Warszawa: rozpoczęły się główne uroczystości 80. rocznicy wybuchu powstania w getcie warszawskim [+GALERIA]

W środę w południe przed Pomnikiem Bohaterów Getta w Warszawie z udziałem m.in. prezydenta Andrzeja Dudy, prezydenta RFN Franka-Waltera Steinmeiera, prezydenta Izraela Isaaka Herzoga, premiera Mateusza Morawieckiego oraz przedstawicieli środowisk żydowskich rozpoczęły się główne uroczystości 80. rocznicy wybuchu Powstania w getcie warszawskim.

Podczas uroczystości zaplanowano wystąpienia m.in. prezydentów Polski, Izraela i RFN. Odbędzie się także ceremonia złożenia wieńców przez prezydentów przed Pomnikiem Bohaterów Getta. Wśród zebranych są m.in. obie pary prezydenckie – polska i niemiecka, prezydent Izraela Isaac Herzog, premier Mateusz Morawiecki, marszałek Sejmu Elżbieta Witek, marszałek Senatu Tomasz Grodzki, Minister Obrony Narodowej Mariusz Błaszczak, minister kultury prof. Piotr Gliński, wiceminister kultury Jarosław Sellin, Szef Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Kasprzyk, prezes IPN Karol Nawrocki, abp. Kazimierz Nycz, naczelny rabin Polski Michael Schudrich.

>>> 80 lat temu w getcie warszawskim wybuchło powstanie

„Powstanie w Getcie Warszawskim jest dla mnie, prezydenta RP i dla nas potomnych przede wszystkim symbolem męstwa, determinacji, odwagi i woli walki” – mówił prezydent Andrzej Duda podczas środowych uroczystości.

„Niech każdy i tutaj w Polsce, i w każdym najmniejszym zakątku pamięta: każdy, kto sieje nienawiść, każdy, kto depcze drugiego człowieka, depcze po grobach bohaterów Powstania w getcie warszawskim, depcze groby pomordowanych Żydów, ale depcze także groby wszystkich tych, którzy pomagali wtedy tym prześladowanym, pomordowanym” – powiedział prezydent Duda.

Stwierdził, że rok 1939 przyniósł przełom i załamanie relacji. „Przyszli niemieccy naziści, zmiażdżyli tamtą Rzeczpospolitą nie tylko pod względem politycznym i państwowym, ale także i społecznym, dokonując dramatycznego rozcięcia społeczeństwa. Zniewolili wszystkich, ale spośród tych zniewolonych oznakowali i wydobyli tych, którzy byli częścią narodu żydowskiego, polskimi Żydami” – powiedział prezydent.

W przemówieniu, wygłoszonym na pl. Bohaterów Getta Warszawskiego, prezydent Izraela Isaak Herzog podziękował prezydentowi RP Andrzejowi Dudzie „za ogromne wysiłki, za oddanie temu dziełu pamięci upamiętnienia m.in. tutaj, w tym miejscu”. „Musimy pamiętać. Pamięć o Zagładzie nie jest postmodernistyczna ani relatywna. Istniało skończone zło w postaci nazistów i ich pomocników. Było też całkowite dobro w postaci ofiar i bojowników. Ze wszystkich narodów każde przekazanie tego dziedzictwa następnym pokoleniom powinno odzwierciedlać ten niepodważalny aksjomat – bohaterstwo bojowników oporu i powstańców, testament pamięci tego straszliwego rozdziału w historii, w którym naród żydowski stanął wobec całkowitej zagłady” – powiedział.

Straszliwe zbrodnie, które Niemcy tutaj popełnili, napawają mnie głębokim wstydem. Jako prezydent Niemiec chylę czoła przed odważnymi bojownikami getta warszawskiego – mówił prezydent Niemiec Frank-Walter Steinmeier podczas uroczystości z okazji 80. rocznicy wybuchu Powstania w Getcie Warszawskim.

„Jest to konieczne i jednocześnie tak ciężko przyjść tu jako Niemiec i jako prezydent federalny Niemiec” – mówił Steinmeier. „Straszliwe zbrodnie, które Niemcy tutaj popełnili, napawają mnie głębokim wstydem” – dodał. „Jednocześnie wdzięcznością i pokorą napawa mnie fakt, że mogę uczestniczyć w tych obchodach jako pierwsza głowa państwa niemieckiego w ogóle” – podkreślił.

Jak mówił prezydent Niemiec, oddanie hołdu wraz z Andrzejem Dudą i Icchakiem Herzogiem jest dla niego niezwykle ważne.

„Jako prezydent Niemiec stoję dzisiaj przed państwem i chylę czoła przed odważnymi bojownikami getta warszawskiego. Pogrążony w głębokim smutku chylę czoła przed zabitymi” – mówił przed Pomnikiem Bohaterów Getta Steinmeier.

80 lat temu, 19 kwietnia 1943 r., w getcie warszawskim rozpoczęło się powstanie, które przeszło do historii jako największy akt sprzeciwu wobec Holokaustu. Kronikarz getta Emanuel Ringelblum pisał o walce motywowanej honorem, który nakazywał Żydom nie dać się „prowadzić bezwolnie na rzeź”.

Zobacz także