Unikatowe kurtyny wielkopostne w kościele w Orawce

Od soboty przez najbliższy tydzień odwiedzjący zabytkowy kościół w Orawce (Małopolskie) będą mieli okazję zobaczyć unikatowe na skalę światową kurtyny wielkopostne. Malowane tkaniny, służce do zasłania ołtarza, w średniowieczu były powszechne. Obecnie to rzadkość.

Wielkopostne kurtyny, zwane też oponami, można zobaczyć w Orawce tylko przez najbliższy tydzień, do Niedzieli Palmowej. Kolejna okazja będzie dopiero za rok.

Jak powiedziała PAP przewodniczka po kościele w Orawce i znawczyni kurtyn wielkopostnych Lucyna Borczuch, w tym roku można podziwiać trzy z czterech zasłon. Najstarsza orawska kurtyna – „Pieta pod krzyżem” z 1676 r. – w tym roku nie jest wystawiona z uwagi na ochronę konserwatorską. Kolejne dzieła pochodzące z XIX wieku to: „Biczowanie Chrystusa”, „Pokutująca Maria Magdalena” oraz „Matka Boża Siedmiobolesna”.

Kościół można zwiedzać w soboty i niedziele, a w pozostałe dni tygodnia po wcześniejszym umówieniu z przewodniczką.

Orawka to niewielka wieś w powiecie nowotarskim niedaleko granicy ze Słowacją, na ziemiach Górnej Orawy należących w przeszłości do Królestwa Węgier. Drewniany kościół w centrum miejscowości wzniesiono w połowie XVII wieku. Wnętrza pokrywają polichromie z 1711 r., przedstawiające m.in. żywot św. Jana Chrzciciela, Dekalog i wizerunki 49 świętych węgierskich. W świątyni działają organy z 1670 r.

Opony wielkopostne to lniane płótna, na których widnieją namalowane temperą sceny związane z męką Chrystusa, a niekiedy jedynie atrybuty takie jak młotek i gwoździe, kości do gry, ptak, korona cierniowa, pika z gąbką, tablica z napisem INRI, chusta św. Weroniki oraz szata Jezusa. Tkaninami zasłania się ołtarze, począwszy od piątej niedzieli Wielkiego Postu do Triduum Paschalnego. Tradycja zasłaniania ołtarza takimi właśnie działami jest praktykowana w bardzo nielicznych kościołach. Obecnie w kościołach powszechnie zasłania się fioletowym płótnem tylko krzyże.

W świecie zachowało się kilkadziesiąt zabytkowych opon wielkopostnych powstałych w średniowieczu, renesansie i baroku. Najbardziej znana to Wielka Zasłona Żytawska w Niemczech z 1472 r. W Polsce, oprócz kościoła w Orawce, podobnymi dziełami dysponują także świątynie w Łopusznej i Tłuczani – obie w woj. małopolskim oraz w Jasienicy Rosielnej w woj. podkarpackim.

Zobacz także