wielu ludzi intelektu, ducha i przedsiębiorczości, będących żarliwymi patriotami. W dużej mierze dzięki protestantyzmowi przetrwała polskość na Śląsku Cieszyńskim i Mazurach. Polscy ewangelicy aktywnie wspierali niepodległość Państwa i działali na rzecz jego modernizacji” – głosi m.in. uchwała.

W jej uzasadnieniu można przeczytać o polskich działaczach reformacyjnych, którzy już w XVI w. włączyli się aktywnie w prace na rzecz modernizacji państwa. W połowie tego wieku – w czasach największej potęgi państwa polskiego – ponad połowa senatorów była protestantami, podobne proporcje występowały także w izbie poselskiej.

Uchwała wspomina m.in. o takich postaciach, jak Samuel Bogumił Linde, językoznawca, pedagog i tłumacz, twórca „Słownika Języka Polskiego”, czy Oskar Henryk Kolberg, etnograf, folklorysta i kompozytor.

Jednak na tekst uchwały w takiej formie nie zgodziła się część senatorów PiS. W trakcie debaty Czesław Ryszka zauważył wprawdzie, że jubileusz 500-lecia Reformacji jest z całą pewnością najważniejszym wydarzeniem dla Kościołów reformowanych i że wiele postaci polskich protestantów, którzy zasłużyli się dla kraju, można uczcić indywidualnie. – Natomiast podważam obchodzenie tego jubileuszu uchwałą Senatu, zwłaszcza przez katolików – powiedział.

Jego zdaniem, świętowanie 500-lecia Reformacji „byłoby przyłożeniem ręki do największego rozłamu w historii Kościoła”.

Jak stwierdził, nie zamierza uderzać w dążenia do jedności chrześcijan, ale wie, że „wszystkie te spotkania ekumeniczne nie zasypią podziałów, jakich dokonała w Kościele Reformacja”.

– Nie wszyscy zdają sobie sprawę z tego, że protestantyzm ma już niewiele wspólnego z chrześcijaństwem. Jest to rodzaj nowej religii, która podważyła wszystkie dogmaty Kościoła katolickiego – powiedział Ryszka.

Uchwały w proponowanej formie nie poparł także m.in. senator Jan Żaryn. Jego zdaniem, państwo polskie, a zatem i Senat RP, nie powinno zabierać głosu na temat honorowania czegoś, co stanowi przedmiot sporu między Kościołami protestanckimi a Kościołem rzymskokatolickim.

Żaryn przekonywał, że uchwała Senatu powinna honorować nie 500-lecie Reformacji, tylko fakt, że wśród obywateli państwa polskiego było bardzo wielu protestantów, którzy „wspaniale zasłużyli się ojczyźnie”. – Polscy protestanci wspaniale wpisywali się w polskie dzieje. Skorzystajmy z tego faktu i uchwalmy uchwałę, która będzie honorowała podmiot właściwy, tzn. nie rozłam w Kościele, ale protestantów polskich, wybitnych polskich patriotów – powiedział sen. Żaryn.

Z kolei o wątpliwościach Sejmu RP co do podjęcia podobnej uchwały mówił podczas niedawnego noworocznego spotkania Polskiej Rady Ekumenicznej jej prezes, a jednocześnie zwierzchnik polskich luteran bp Jerzy Samiec.

Stwierdził, że „z niezrozumiałych względów Komisja Kultury i Środków Przekazu Sejmu RP, mimo prawidłowo zgłoszonego wniosku o ogłoszenie roku 2017 Rokiem Reformacji, nie podjęła dalszego procedowania w tej sprawie”.

„Byłoby łatwiej zrozumieć odrzucenie wniosku niż jego całkowicie pominięcie” – dodał biskup Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w RP.

Fot. PAP/Tomasz Gzell