Warszawa: 7. ogólnopolska sesja poświęcona formacji, życiu i posłudze kapłanów

– Musimy mieć więcej szczęśliwych księży. To pociąga i dodaje młodym odwagi – w związku z przemianami w obecnym świecie, mówiła KAI dr Magdalena Jóźwik. Zwróciła uwagę, że „parafianie pragną księży, którzy potrafią się z nimi komunikować przystępnym językiem, którzy są blisko, do nich wychodzą, są empatyczni, rozumieją ich potrzeby i pozwalają rozwinąć ich potencjał”.

Dziś w Sekretariacie Konferencji Episkopatu Polski w Warszawie odbyła się siódma ogólnopolska sesja poświęcona formacji, życiu i posłudze kapłanów. Obradom przewodniczył bp Damian Bryl, przewodniczący Zespołu ds. przygotowania wskazań dla formacji i posługi prezbiterów w Polsce, a w spotkaniu uczestniczyli odpowiedzialni za stałą formację kapłańską w diecezjach i zgromadzeniach zakonnych.

Debatą pokierowała dr Magdalena Jóźwik, odpowiedzialna za projekty formacyjne w Archidiecezjalnym Centrum Formacji Pastoralnej w Katowicach. Dyskusja rozpoczęła się od zaprezentowania schematu formowania. W pierwszej kolejności wyznacza on cel formacji, jakim jest świętość człowieka. Formacja ta kończy się natomiast w chwili śmierci. – Człowiek, żeby dojść do świętości, musi przyjąć, zrozumieć, odpowiedzieć – podkreśliła. Staje się to, dzięki łasce Bożej, która „sprawia, że człowiek wzrasta i przygotowuje się do zjednoczenia z Bogiem”. 

>>> Bp Damian Bryl: miłość do ojczyzny nie może być usprawiedliwieniem dla pogardy

Prelegentka zauważyła, że wzrost człowieka, a co za tym idzie jego uświęcanie, jest rzeczywistością dynamiczną. – Dokonuje się w pewnym procesie i wymaga czasu. W poszczególnych wymiarach ten wzrost będzie nierównomierny, mówimy o wzroście ludzkim, duchowym, intelektualnym, pastoralnym, wspólnotowym i misyjnym – wyjaśniła. – Przejawy wzrostu to duch służby, dojrzałość w relacjach, odpowiedzialność, rozwój cnót teologalnych: wiary nadziei i miłości, oraz cnoty i kompetencje pastoralne.

Podstawą i prawidłową perspektywą formacji jest Słowo Boże, sakramenty i magisterium Kościoła. – Powinniśmy najpierw wejść na poziom zbawienia, a potem pytać o kapłaństwo – przypomniał bp Damian Bryl.

Omawiano następnie różne sytuacje wobec których stają kapłani jak np. podejmowanie nowych zadań, kończenie i przekazywanie posługi, wchodzenie w nowe środowisko, kryzysy, doświadczenia krzywdy, uzależnienia, wypalenie w posłudze, doświadczenia straty, sytuacje konfliktowe, przestępstwa i ich następstwa. 

– Myślenie o formacji należy zacząć od poznania swojej tożsamości, aby odpowiedzieć sobie na pytanie, kim jestem w relacji do siebie, Boga i bliźnich – przypomniała dr Jóźwik. Zauważyła, że z tożsamości kapłańskiej wynika postawa służby, a jednym z kluczowych elementów autoformacji jest rozpoznanie swoich umiejętności. Na koniec osoba formująca powinna przemyśleć swoje zasoby, to czego potrzebuje.

Pierwszym środowiskiem formacji i wzrostu, czyli wsparciem formacyjnym, jest „wspólnota życia i służby” – ludzie, z którymi osoby formujące się mają największą styczność. Podczas dyskusji podkreślano istotną kwestię zderzenia się z realiami, tj. odmiennymi warunkach życia i służby, różnym zapleczem materialnym, dobrą lub niekorzystną komunikacją, odległością między diecezjami.

Dalej dr Magdalena Jóźwik wskazała, że elementem środowiska formacji są formatorzy, a pierwszym odpowiedzialnym za formację księży – biskup miejsca. Zwróciła jednak uwagę, że „bez osobistego pragnienia chęci rozwoju, dochodzenia do głębi relacji z Bogiem, nawet najlepsze środowisko i zaplecze finansowe, czy najbardziej sprzyjający przełożeni i wymarzone obowiązki” nie pomogą. 

Podstawowym wyzwaniem w formowaniu prezbiterów jest motywowanie ich do formacji. – Próbujemy odpowiedzieć na pytanie, co zrobić, aby księża sami chcieli podejmować formację stałą i chętnie odpowiadali na to, co jest proponowane w diecezjach – wyjaśniała dr Magdalena Jóźwik.

>>> Bp Bryl: dzisiejsza uroczystość zaprasza, żebyśmy żyli tak jak Jezus

Współczesny model księdza

Podczas wspólnej dyskusji omawiano, jaki powinien być współczesny model księdza w związku z przemianami w obecnym świecie i nowymi wymaganiami.

– Musimy mieć więcej szczęśliwych księży. To pociąga i dodaje młodym odwagi – podkreśliła dr. Jóźwik w rozmowie z KAI, wskazując, że „za każdym powołaniem stoi świadectwo szczęśliwego księdza”. – Księdza, który był spełniony w swojej posłudze, kochany przez swoich parafian – dodała. Przypomniała, że „pasja życia i świadectwo księży jest umocnieniem”.

– Nie mówimy o pięknych cechach charakteru, ponieważ księża mają swoje uwarunkowania życiowe i wiekowe, ale chcemy, aby każdy ksiądz miał tę mentalność, żeby sam doświadczył Pana Boga, temu co mu Kościół dał, że chce dla tej wspólnoty żyć – mówiła. Zwróciła uwagę, że „parafianie pragną księży, którzy potrafią się z nimi komunikować przystępnym językiem, którzy są blisko, do nich wychodzą, są empatyczni, rozumieją ich potrzeby i pozwalają rozwinąć ich potencjał”.

***

Czas, który minął od poprzedniej sesji, czyli od 20 czerwca br., wypełniły swą pracą:

– w I połowie września (w Częstochowie): 2-dniowa sesja Sekcji Stałej Formacji Kapłańskiej

– w II połowie września (w Olszy k. Łodzi): 3-dniowa sesja Zespołu przy Komisji Duchowieństwa KEP

– w połowie października (w Gnieźnie): spotkanie Komisji Duchowieństwa, pod przewodnictwem Księdza Prymasa, z udziałem biskupów i konsultorów Komisji

– w połowie listopada (w Gnieźnie): 2-dniowa sesja, w której wzięli udział odpowiedzialni za stałą formację prezbiterów w 11 diecezjach Polski północnozachodniej.

Wszystkie te spotkania wniosły kolejne treści w przebieg prac Zespołu, a owoce tych spotkań, w sposób możliwie zwięzły, zostały zaprezentowane i uzupełnione uwagami z obecnej sesji.

Do udziału w sesjach, które odbywają się w Warszawie od początku 2023 roku, zaproszeni są prezbiterzy z całej Polski, a zwłaszcza odpowiedzialni za stałą formację kapłańską w diecezjach i zgromadzeniach zakonnych, pracownicy kurii diecezjalnych i instytutów formacji kapłańskiej, przedstawiciele wydziałów teologicznych oraz wychowawcy z seminariów duchownych i domów zakonnych.

Przygotowywane są sugestie dla wizji duszpasterstwa w Polsce i funkcjonowania instytucji kościelnych, aby zawsze sprzyjały one stałej formacji wszystkich osób w Kościele. Zamierzony dokument jest kontynuacją ducha i wskazań Ratio institutionis sacerdotalis pro Polonia z r. 2021. Prace Zespołu zmierzają równolegle do podjęcia nowych dzieł i zadań służących formacji w Kościele w Polsce, które stopniowo będą planowane i wdrażane.

Zobacz także