X Tydzień Wychowania: potrzeba relacji należy do najważniejszych potrzeb człowieka

„Budujmy więzi” – to hasło tegorocznego X Tygodnia Wychowania, który potrwa od 13 do 19 września. W tym czasie szkolne katechezy będą omawiać m.in. znaczenie odpowiedzialności za własne słowa oraz postawy dialogu jako formy komunikacji eliminującej uprzedzenia i stereotypy. Inicjatywa Komisji Wychowania Katolickiego KEP ma być wyrazem troski o dobro młodzieży i dzieci oraz zwracać uwagę na pilną potrzebę wychowania jako pomocy w szukaniu prawdy.

Potrzeba relacji należy do najważniejszych potrzeb człowieka. Przeżywanie wiary polega na rozwijaniu relacji z Bogiem. Relacje małżeńskie i relacje pomiędzy matką, ojcem a dziećmi mają fundamentalne znaczenie dla procesu wychowania, począwszy od wczesnego dzieciństwa. Proces ten opiera się też na relacjach w rodzeństwie, na więziach łączących członków rodziny oraz relacjach z nauczycielami i wychowawcami. Zaburzenie którejś z tych relacji wpływa w bardzo niekorzystny sposób na dojrzałość wychowanka, a negatywne skutki takich braków mogą towarzyszyć człowiekowi nawet do końca życia.

Wszelkie działania terapeutyczne i kierownictwo duchowe również opierają się na relacjach. Stąd tak ważna jest troska o budzenie świadomości znaczenia relacji w życiu. Nieocenione znaczenie ma również pomoc w kształtowaniu dojrzałych, głębokich więzi. Problematyka ta będzie przedmiotem refleksji podejmowanej w ramach X Tygodnia Wychowania w dniach od 13 do 19 września.

>>> Sekretarz Komisji Wychowania KEP: w polskich szkołach zmniejsza się liczba katechetów

Papież relacji

W tym roku przypada 100. rocznica urodzin św. Jana Pawła II, którego można nazwać „papieżem relacji”. Ten charakterystyczny rys sylwetki papieża Polaka był widoczny już w jego kapłańskiej posłudze (środowisko nazywało go „Wujkiem”), a później w czasie 27 lat jego pontyfikatu. Dialog ekumeniczny i międzyreligijny, prośba o przebaczenie skierowana do tych, którzy cierpieli z winy synów i córek Kościoła, spotkania z uczonymi reprezentującymi różne kierunki myślenia – to tylko niektóre z działań św. Jana Pawła II, świadczących o stylu, w jakim realizował swój pontyfikat. Sam papież był mistrzem w nawiązywaniu relacji.

Pomoce do zastosowania w ramach Tygodnia Wychowania – w związku z sytuacją epidemiczną – w tym roku są udostępniane diecezjom i wszystkim zainteresowanym tylko w formie elektronicznej. Obok tradycyjnych tekstów do użytku w czasie liturgii, konspektów lekcji i konferencji zostały opracowane również materiały audiowizualne.

Odpowiedzialnym za przygotowanie materiałów na Tydzień Wychowania jest ks. Marek Studenski, konsultor Komisji Wychowania Katolickiego KEP.

Tematyka i środki dydaktyczne

Katecheza przygotowana dla dzieci młodszych wskazuje na znaczenie wychowania do odpowiedzialności za własne słowa, ukazuje też uczniom wartości słowa mówionego i pisanego w relacjach międzyludzkich w świetle przykazania miłości Boga i bliźniego. Uczeń zaznajomiony z katechezą powinien znać treść przykazań miłości i wiedzieć, że są one najważniejsze. Powinien także rozumieć, że słowo mówione i pisane pozwala ludziom porozumiewać się między sobą.

Wiedza zasięgnięta w trakcie katechezy dla dzieci starszych pozwala natomiast podawać uczniowi źródła budowania prawdziwych relacji z Bogiem i ludźmi, takie jak przykazania miłości, dekalog, uczynki miłosierdzia względem ciała i duszy. Kształtuje też takie postawy jak gotowość niesienia bezinteresownej pomocy czy odnoszenie się z szacunkiem do Boga i bliźniego.

Z kolei katecheza dla uczniów szkół ponadpodstawowych kładzie nacisk na wyjaśnienie znaczenia postawy dialogu, w tym istoty dialogu międzyludzkiego i ekumenicznego. Zwraca uwagę m.in. na trzy aspekty dialogu: rozmowę, wzajemne poznanie i współpracę. Prezentuje też dialog jako formę komunikacji eliminującej uprzedzenia i stereotypy. Kształtuje ponadto społeczne postawy: wzajemnego szacunku, współpracy i tolerancji.

Jako środki dydaktyczne wykorzystuje m.in. Pismo Święte, „YouCat” – Katechizm Kościoła Katolickiego dla młodych, Deklarację Nostra aetate, krzyżówki i wybrane fragmenty tekstów, w tym m.in. „Przekroczyć próg nadziei” Jana Pawła II.

>>> Komisja Wychowania Episkopatu: potrzeba zarówno szkolnych lekcji religii, jak i katechezy parafialnej

Tydzień Wychowania

Tygodniowi Wychowania towarzyszy co roku list pasterski Episkopatu Polski. Zostanie on odczytany 6 września w kościołach w całym kraju.

Tydzień Wychowania obchodzony jest od 2011 r. Jest to inicjatywa Komisji Wychowania Katolickiego Konferencji Episkopatu Polski i Rady Szkół Katolickich. Na tę okoliczność przygotowywane są pomoce katechetyczne dostępne na stronie, a także płyta z prelekcjami. Biskupi wystosowują list pasterski. Tydzień Wychowania jest obchodzony we wrześniu każdego roku. Strona Tygodnia Wychowania działa przez cały rok, prezentując materiały przydatne w misji nauczycieli, wychowawców, rodziców, katechetów i tych wszystkich, którym prawdziwy i pełny rozwój dzieci i młodzieży leży na sercu.

Inicjatywa Tygodnia Wychowania została pomyślana jako wyraz troski o dobro młodzieży i dzieci, jako forma zwrócenia uwagi wszystkich ludzi dobrej woli na pilną potrzebę wychowania jako pomoc w szukaniu prawdy, która powinna być fundamentem wychowania.

Zobacz także