Dzisiaj przypada uroczystość Najświętszego Serca Pana Jezusa

W Kościele katolickim w piątek obchodzona jest uroczystość Najświętszego Serca Pana Jezusa. Przez cały czerwiec w kościołach w Polsce odprawiane są nabożeństwa, podczas których śpiewana jest „Litania do Najświętszego Serca Pana Jezusa”.

Jest to święto ruchome obchodzone zawsze w piątek po oktawie uroczystości Bożego Ciała.

Kult Serca Jezusowego znany był już w okresie średniowiecza. Jego propagatorami byli m.in. dominikanie, którzy praktykowali nabożeństwo do zranionego boku i Serca Pana Jezusa.

Nabożeństwo do Najświętszego Serca Pana Jezusa rozpowszechniło się w całym Kościele za sprawą prywatnych objawień francuskiej zakonnicy z klasztoru sióstr wizytek św. Małgorzaty Marii Alacoque, żyjącej w latach 1643-1690.

>>> Czy nabożeństwa czerwcowe są „kościółkowe”? O kulcie Serca Pana Jezusa w Poznaniu i… Meksyku

Według objawień zatwierdzonych przez Kościół podczas jednego z objawień św. Małgorzata usłyszała od Pana Jezusa skargę: „Oto Serce, które tak umiłowało ludzi, a w zamian za to otrzymuje niewdzięczność, wzgardę i zapomnienie (…). Ty przynajmniej staraj się Mi zadość uczynić, o ile to będzie w twej mocy, za ich niewdzięczność”.

Podczas objawienia, które miało miejsce 16 czerwca 1675 r. Pan Jezus polecił św. Małgorzacie ustanowienie w pierwszy piątek po oktawie Bożego Ciała święta ku czci Najświętszego Serca.

św. Małgorzata Maria Alacoque, fot. Wikipedia/Fr Lawrence Lew

Według relacji św. Małgorzaty, Jezus złożył czcicielom Najświętszego Serca dwanaście obietnic, wśród których są m.in. łaska pokoju w rodzinach i pocieszenie w utrapieniach. Jezus obiecał także św. Małgorzacie, że ten, kto przez dziewięć kolejnych pierwszych piątków miesiąca przystąpi do komunii św. i ofiaruje ją jako wynagrodzenie za grzechy własne i rodzaju ludzkiego, nie umrze bez łaski uświęcającej.

Po tych objawieniach rozpoczął się prywatny kult Najświętszego Serca Pana Jezusa w klasztorach, długo jednak nie było zgody Stolicy Apostolskiej na ustanowienie takiego święta w Kościele.

Przełom nastąpił w 1764 r., kiedy polscy biskupi wysłali do Stolicy Apostolskiej memoriał, w którym uzasadnili wprowadzenie tego święta na podstawie teologii i historii. W 1765 r. papież Klemens XIII wydał specjalną bullę, w której wyraził zgodę na ustanowienie święta Najświętszego Serca Pana Jezusa w Królestwie Polskim oraz w Rzymie. Papież napisał w niej, że święto to ma przyczynić się do odnowienia wśród wiernych pamięci o Bożej miłości.

>>> Litania do Serca Jezusa to modlitwa, która mnie prowadzi w codzienności

Ostatecznie uroczystość Najświętszego Serca Pana Jezusa dla całego Kościoła zatwierdził w 1856 r. papież Pius IX.

Z kolei papież Pius XI encykliką „Miserentissimus redemptor” o wspólnym zadośćuczynieniu Najświętszemu Sercu Jezusowemu z 8 maja 1928 r. dodał do święta oktawę. Ogłosił także formularz mszalny i oficjum święta.

11 czerwca 1899 r. papież Leon XIII poświęcił cały rodzaj ludzki Boskiemu Sercu Pana Jezusa, a papież Pius X w 1906 r. nakazał odnawiać akt poświęcenia corocznie.

Papież Jan Paweł II w orędziu z okazji setnej rocznicy poświęcenia ludzkości Najświętszemu Sercu Pana Jezusa, wygłoszonym 11 czerwca 1999 r. w Warszawie, przekazał „słowa aprobaty i zachęty tym, którzy w Kościele z jakiegokolwiek tytułu nadal praktykują, pogłębiają i krzewią kult Serca Chrystusa, posługując się językiem i formami dostosowanymi do naszych czasów”.

„Także dzisiaj trzeba tak prowadzić wiernych, aby wpatrywali się z uwielbieniem w tajemnicę Chrystusa, Boga-Człowieka, a przez to stawali się ludźmi życia wewnętrznego, którzy słyszą i realizują powołanie do nowego życia, do świętości, do wynagradzania, które jest apostolskim współuczestnictwem w dziele zbawiania świata; ludźmi, którzy przygotowują się do nowej ewangelizacji, dostrzegając w Sercu Chrystusa serce Kościoła: świat musi koniecznie zrozumieć, że chrześcijaństwo jest religią miłości” – podkreślił papież.

Zaznaczył, że kult Serca Jezusa jest „głęboko eucharystyczny”, wyraża się w pobożnych ćwiczeniach, które pobudzają wiernych do życia w harmonii z Chrystusem, który jest „cichy i pokorny sercem” i pogłębia się przez adorację.

W kościołach w Polsce od 1857 r. odprawiane są nabożeństwa podczas których śpiewana jest „Litania do Najświętszego Serca Pana Jezusa”. Jako oficjalną modlitwę Kościoła nabożeństwo czerwcowe zatwierdził papież Pius IX w 1873 r.

Polski Episkopat wielokrotnie ponawiał Akt poświęcenia ojczyzny Najświętszemu Sercu Pana Jezusa. Po raz pierwszy biskupi dokonali tego 27 lipca 1920 r. na Jasnej Górze w obliczu zagrożenia wojskami bolszewickimi. Jako wotum wdzięczności za ocalenie 3 czerwca 1921 r. konsekrowano w Krakowie bazylikę Najświętszego Serca Pana Jezusa. Tego dnia biskupi w obecności prezydenta, premiera, rządu, wojska i ok. 140 tys. wiernych ponowili Akt poświecenia Ojczyzny Najświętszemu Sercu Pana Jezusa.

Akt ponowił 28 października 1951 r. prymas Polski kard. Stefan Wyszyński na Jasnej Górze. W jedności z prymasem dokonano go również we wszystkich katedrach i kościołach parafialnych. Kościół w Polsce przyrzekł wówczas „trwać wiernie w świętej wierze katolickiej”, „bronić świętego Kościoła” oraz „kształtować życie osobiste, rodzinne i narodowe według zasad Ewangelii”.

W 1976 r., w ostatnią niedzielę roku kościelnego, w świątyniach po raz kolejny ponowiono ten akt. Powtórzył go również w 2011 r. kard. Józef Glemp.

W setną rocznicę konsekracji bazyliki Najświętszego Serca Pana Jezusa w Krakowie – 11 czerwca 2021 r. – biskupi zgromadzeni na 389. zebraniu plenarnym Konferencji Episkopatu Polski po raz kolejny ponowili akt.