Watykan: w procesach decyzyjnych i w języku Kościoła seksizm jest bardzo rozpowszechniony

Skandale nadużyć wobec nieletnich w Kościele pozostają “otwartą raną, która nadal zadaje ból ofiarom, ich rodzinom i wspólnotom ” – to jeden z wniosków ogłoszonego w czwartek w Watykanie dokumentu roboczego kontynentalnego etapu synodu, ogłoszonego przez papieża Franciszka w całkowicie nowej formie.

Zwołany przez papieża synod trwa od 2021 do 2024 roku pod hasłem: „Ku Kościołowi synodalnemu: komunia, uczestnictwo i misja”.

Skandal nadużyć

W obszernym dokumencie zgromadzono opinie, obserwacje i relacje, jakie napłynęły z kościołów z całego świata w wyniku spotkań i debat w ramach tzw. procesu synodalnego. Zaznaczono w nim: „Przeszkodę o szczególnym znaczeniu na wspólnej drodze stanowi skandal nadużyć, popełnionych przez członków duchowieństwa i osoby pełniące funkcje w instytucjach kościelnych; przede wszystkim nadużyć wobec nieletnich i osoby słabe, ale także tych innego rodzaju – duchowych, seksualnych, ekonomicznych, władzy i sumienia”.

>>> Nie pytamy „czy”, ale „jak” włączać kobiety w działanie Kościoła

„Uważna i bolesna refleksja na temat dziedzictwa nadużyć doprowadziła do tego, że wiele grup synodalnych poprosiło o zmianę kulturową w Kościele, w perspektywie większej przejrzystości, odpowiedzialności i współodpowiedzialności” – głosi dokument, opublikowany w Watykanie.

„Wiele Kościołów lokalnych relacjonuje, że stoją w obliczu kontekstu kulturowego, naznaczonego przez spadek wiarygodności i zaufania z powodu kryzysu nadużyć” – przyznano w syntezie.

Samotność księży

Odnotowano w nim także między innymi zjawisko samotności księży i „izolacji wielu członków duchowieństwa, którzy nie są słuchani, wspierani i doceniani”.

„Szczególnego uważnego wysłuchania wymaga – zaznacza się – kwestia wymiaru uczuciowego i seksualnego”.

W roboczym dokumencie, będącym syntezą debat, odnotowane zostały też głosy krytyki pod adresem tych księży, którzy w czasie odprawiania mszy uważają się za osoby „pierwszoplanowe”.

Jak się zauważa, „niemal jednomyślnie” wierni zwracają uwagę na sprawę „jakości kazań” i oczekują, by były one „głębsze, skoncentrowane na Ewangelii i czytaniach na dany dzień, a nie na polityce”. Kolejne oczekiwania wiernych to „bardziej przystępny i atrakcyjny język” kazań.

Rola kobiet w Kościele

Następny wniosek zawarty w dokumencie to marginalna rola kobiet w Kościele oraz to, że zdecydowaną część funkcji decyzyjnych i zarządzających pełnią mężczyźni.

„W procesach decyzyjnych i w języku Kościoła seksizm jest bardzo rozpowszechniony. W rezultacie kobiety są pozbawione znaczących ról w życiu Kościoła i doświadczają dyskryminacji, ponieważ nie otrzymują równego wynagrodzenia za zadania i służbę, jaką pełnią” – to jeden z najmocniejszych wniosków watykańskiego dokumentu roboczego.

Zakonnice „są często uważane za tanią siłę roboczą” – dodano, przywołując opinie przekazane przez przełożone zgromadzeń zakonnych.

Odnotowana została także delikatna sprawa, jaką jest „znaczenie zapewnienia form otwartości i ochrony dla kobiet i ewentualnych dzieci, które przyszły na świat mimo przysięgi celibatu”. W przeciwnym razie, głosi jeden z wniosków dyskusji procesu synodalnego, „są narażeni na ryzyko poważnej niesprawiedliwości i dyskryminacji”.

>>> „Zaskoczyły mnie obszary działalności kobiet w Kościele”. Pierwsze Forum Liderek i Duszpasterzy

W tej kwestii zabrał głos również papież. „Kobietom należy powierzać poważne role i obowiązki” – te słowa papieża Franciszka pojawiły się w czwartek na jego profilu na Twitterze, redagowanym w dziewięciu językach i obserwowanym przez dziesiątki milionów osób.

„Jakże wielu decyzji niosących śmierć można by uniknąć, gdyby kobiety były w centrum decyzji!” – dodał papież.

„Dążmy do tego, aby były bardziej szanowane, uznawane i angażowane” – wezwał Franciszek w dniu, w którym w Paryżu z inicjatywy Caritas trwa dyskusja na temat roli kobiet.

Prośba o dialog

W toku debat pojawiła się też kwestia osób, które nie czują się słuchane w Kościele i proszą o dialog z nimi. Wśród nich są ci, którzy „z różnych powodów odczuwają napięcie między przynależnością do Kościoła a swoimi relacjami uczuciowymi, jak na przykład: rozwiedzeni w nowych związkach małżeńskich, samotni rodzice, kobiety w małżeństwach poligamicznych i osoby LGBTQ” – głosi tekst.

Wśród osób ubolewających z powodu braku wysłuchania w Kościele wymienieni zostali również ubodzy, samotni ludzie starsi, rdzenna ludność, migranci, dzieci ulicy, osoby uzależnione.

Z dokumentu wynika, że Kościół zajmuje się nimi, ale nie prowadzi z nimi wystarczającego dialogu.

Zawarto w nim wyrażane pragnienie, by Kościół był mniej zachowawczy, a bardziej taki, który „wychodzi z misją”, by wprowadzono nowe praktyki i struktury odpowiadające jego synodalności.

Zobacz także