26 pomników zdewastowanych w zabrzańskim kirkucie

Zniszczenia w zabrzańskim kirkucie odkrył w poniedziałek przewodniczący komisji kultury i dziedzictwa rady miasta Zabrze Dariusz Walerjański. Zdewastowano 26 pomników, m.in. zasłużonego dla miasta rodu Böhmów – podał.

Dariusz Walerjański jest historykiem i muzealnikiem, inicjatorem i współautorem dokumentacji kirkutów m.in. w Zabrzu, Żorach i Gliwicach. Popularyzuje w prasie, mediach społecznościowych i wśród młodzieży śląskie dziedzictwo judaistyczne i przemysłowe. „Właśnie dziś podczas odwiedzin zabytkowej nekropolii żydowskiej w Zabrzu odkryłem przed południem – niestety 26 zdewastowanych przez nieznanych sprawców pomników nagrobnych pochodzących głównie z XIX w.” – napisał w poniedziałek wieczorem w mediach społecznościowych Walerjański.

Jak podał, najbardziej został uszkodzony grobowiec znanej i zasłużonej dla miasta rodziny Maxa Böhma (zmarłego w 1904 r.). „Również jego nagrobek został przewrócony, a waży ok. 400 kg! Ile siły trzeba mieć i czasu, aby tego dokonać” – zapytał społecznik. Dodał, że wielką stratą są również zniszczenia w najstarszej kwaterze cmentarza, gdzie chowano tylko dzieci zmarłe w latach 1871–90. Zniszczono m.in. poprzez wyrwanie z ziemi i ułamanie najstarszą na tej nekropolii macewę Heleny Schüller, zmarłej w grudniu 1871 r.

„To nie tylko dewastacja, ale i zbezczeszczenie miejsca pochówku. Dodam, że macewa ta stała w spokoju w cieniu drzewa przez 152 lata, ocalała w czasie Holokaustu, kiedy to cmentarz był skazany na zniszczenie, ale padła w XXI wieku” – podkreślił historyk. „Jak bardzo trzeba być głupim, niemyślącym człowiekiem, aby przyjść na cmentarz – miejsce święte, miejsce duchem znaczone i niszczyć z taką zaciekłością groby dawnych mieszkańców Zabrza” – stwierdził Walerjański.

Zaapelował o pomoc Stowarzyszeniu Na Rzecz Ratowania Cmentarza Żydowskiego w Zabrzu „Zachor”, które opiekuje się tamtejszym kirkutem, o pomoc w jego porządkowaniu i ratowaniu tego, co jest cenne dla tożsamości i dziedzictwa Zabrza. Dariusz Walerjański za działalność na rzecz żydowskich zabytków w 2008 r. został odznaczony przez ministra kultury Odznaką za Opiekę nad Zabytkami.

Zobacz także