domena publiczna/wikimedia commons

Sól – prezent od świętej Kingi  

Kiedy księżna Kinga (zwana t Kunegundą) przywdziała habit, postanowiła zapomnieć o swoich arystokratycznych korzeniach i, oddawszy się modlitwie, rozważaniu męki Chrystusowej oraz umartwieniom, przeobraziła się w prostą, pokorną klaryskę 

Wobec duchowych córek świętej Klary, dla których w 1280 r. ufundowała klasztor w Starym Sączu (gdzie do dzisiaj spoczywa), kierowała się następującą zasadą: „Przychodzę do was, aby być waszą służebnicą; zapomnijcie o tym, kim byłam przed tym i uważajcie mnie za pokorną zakonnicę”. 

Patronka Polski i Litwy 

Święta, którą Kościół w szczególny sposób wspomina 24 lipcaprzyszła na świat w 1234 r. w Ostrzyhomiu jako córka króla węgierskiego Beli IV i jego żony Marii. Pochodziła z dynastii Arpadów. Była siostrą świętej Małgorzaty Węgierskiej i błogosławionej Jolanty. Została żoną księcia Bolesława Wstydliwego, z którym żyła w dziewiczym małżeństwie. Obiecana księciu w obliczu tatarskiego zagrożenia, po zaręczynach kryła się wraz z nim przed słynącymi z okrucieństwa Tatarami pod opiekuńczymi skrzydłami Grzymisławy. Schroniła się w Lublinie, Zawichoście, Krakowie, na Węgrzech i na Morawach. Po wycofaniu się Tatarów z Polski Bolesław i Kinga wrócili na stałe do Krakowa. Najeźdźca zniszczył zamki w Krakowie i w Sandomierzu, dlatego zamieszkali w Nowym Korczynie. To tutaj święta nakłoniła Bolesława do zachowania dozgonnej czystości (dlatego nazwano go Wstydliwym). Oboje złożyli śluby przed krakowskim biskupem Prandotą. W małżeńskiej czystości spędzili czterdzieści lat. Kinga była też franciszkańską tercjarką, a chcąc pomóc Bolesławowi w odbudowie kraju, ofiarowała na ten cel część swego posagu, w zamian uzyskawszy od męża, przywilejem z 2 marca 1252 r., sądecką ziemię w wieczyste posiadanie  

Solna rzeźba Świętej Kingi i górników w kopalni soli w Wieliczce ilustrująca legendę o pierścieniu świętej Kingi. fot. By Cezary Piwowarski, CC BY-SA 3.0

Po śmierci Bolesława (7 grudnia 1279 r.jako wdowa wstąpiła do starosądeckiego klasztoru klarysek, w którym spędziła dwanaście lat, aż do swej śmierci (w 1292 r.)Beatyfikował ją papież Aleksander VIII 10 czerwca 1690 r., a kanonizował papież Jan Paweł II 16 czerwca 1999 rPapież Benedykt XIII ogłosił 31 sierpnia 1715 r. świętą Kingę patronką Polski i Litwy.  

>>> Królowa, która została mniszką

Pierścień w solnej bryle 

Sztuka ukazuje  świętą w stroju księżnej lub klaryski. Jej atrybutami  bryła soli, pierścień, lilia (symbol czystości) i makieta klasztoru. Owa makieta prezentuje klasztor w Starym Sączu, natomiast z pierścieniem i bryłą soli wiąże się legenda przytoczona przez sługę Bożego Piotra Skargę, a opowiadająca o odkryciu przez świętą Kingę pokładów soli w Bochni i o znalezieniu przez nią w solnej bryle jej szczerozłotego pierścieniaWspomniany jezuita w Żywotach świętych Starego i Nowego Zakonu tak przedstawia ową legendę: „W Węgrzech ojca swego króla Bellę nawiedzając, uprosiła u niego górę jednę soli, i tam w nię pierścień swój wrzuciła. A potem gdy się w Bochni w ziemi krakowskiej żupy otworzyły, w pierwszym bałwanie, który wykopano, pierścień się on jej znalazł; który ujrzawszy Kunegunda i poznawszy, dziękowała P. Bogu, czyniącemu cuda tym, którzy Go miłują”.  

Sprowadzenie przez księżną Kingę górników (zwanych dawnej gwarkami) z Węgier do Polski i odkrycie przez nich złóż soli w Bochni i Wieliczce zaowocowało  legendą. Wspomniany pierścień, wrzucony przez świętą do węgierskiej kopalni w Marmarosz Szigetmiała ujrzeć w pierwszej, wydobytej w Polsce solnej bryle. Zgodnie z legendą podarowała go górnikowi, który jako pierwszy natrafił na bryłę soli. Był nim, w wielickiej wersji opowieści, niejaki Świętosław, zaś w wersji bocheńskiej  Klemens. Ponadto Świętosława księżna miała obdarzyć urzędem żupnika solnego. Solną bryłę poleciła natomiast zabrać do Krakowa. 

Wybrane dla Ciebie

Czytałeś? Wesprzyj nas!

Działamy także dzięki Waszej pomocy. Wesprzyj działalność ewangelizacyjną naszej redakcji!

Zobacz także
Wasze komentarze