fot. cathopic.com

Wrocław: odnaleziono rękopis listu biskupów polskich do biskupów niemieckich z 1965 roku

Skany odnalezionego pod koniec maja w Rzymie rękopisu listu biskupów polskich do biskupów niemieckich z 1965 roku zaprezentowano w czwartek we Wrocławiu. Chodzi o tzw. orędzie pojednania, w którym padają słynne słowa „przebaczamy i prosimy o przebaczenie”.

Rękopis odnalazł 25 maja tego roku w Polskim Papieskim Instytucie Kościelnym w Rzymie wicedyrektor Ośrodka Pamięć i Przyszłość dr Wojciech Kucharski.

W czwartek na konferencji prasowej w siedzibie Ośrodka we Wrocławiu pokazano skany dokumentu.

„Rękopis potwierdza, że autorem listu jest w całości wrocławski arcybiskup Bolesław Kominek. Oficjalne orędzie ma 25 tysięcy znaków i 3,5 tysiące słów. 2950 słów znajduje się w rękopisie, co daje 83 procent z ostatecznej całości. Dwa dni po sformułowaniu tekstu abp Kominek napisał jeszcze dwie strony, które również znaleźliśmy. To oznacza, że aż 93 procent oficjalnego już orędzia zostało napisane ręką polskiego biskupa” – powiedział Kucharski.

Podkreślił, że hierarcha pisał całe fragmenty listu bez skreśleń, a następnie po przeczytaniu dopisywał fragmenty. Rękopis jest w języku niemieckim, w którym od razu powstał, ponieważ abp Kominek biegle posługiwał się tym językiem.

„Upadają te hipotezy, które mówiły, że tekst listu był negocjowany z biskupami niemieckimi. Treść recenzował tylko biskup Kazimierz Kowalski, ale dodał raptem ze trzy zdania” – powiedział Kucharski.

Rękopis pozostał w Rzymie w Polskim Papieskim Instytucie Kościelnym, gdzie do momentu jego odkrycia nie wiedziano, że tam się znajduję.

„Rękopis powstał w klasztorze elżbietanek w Fiuggi. Pozostał w Rzymie prawdopodobnie dlatego, że po opublikowaniu listu zaczęła się ogromna nagonka na polskich biskupów w kraju. Pewnie biskup Kominek obawiał się, że rękopis może być mu zabrany i wykorzystany przeciwko niemu” – powiedział Kucharski.

Zapowiedział, że Ośrodek Pamięć i Przyszłość będzie prowadził dalsze badania nad rękopisem. Przed dziesięciu laty również badacze z tej placówki odnaleźli oryginał maszynopisu listu, który jest zdeponowany w archiwum katedry w Kolonii w Niemczech.

Dyrektor Ośrodka Marek Mutor powiedział, że celem działań badaczy będzie doprowadzenie do tego, by postać biskupa Kominka została uznany przez międzynarodową społeczność za jednego z ojców założycieli zjednoczonej Europy i pojednania europejskiego.

„Bolesław Kominek swoim działaniem wspartym przez innych biskupów przyczynił się do tego, że Europa Środkowo-Wschodnia mogła mieć nadzieję, że będzie uczestniczyć we wspólnocie wolnych narodów Europy. W latach 60. to było wizjonerstwo. Mam nadzieję, że odnalezienie rękopisu pozwoli nam przebić się z tą opowieścią do społeczności międzynarodowej. Dzisiejsza Europa potrzebuje bowiem powrotu do źródeł chrześcijańskich” – powiedział Mutor.

Orędzie biskupów polskich do biskupów niemieckich z 1965 r. podpisało 34 polskich biskupów, wśród nich kardynał Stefan Wyszyński i biskup Karol Wojtyła. Autorem tekstu i inicjatorem listu był arcybiskup wrocławski Bolesław Kominek. Niemieckim biskupom list został wręczony 18 listopada 1965 r. podczas Soboru Watykańskiego II.

„W tym jak najbardziej chrześcijańskim, ale i bardzo ludzkim duchu wyciągamy do Was, siedzących tu, na ławach kończącego się Soboru, nasze ręce oraz udzielamy wybaczenia i prosimy o nie” – brzmi słynne zdanie z listu.

List ten był pierwszą historyczną inicjatywą zmierzającą do pojednania i ułożenia w oparciu o uznanie prawdy i wybaczenie stosunków między Polakami i Niemcami po II wojnie światowej. Inicjatywa polskich duchownych spotkała się ze zdecydowaną krytyką władz komunistycznych. Władze nazwały list zdradą narodową, m.in. organizowały propagandowe wiece, na których potępiano polskich biskupów.

Wybrane dla Ciebie

Czytałeś? Wesprzyj nas!

Działamy także dzięki Waszej pomocy. Wesprzyj działalność ewangelizacyjną naszej redakcji!

Zobacz także
Wasze komentarze