Wojna w Ukrainie [NA ŻYWO, 31.05.2022]

Jedna kobieta zginęła i jedna odniosła obrażenia w wyniku rosyjskiego ostrzału miejscowości Zołocziw w obwodzie charkowskim na północnym wschodzie Ukrainy – powiedział szef władz hromady (gminy) zołocziwskiej Wiktor Kowałenko portalowi Suspilne.

Około godz. 9 rano zginęła 74-letnia kobieta, gdy pocisk z haubicy trafił w prywatny budynek.

Rada Najwyższa (parlament) Ukrainy przyjęła we wtorek ustawę o utworzeniu Narodowego Cmentarza Wojennego – poinformowała agencja UNIAN. Na cmentarzu mają być chowani bohaterowie, którzy polegli za Ukrainę.

Na terenie nekropolii ma powstać kompleks memorialny i muzealny. Na cmentarzu nie będzie można chować byłych funkcjonariuszy KGB oraz urzędników KPZR i organów władzy radzieckiej.

W myśl ustawy Narodowy Cmentarz Wojenny będzie własnością państwa, jego budowa i utrzymanie będą finansowane z budżetu państwa. Nie podano, gdzie planowane jest utworzenie cmentarza.

Rada Europejska stanowczo potępia niszczenie i bezprawne przywłaszczanie przez Rosję ukraińskiej produkcji rolnej. „Rosyjska wojna napastnicza przeciwko Ukrainie ma bezpośredni wpływ na globalne bezpieczeństwo żywnościowe i globalną przystępność cenową żywności” – napisali w konkluzjach szczytu UE w Brukseli.

Rada Europejska wezwała Rosję do zaprzestania ataków na infrastrukturę transportową w Ukrainie, do zniesienia blokady ukraińskich portów na Morzu Czarnym i do umożliwienia eksportu żywności, zwłaszcza z Odessy.

„Z myślą o sezonie 2022 Unia Europejska podejmuje aktywne środki na rzecz ułatwienia eksportu produktów rolnych z Ukrainy i wsparcia ukraińskiego sektora rolnego. W tym kontekście Rada Europejska zwraca się do państw członkowskich o przyspieszenie prac nad zaproponowanymi przez Komisję „korytarzami solidarnościowymi” oraz o ułatwianie eksportu żywności z Ukrainy z wykorzystaniem różnych dróg lądowych i unijnych portów” – czytamy w konkluzjach.

Siły rosyjskie starają się przejąć pełną kontrolę nad Siewierodonieckiem w obwodzie ługańskim i otoczyć walczące tam wojska ukraińskie – poinformował we wtorek Sztab Generalny Sił Zbrojnych Ukrainy na Facebooku.

Według komunikatu sztabu wojska rosyjskie szykują się też do natarcia w stronę Siewierska i Rajhorodka w obwodzie donieckim.

Na kierunku donieckim wróg przy wsparciu ognia artyleryjskiego i moździerzowego prowadzi intensywne działania ofensywne w kierunku Siewierodoniecka w obwodzie ługańskim i Bachmutu w obwodzie donieckim. Trwają walki.

Rosjanie przeprowadzili nalot na Siewierodonieck, uderzyli w cysternę z kwasem azotowym w zakładach chemicznych – poinformował we wtorek szef władz obwodu ługańskiego, na wschodzie Ukrainy, Serhij Hajdaj. Nie ma informacji o poszkodowanych.

Gubernator zaapelował do mieszkańców obwodu, by pozostawali w schronach i obserwowali kierunek wiatru. Zaznaczył, że kwas azotowy jest niebezpieczny dla człowieka przy wdychaniu, połykaniu oraz w razie kontaktu ze skórą i błonami śluzowymi.

Na wschodzie kraju jest nam trudno ze względu na niewystarczającą ilość broni – oświadczył we wtorek w Kijowie prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski, oceniając sytuację wojenną.

Sytuacja na wschodzie kraju jest najtrudniejsza w związku z tym, że Rosja skoncentrowała tam najwięcej broni i formacji wojskowych – podkreślił Zełenski na konferencji prasowej z prezydent Słowacji Zuzaną Czaputovą.

„Jeśli chodzi o plany Rosji na 1 czerwca, 1 lipca (…) – to nam jest wszystko jedno, jakie plany ma Rosja. Na wschodzie jest nam trudno przez to, że brakuje wystarczającej ilości odpowiedniej broni” – powiedział szef ukraińskiego państwa.

W Kijowie i we wschodnich regionach Ukrainy zatrzymano kolejnych rosyjskich agentów i kolaborantów – poinformowały we wtorek Służba Bezpieczeństwa Ukrainy (SBU) i Kijowska Prokuratura Obwodowa.

W jednym z kijowskich przedsiębiorstw sektora obronnego zdemaskowano pracownika, który agitował na rzecz Rosji, usprawiedliwiał rosyjskie zbrodnie wojenne i wzywał współpracowników do popierania armii rosyjskiej. Ponadto wielokrotnie zwracał się do prezydenta Władimira Putina z prośbą o nadanie mu rosyjskiego obywatelstwa.

Podczas rewizji w miejscu zamieszkania mężczyzny znaleziono m.in. nośniki elektroniczne z prokremlowską propagandą – poinformowała agencja Interfax-Ukraina powołując się na komunikat na Telegramie, zamieszczony przez SBU.

Z zadowoleniem przyjmujemy unijne embargo na import rosyjskiej ropy naftowej; ograniczy to możliwości finansowania wojny przez Moskwę – poinformowało dziś MSZ Ukrainy.

„Spodziewamy się, że już do końca 2022 roku Rosja straci do 90 procent eksportu ropy do Europy” – czytamy w oświadczeniu ukraińskiego resortu dyplomacji. „Oznacza to, że rosyjska machina wojenna nie otrzyma dziesiątek miliardów dolarów na wojnę przeciwko Ukrainie” – napisano.

Ponadto MSZ Ukrainy oceniło, że embargo na ropę nie tylko utrudni finansowanie agresji przez Kreml, lecz wzmocni także bezpieczeństwo energetyczne Unii Europejskiej.

„Szósty pakiet sankcji zawiera również ważne rzeczy, na które Ukraina nalegała od dawna: odłączenie Sbierbanku od SWIFT, zakaz nadawania trzech rosyjskich kanałów telewizyjnych oraz indywidualne sankcje wobec osób fizycznych i prawnych, które miały związek ze zbrodniami wojennymi na Ukrainie” – czytamy w oświadczeniu.

Ciała czterech osób znaleziono pod gruzami ostrzelanego przez siły rosyjskie bloku mieszkalnego w Charkowie na wschodzie Ukrainy – poinformowały lokalne służby ratunkowe. Według portalu Suspilne budynek został ostrzelany trzy miesiące temu.

W poniedziałek przy pomocy specjalistycznego sprzętu ratownicy wydobyli spod zawalonych betonowych konstrukcji na 14. piętrze bloku ciała mężczyzny i kobiety. We wtorek spod gruzów wyciągnięto ciała dwóch kolejnych mężczyzn – czytamy w komunikacie.

Według portalu Suspilne Rosjanie ostrzelali 15-piętrowy blok mieszkalny 28 lutego. Zniszczonych zostało od razu sześć mieszkań.

Prezydent Słowacji Zuzana Czaputova zapowiedziała w ukraińskim parlamencie, że jej kraj wkrótce dostarczy Ukrainie haubice Zuzana – poinformował we wtorek ukraiński deputowany Ołeksij Honczarenko na Telegramie.

„Prezydent Słowacji Zuzana Czaputova wystąpiła dziś w Radzie Najwyższej. Główne tezy: porównała Putina z Hitlerem; Ukraina heroicznie broni Europę przed Rosją; Słowacja udzieli pomocy kobietom i dzieciom z Ukrainy, które były zmuszone opuścić dom; Słowacja pomaga i będzie pomagać nam bronią: już dostarczyła S-300, a wkrótce będą haubice Zuzana” – napisał Honczarenko, który należy do opozycyjnej partii Europejska Solidarność.

Ukraińskie Państwowe Biuro Śledcze poinformowało o zajęciu w Ukrainie aktywów grupy przedsiębiorstw należących do rosyjskiego koncernu naftowego Tatnieft.

„Do tej pory zajęto 115 obiektów majątku nieruchomego: składów paliwa, stacji paliw, budynków niemieszkalnych, działek oraz 118 cystern i samochodów” – napisano we wtorkowym komunikacie.

Tatnieft to jeden z głównych rosyjskich producentów ropy i gazu. Ukraińskie Państwowe Biuro Śledcze zaznaczyło, że koncern dostarcza produkty naftowe jednostkom rosyjskiego ministerstwa obrony. Według szacunków biura wartość zajętego mienia może sięgnąć 2 mld hrywien, czyli prawie 300 mln złotych.

W obwodzie kijowskim w połowie marca rosyjscy wojskowi więzili przez dwa tygodnie pięciu młodych mężczyzn w rowie – relacjonuje we wtorek ukraińska redakcja Radia Swoboda. Cywile byli przetrzymywani pod gołym niebem ze związanymi rękoma.

17 marca do domu Bohdana Hrycenki w miejscowości Termachiwka wdarło się pięciu rosyjskich żołnierzy. Znaleźli wojskową kurtkę jego młodszego brata, a Bohdana uznali za obserwatora artyleryjskiego – pisze serwis, powołując się na relację mężczyzny.

„Powiedziałem im, że to nieprawda, a nawet gdybym nim był, to broniłbym swojej ziemi” – miał odpowiedzieć 25-latek. Po tych słowach Rosjanie dwukrotnie strzelili mu w nogę; kule przeszły na wylot.

Rosjanie pojmali też czterech znajomych Hrycenki z okolicy. Najstarszy z nich miał 29 lat, a najmłodszy 22. Wszystkim związano ręce i zawiązano oczy, wsadzono do transportera opancerzonego i wywieziono na jeden z punktów kontrolnych w tej wsi. Tam mężczyźni byli przesłuchiwani, bici; próbowano zdobyć od nich informacje m.in. o pozycjach ukraińskich wojsk. Więzieni mówili, że nic nie wiedzą na ten temat.

Później mężczyzn wrzucono do przydrożnego rowu, gdzie przetrzymywano ich przez następne dwa tygodnie – czytamy.

Do przykrycia się dano cywilom brudny worek z garstką słomy i kilka starych kołder. Cały czas ręce więzionych były związane sznurem, a oczy mieli zasłonięte czapkami obwiązanymi taśmą. Stale byli pilnowani przez uzbrojonego żołnierza, który groził, że ich zastrzeli w przypadku jakiejkolwiek próby ucieczki.

Rada Najwyższa (parlament) Ukrainy odwołała ze stanowiska rzeczniczkę praw człowieka Ludmyłę Denisową – poinformowała we wtorek agencja Interfax-Ukraina.

Agencja powołała się na informację zamieszczoną na Telegramie przez deputowanego Jarosława Żełezniaka – https://tinyurl.com/mr2e6v4j.

Podczas wtorkowego posiedzenia plenarnego Rady Najwyższej za odwołaniem Denisowej zagłosowało 234 z 450 deputowanych.

Denisowa już w poniedziałek mówiła podczas konferencji prasowej, że rozpoczęto zbieranie podpisów deputowanych w celu wyrażenia wotum nieufności i odwołania jej ze stanowiska. Również w poniedziałek deputowany z rządzącej partii Sługa Narodu Ołeksandr Kaczura powiedział agencji Interfax-Ukraina, że Rada Najwyższa prawdopodobnie odwoła we wtorek Denisową ze stanowiska.

Na terenie Zaporoskiej Elektrowni Atomowej na południu Ukrainy przebywa ok. 500 rosyjskich żołnierzy, są tam czołgi, materiały wybuchowe – relacjonuje szef ukraińskiego koncernu Enerhoatom Petro Kotin. Według niego dochodzi do znęcania się nad pracownikami elektrowni i porywania ich.

„Na terenie (elektrowni – PAP) jest prawie 500 rosyjskich żołnierzy, ciężki sprzęt (transportery opancerzone, czołgi, pojazdy Ural), materiały wybuchowe i wszystko to, co nie powinno znajdować się w elektrowni atomowej” – powiedział Kotin, cytowany we wtorek przez portal Suspilne.

Ukraina powinna utworzyć wzdłuż granicy z Rosją zabezpieczenie z pól minowych – zaapelował w telewizji TSN ukraiński ekspert wojskowy Ołeh Żdanow, komentując możliwość ponownego rosyjskiego ataku na Kijów.

„(Niby) jak mieliby zaatakować? Gdzie jest na granicy kolejne zgrupowanie 170-200 tys. żołnierzy zdolne do przeprowadzenia operacji ofensywnej na taką odległość w głąb Ukrainy?” – odpowiedział Żdanow na pytanie o możliwość ponownej rosyjskiej operacji wojskowej wymierzonej w ukraińską stolicę.

Jednocześnie jednak zgodził się z opiniami, że „konieczne jest budowanie linii obrony obiektów inżynieryjnych i tworzenie pól minowych wzdłuż granicy z Federacją Rosyjską lub tam, gdzie prawdopodobieństwo natarcia wroga jest wysokie”.

Sekretarz Rady Bezpieczeństwa Narodowego i Obrony (RBNiO) Ukrainy Ołeksij Daniłow powiedział, że wojna z Rosją „jeszcze potrwa”, a sytuacja na froncie jest bardzo trudna. Zapewnił, że Ukraina dostaje broń z zagranicy, choć chciałby, by działo się to szybciej.

„Niestety, wojna jeszcze potrwa i musimy jeszcze wiele zrobić, by zwyciężyć. Na froncie jest bardzo trudno – trwają walki na terenie obwodu ługańskiego, donieckiego, w innych obwodach naszego kraju” – powiedział Daniłow w opublikowanym we wtorek wywiadzie dla agencji Ukrinform.

Ostrzegł, że dopóki walki się nie zakończą, nie można odetchnąć, bo wciąż aktualny jest cel Rosji, którym – jak ocenił – jest „zniszczenie państwa ukraińskiego”. „Wszystkie decyzje musimy podejmować z takim założeniem” – dodał.

Rosjanie kontrolują połowę Siewierodoniecka

Wojska rosyjskie kontrolują około połowy Siewierodoniecka – powiedział mer miasta Ołeksandr Striuk w ukraińskiej telewizji państwowej. Siewierodonieck jest ostatnim dużym bastionem sił ukraińskich w obwodzie ługańskim na wschodzie kraju.

fot. PAP/Viacheslav Ratynskyi

Striuk, cytowany przez portal Cenzor.net powiedział, że linia frontu dzieli miasto na pół. Trwają walki uliczne. Zapewnił, że oddziały ukraińskie nadal się bronią. Mówiąc o kontrolowanej przez Rosjan połowie miasta wyjaśnił, że nie jest ona okupowana, ale znajdują się tam pozycje wojsk rosyjskich.

Rosyjscy żołnierze skazani za zbrodnie wojenne

Ukraiński sąd skazał we wtorek dwóch schwytanych rosyjskich żołnierzy na 11 i pół roku więzienia za ostrzał Charkowa na wschodzie Ukrainy – podała agencja Reutera. To drugi wyrok za zbrodnie wojenne od początku rosyjskiej inwazji na Ukrainę.

Rosyjscy żołnierze Aleksandr Bobykin i Aleksandr Iwanow usłyszeli wyrok, stojąc w boksie z pancernego szkła na sali rozpraw. Obaj przyznali się do winy w ubiegłym tygodniu – podała agencja Reutera. W czasie procesu Bobykin twierdził, że jego jednostkę powiadomiono, iż będzie brała udział we wspólnych ćwiczeniach z armią białoruską, ale zamiast tego wysłano ją na Ukrainę i rozkazano ostrzeliwać leżący na wschodzie tego kraju Charków – relacjonowała proces stacja Sky News.

Rosjanie umacniają pozycje

Rosjanie umacniają pozycje na Wyspie Węży, dwie dodatkowe dywizje zestawów rakietowych S-300 skierowano również na Krym – powiedział szef odeskiej administracji wojskowej Serhij Bratczuk. Zdaniem Bratczuka w pobliże położonej na Morzu Czarnym Wyspy Węży Rosjanie wysłali trzy dodatkowe okręty Floty Czarnomorskiej.

W niedzielę ukraińskie media informowały o odesłaniu do znajdującej się na anektowanym Krymie stoczni trzech rosyjskich okrętów desantowych, z których dwa – według wcześniejszych doniesień ukraińskiej armii – zostały uszkodzone.

Odessa, wolontariusze wyplatają siatki maskujące dla ukraińskiej armii, fot. PAP/Alena Solomonova

„Pomimo zmniejszenia liczby rosyjskich okrętów, na morzu pozostawiono jednostkę przenoszącą pociski manewrujące Kalibr” – poinformował szef władz regionalnych w Odessie.  „Zagrożenie atakiem rakietowym na Odessę i pobliskie regiony pozostaje realne” – ostrzegł Bratczuk.

Żołnierze rosyjscy zaczęli jeść psy

Wskutek problemów z zaopatrzeniem w żywność rosyjscy okupanci zaczęli jeść psy – podała Służba Bezpieczeństwa Ukrainy (SBU), powołując się na przechwyconą rozmowę żołnierza rosyjskiej armii.

„Dostajemy od Ukraińców wp…dol, nie mamy co jeść. Dziś zjedliśmy Yorkshire teriera” – napisał rosyjski żołnierz przebywający w okupowanym przez Rosję obwodzie chersońskim.

Porozumienie o zakazie importu rosyjskiej ropy

Unijni przywódcy osiągnęli porozumienie w sprawie embarga na rosyjska ropę – informuje przewodniczący Rady Europejskiej Charles Michel.

Wysoki przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, fot. EPA/STEPHANIE LECOCQ .

„Porozumienie o zakazie eksportu rosyjskiej ropy do UE. To natychmiast pokrywa ponad 2/3 importu ropy z Rosji, odcinając ogromne źródło finansowania jej machiny wojennej. Maksymalna presja na Rosję, by zakończyła wojnę” – podał Michel.

9 mld euro pomocy

Unijni przywódcy, którzy zgromadzili się w poniedziałek na szczycie w Brukseli, zaaprobowali przyznanie rządowi ukraińskiemu 9 mld euro na pokrycie bezpośrednich potrzeb gotówkowych, by kraj ten mógł funkcjonować w czasie, gdy odpiera rosyjską agresję – poinformował przewodniczący Rady Europejskiej Charles Michel.

Agencja AFP przypomina, że Kijów określił swoje potrzeby na 5 miliardów dolarów miesięcznie. Europejskie źródło podało, że nowa pomoc UE przyjmie formę „pożyczek o długim terminie zapadalności” z dotowanymi stopami procentowymi. Komisja Europejska 18 maja zaproponowała dodatkową pomoc makrofinansową dla Ukrainy w wysokości do 9 mld euro w 2022 r. w związku z agresją Rosji na ten kraj.