Zmarła Danuta Baszkowska – wybitna działaczka charytatywna i ekumeniczna

W 85. roku życia zmarła dziś Danuta Baszkowska – wybitna działaczka charytatywna i ekumeniczna, założycielka i prezes Stowarzyszenia Pokoju i Pojednania „Effatha”. „Anioł Ekumenii odszedł do Domu Ojca Światłości, Miłości i Jedności w Niebie” – napisał ks. Antoni Wita FDP z Kalisza.

Jak informuje „Encyklopedia ekumenizmu w Polsce (1964–2014)”, Danuta Błaszkowska urodziła się 18 sierpnia 1940 roku w Kałuszynie koło Warszawy. Ukończyła pedagogikę z psychologią w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Gdańsku (1962), Wydział Filologii Polskiej i Słowiańskiej Uniwersytetu Warszawskiego (1966) oraz Podyplomowe Studium Kultury UW (1968).

Była pracownikiem naukowym UW, Centralnego Ośrodka Metodycznego, pracownikiem dydaktycznym warszawskich szkół średnich i pomaturalnych (1966–1988), współorganizatorką i redaktorem literackim katolickiego Radia Miedzeszyn oraz Józef (1988-1996), propagatorką kultu Miłosierdzia Bożego i posłannictwa św. Faustyny Kowalskiej, współtwórcą i wiceprezesem Towarzystwa „Tylko z Darów Miłosierdzia” dla bezdomnych, uchodźców i ofiar przemocy (1989-2002), współorganizatorką Zjazdów Gnieźnieńskich oraz przewodniczącą ich komisji ekumenicznych (2003-2012), wiceprzewodniczącą Rady Forum św. Wojciecha, członkiem warszawskiego KIK, Polskiego Komitetu Światowego Dnia Modlitw Chrześcijanek o Pokój, Rady Duszpasterskiej Archidiecezji Warszawskiej.

Stowarzyszenie Pokoju i Pojednania „Effatha”

W 2000 roku założyła Stowarzyszenie Pokoju i Pojednania „Effatha” (wywodzące się z założonej przez nią wcześniej Modlitewnej Grupy Pojednania „Polski Asyż 1987”) i została jego prezesem. W ramach działalności stowarzyszenia organizowała comiesięczne tematyczne Modlitewne Spotkania Ekumeniczne, które gromadziły duchownych i świeckich z 11 Kościołów chrześcijańskich.

Jej zdaniem fenomen Modlitewnych Spotkań Ekumenicznych wynika z autentycznej potrzeby wspólnej modlitwy ludzi różnych wyznań. Serdeczna, pełna zrozumienia i przyjaźni atmosfera stwarza dogodny klimat do bycia razem. Zarazem są one odpowiedzią, zarówno świeckich jak i duchownych, na wezwanie Jana Pawła II do modlitw o pokój dla świata i pojednanie między ludźmi i religiami.

Jako członek Komitetów Organizacyjnych Zjazdów Gnieźnieńskich zainicjowała powstanie komisji ekumenicznych, złożonych z przedstawicieli Kościołów chrześcijańskich, powołanie kapelanów zjazdów spośród trzech głównych tradycji chrześcijańskich, jak również wprowadzenie do programów zjazdowych takich ekumenicznych elementów, jak Ekumeniczna Droga Krzyżowa czy Święto Biblii.

W swojej działalności troszczyła się o recepcję myśli teologicznej i owoców prac komisji dialogowych, jak również duchowego dorobku chrześcijan różnych denominacji w praktyce codziennego życia. Ożywiała i pobudzała wysiłki ekumeniczne, zarówno świeckich, jak i duchownych, w wytrwaniu na drodze do jedności.

Pobyt w Indiach

Danuta Baszkowska w latach 1982-1991 przebywała w Indiach, gdzie jej mąż Zbigniew pracował jako inżynier przy budowie elektrowni. Ks. Antoni Wita przypomina, że „przez wiele miesięcy każdego roku żyła w Indiach i angażowała się w pomoc bezdomnym i walkę z dyskryminacją kobiet i prostytucją dziecięcą. Odczuwała oddziaływanie Matki Teresy z Kalkuty. W społeczeństwie hinduistycznym doświadczała praktycznego, ekumenicznego współdziałania z rożnymi Kościołami chrześcijańskimi, gdzie wszyscy chrześcijanie doświadczali bycia mniejszością w społeczeństwie, i tylko bycie w jedności, tak jak tylko to było możliwe, dawało możliwość przeżywania nabożeństw i codzienności jako chrześcijanie”.

Po powrocie do Polski „rozpoczęła współpracę z warszawskim Caritasem i serdeczną relację z kard. Józefem Glempem. Stworzyła Towarzystwo Charytatywne «Tylko z Darów Miłosierdzia» i poprzez prowadzenie Ośrodka Domu MALWA próbowała zaradzać bezdomności oraz pomagać kobietom w ciąży i matkom z dziećmi, które nie miały się gdzie podziać”. Ze wzruszeniem wspominała początki pracy z osobami bezdomnymi, kiedy w wigilię, w pomieszczeniu z nieskończonym dachem, łamali się opłatkiem, a z góry sypały się na nich płatki śniegu i w tej scenerii rozlegały się kolędy” oraz „łzy kard. Józefa Glempa, który był obecny na tej wigilii. I każde spotkania z nim, jego wielkie wsparcie oraz wyrażany podziw i zdumienie, gdy mówił: «Danusia, co Ty znowu wymyśliłaś?», połączony z błogosławieństwem” jej kolejnej działalności.

„Stworzyła również i prowadziła Integracyjne Ognisko «Żaczek» dla dzieci z różnych środowisk. W tych ośrodkach nigdy nie pytała o narodowość, czy wyznawaną religię. Gdy odkrywała u któregoś z mieszkańców potrzebę religijną, to delikatnie pytała go, z jakim duszpasterzem może pomóc mu się skontaktować” – zaznacza ks. Wita.

Jej działalność na różnych polach została doceniona. W roku 1996 Danuta Baszkowska została odznaczona przez Prymasa Polski kardynała Józefa Glempa srebrnym orderem „Zasłużonemu w posłudze dla Kościoła i Narodu”. Natomiast warszawskie Radio Pogoda w roku 2001 wyróżniło ją tytułem Pogodna Warszawianka. W 2010 roku została laureatką nagrody Pontifici – Budowniczemu Mostów, przyznawanej przez warszawski Klub Inteligencji Katolickiej, Nagrody im. Św. Brata Alberta – Adama Chmielowskiego za wybitne osiągnięcia w dziedzinie zbliżenia ekumenicznego, a kard. Kazimierz Nycz odznaczył ją medalem „Zasłużony dla archidiecezji warszawskiej”. Pięć lat później prezydent Bronisław Komorowski przyznał jej Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski.

Wraz z mężem Zbigniewem otrzymała w 2021 roku Nagrodę Polskiej Rady Ekumenicznej. „Ekumenia jest jak róża, która jest kwiatem pięknym, szlachetnym, królewskim, ale ma kolce i wymaga starannej pielęgnacji. Ta pielęgnacja, to nasze wspólne modlitwy, bycie ze sobą twarzą w twarz, by lepiej się poznawać i zaprzyjaźnić” – powiedziała wtedy w rozmowie z KAI. „Bardzo bym chciała, by nastąpiła jedność eucharystyczna i jestem przekonana, że do tego dojdzie, choć pewnie już nie za mojego życia” – wyznała Danuta Baszkowska.