#Triduum: Wielki Piątek

Triduum Paschalne w liturgii rozpoczyna się Wieczerzą Pańską w Wielki Czwartek, a kończy drugimi nieszporami w Niedzielę Zmartwychwstania Pańskiego. Patrząc jednak na przeżywane Tajemnice naszej wiary, jest to jedność: to męka, śmierć i Zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa.

 

 

Wielki Piątek to dzień ciszy i szczególnej adoracji krzyża. Przez cały dzień obowiązuje post ścisły. Kościół zachęca również do tego, by uroczyście przeżywać ten dzień: odświętnie się ubrać oraz w każdym domu wystawić krzyż. W tym dniu jest on centrum wszystkiego: winniśmy przed nim klękać tak jak klęka się przed Najświętszym Sakramentem.  

Święta Teresa Benedykta od Krzyża (Edyta Stein) mówiła: 

Krzyż nie jest tylko znakiem: jest także mocnym orężem Chrystusa. Jest laską pasterską, którą on pewnie wyważa drogę do nieba. 

Ten, kto nakłada na nas krzyż, umie ten ciężar uczynić słodkim i lekkim. 

Liturgia Wielkiego Piątku nie rozpoczyna się znakiem krzyża, tak samo jak liturgia Wieczerzy Pańskiej nie kończy się błogosławieństwem. Jest to tak naprawdę jedno wielkie trwanie i adorowanie: najpierw Najświętszego Sakramentu, a następnie samego krzyża. Ołtarz w Wielki Piątek jest ogołocony – nie ma świeczników, a krzyż jest przesłonięty fioletową zasłoną. Prezbiter dokonuje zazwyczaj prostracji (leżenie krzyżem przed ołtarzem), co znów symbolizuje prawdziwy sens kapłaństwa. Po modlitwie wstępnej czytane jest proroctwo o Cierpiącym Słudze Jahwe i fragment Listu do Hebrajczyków. Potem czyta się opis Męki Pańskiej według św. Jana, jedynego z apostołów, świadka tych wydarzeń. Po homilii następuje szczególna modlitwa o jedność chrześcijan, za niewierzących oraz za Żydów – naród pierwszego wybrania.  

Dopiero potem następuję najbardziej przejmujący moment: odsłonięcie jedynego krzyża znajdującego się w kościele. Nie dzieje się to od razu. Celebrans stopniowo odsłania ramiona krzyża i śpiewa trzykrotnie: „Oto drzewo Krzyża, na którym zawisło zbawienie świata”, na co wierni odpowiadają: „Pójdźmy z pokłonem”. Obrzęd ten ukazuje, że krzyż jest niezwykle głęboką tajemnicą, którą – choć jej nie rozumiemy – możemy kontemplować. Po liturgii krzyż ten jest wystawiony przed ołtarzem, tak by każdy miał możliwość osobistej adoracji. Po odsłonięciu krzyża wiernym rozdaje się Ciało Pańskie, które przeistoczone było dnia poprzedniego – podczas liturgii Wieczerzy Pańskiej.  

Ostatnia część liturgii to procesja do Grobu Pańskiego. Przy nim wystawia się Najświętszy Sakrament w monstrancji okrytej białym, przejrzystym welonem – symbolem całunu, w który owinięto ciało Chrystusa. Wszystkie ozdoby powinny kierować uwagę na Monstrancję z Najświętszym Sakramentem, a nie na Grób Pański.  

Przy pisaniu tego artykułu korzystałam z książki B. Dec, M. Gajda: Boskie Święto – PASCHA, Szczecin 2003 r

Zobacz także