Warszawa: rola Jana Pawła w odzyskaniu wolności przez narody Europy środkowo-wschodniej

Konferencja „Jan Paweł II: fundamenty demokracji”, poświęcona historycznej roli Jana Pawła II dla odzyskania wolności przez narody Europy środkowo-wschodniej oraz aksjologicznym fundamentom, na jakich opierać się winna demokracja, rozpoczęła się w czwartek w Sekretariacie Konferencji Episkopatu Polski w Warszawie.

Jak zaznaczył w swoim wystąpieniu marszałek Sejmu Marek Kuchciński, słowa Jana Pawła II wypowiedziane w 1979 r. stają się coraz bardziej aktualne.  – Można rzec, że im dłużej żyjemy, tym ta aktualność wzrasta – ocenił. Dodał, że ogromny wpływ Jana Pawła II na proces upadku komunizmu i powstawanie suwerennych państw w Europie Wschodniej uważany jest dziś za oczywistość.  – Pamiętamy słowa wypowiedziane 2 czerwca 1979 r. niedaleko stąd, na Placu Zwycięstwa, na którym papież Jan Paweł II mówił, że dzieje narodu zasługują na właściwą ocenę wedle tego, co wniósł on w rozwój człowieka i człowieczeństwa, w jego świadomość, serce, sumienność, i nie sposób zrozumieć człowieka inaczej jak w tej wspólnocie, którą jest jego naród – podkreślił marszałek Kuchciński.

Podczas swojego wystąpienia kard. Stanisław Dziwisz, świadek pontyfikatu św. Jana Pawła II,  przypomniał, że pielgrzymka papieża do ojczyzny w 1979 r. zmieniła radykalnie sytuację Kościoła w Polsce.  – Jak twierdzi wielu obserwatorów życia publicznego, chrześcijanie się policzyli i nabrali odwagi. Doświadczyli też wspólnotowości, będącej połączeniem chrześcijańskiej ideowości z masowością, co zrodziło wkrótce fenomen Solidarności – podkreślił hierarcha.

Zdaniem kardynała Dziwisza wybór na Stolicę św. Piotra metropolity krakowskiego pochodzącego z kraju „zza żelaznej kurtyny” był także wstrząsem dla świata. Wydarzenie to – w ocenie kard. Dziwisza – wzbudziło radość wśród Polaków i jednocześnie lęk u dzierżących władzę, ponieważ mogło zapowiadać nieoczekiwane zmiany na mapie politycznej Europy Środkowo-Wschodniej. – Podczas pontyfikatu Jana Pawła II nastąpiła zasadnicza zmiana w podejściu Stolicy Apostolskiej do spraw związanych z sytuacją Kościoła katolickiego w krajach rządzonych przez komunistów w Europie Środkowo-Wschodniej – wyjaśnił kard. Dziwisz.

Odnosząc się do wydarzeń z czerwca 1979 r. kard. Kazimierz Nycz powiedział, że w tamtym czasie władza komunistyczna miała w zasadzie nieograniczoną możliwość manipulowania informacjami, żeby nie pokazywać tego, co było niewygodne. Zdaniem hierarchy, komuniści stracili tę możliwość właśnie podczas tej pielgrzymki. – Musieli ugiąć się pod presją ludzi, którzy przychodzili tłumnie na wszystkie etapy tej pielgrzymki (…). To było jakby odsłonięcie publiczne tych planów, zamiarów i słów, które Jan Paweł II wypowiedział w 1979 r. – przypomniał metropolita warszawski.

Jak podkreślił, władza komunistyczna słusznie obawiała się wizyty Jana Pawła II. – Rok później – w roku 1980 – okazało się, w lecie i na jesieni, w jaki sposób to, że przy papieżu poczuliśmy się wolni i mocni, objawiło się powstaniem Solidarności – zaznaczył kard. Nycz.

List do uczestników konferencji skierował także premier Mateusz Morawiecki. Premier napisał w nim, że choć pielgrzymka trwała jedynie 9 dni, przyniosła Polakom światło, które pozostało z nami aż do dziś.  „To ono rozproszyło mroki systemu komunistycznego. To ono stanowiło jutrzenkę Solidarności i przyszłych walk o wolność i niepodległość polskiego państwa” – ocenił.

Przypomniał, że kiedy papież wylądował na płycie warszawskiego Okęcia oblicze polskiej polityki było „obliczem oprawców i ciemiężycieli”. „Jak wielkiej odwagi i jak wielkiego wizjonerstwa potrzeba, by w takim momencie przynosić nadzieję odmiany. A to właśnie wtedy Jan Paweł II uczył nas na nowo rozumieć, czym naprawdę jest społeczeństwo i co naprawdę znaczy być wolnym obywatelem” – podkreślił Morawiecki.

W piątek, w drugim dniu konferencji, wykład zatytułowany „Relacje państwo-Kościół w wolnej Polsce: Rozdział ale przyjazny” wygłosi ks. prof. Piotr Mazurkiewicz z UKSW. Z kolei o wizji Europy wg Jana Pawła II opowie prof. Joseph Weiler z Europejskiego Instytutu Uniwersyteckiego, a o przesłaniu Jana Pawła II w Polskim Parlamencie opowie europoseł Marek Jurek.

Zobacz także