Apel: w Hagii Sophii mogliby się modlić chrześcijanie i muzułmanie

Patriarcha serbski Ireneusz zaapelował do władz Turcji, aby w dawnej chrześcijańskiej bazylice Hagia Sophia w Stambule, przekształconej w meczet, pozwoliły modlić się także chrześcijanom.

Zwierzchnik Serbskiego Kościoła Prawosławnego przypomniał, że Hagia Sophia była kiedyś kościołem chrześcijańskim przez ponad dziewięć stuleci, a meczetem przez kolejne pięć. Za sprawą swej architektury i mozaik stała się jednym z najważniejszych zabytków ludzkości, chronionym przez UNESCO. Świadom tego założyciel nowoczesnej Turcji Kemal Pasza Atatürk znalazł kompromisowe wyjście w postaci stworzenia tam muzeum, do którego wszyscy mieli wstęp i mogli modlić się w ciszy do Boga zgodnie z własną tradycją religijną.

fot. EPA/ERDEM SAHIN

Obecne przekształcenie muzeum Hagii Sophii w meczet patriarcha nazwał „pospiesznym i niepotrzebnym krokiem politycznym, który szkodzi zarówno międzynarodowemu wizerunkowi Turcji, jak też stosunkom oraz zaufaniu między chrześcijanami a muzułmanami na świecie”. Jeśli konieczna była zmiana decyzji z lat 30., to należało zachować status muzeum, umożliwiając w nim modlitwę zarówno muzułmanom, jak i chrześcijanom – wskazał hierarcha.

>>> Turcja: Hagia Sophia stała się meczetem. Ból chrześcijan, UNESCO ostrzega

Dodał, że budowla ta „jest wystarczająco obszerna, by zapewnić wszystkim przestrzeń do modlitwy”. Zaznaczył, że takie „rozwiązanie nie byłoby precedensowe”, gdyż w Jerozolimie, na Synaju, a także np. w Serbii stoją obok siebie kościoły i meczety, „dając świadectwo historycznej symbiozy, tolerancji i zaufania między sąsiadami”, należącymi do różnych religii. Dlatego Ireneusz poprosił prezydenta Turcji Recepa Tayyipa Erdoğana o zmianę decyzji w sprawie przekształcenia Hagii Sophii w meczet.

Wnętrze Hagia Sofia obecnie, fot. EPA/SEDAT SUNA

Z kolei zdaniem wikariusza apostolskiego Anatolii „Europa porzuciła chrześcijan w Turcji”. „Zachód dużo mówi, ale nie walczy o prawo do wzajemności. Od wielu już lat Erdoğan chciał przekształcić bazylikę Hagia Sophia w meczet. A tu wielu chrześcijan nie ma nawet salki, w której mogliby się pomodlić” – powiedział bp Paolo Bizzeti, komentując reakcje środowisk zachodnich na decyzję władz tureckich w sprawie starożytnej chrześcijańskiej katedry dawnego Konstantynopola.

Zobacz też >>> Czy chrześcijańska ikonografia w Hagia Sophia ocaleje?

Jego zdaniem wyobrażenia Europy o Erdoganie są dalekie od realizmu. Dla tych, którzy żyją w Turcji, jego decyzja nie była zaskoczeniem. Turecki prezydent jest konsekwentny w swej polityce, zwanej niekiedy neo-otomańską. „Problemem jest nie tyle polityka prezydenta i jego partii. To my raczej powinniśmy zadać sobie pytanie: czego chcemy my Europejczycy?” – powiedział włoski biskupi misyjny w wywiadzie dla tygodnika „Tempi”. Przyznaje on, że często mówi się o wzajemności, ale niewiele się robi, by ją zagwarantować. W Turcji z powodzeniem działają na przykład włoskie firmy. To pokazuje, że istnieją dziedziny, w których potrafimy wymagać wzajemności i ją otrzymujemy, kiedy tego chcemy. „Co jednak robią Włochy, by uprawniona wzajemność w sprawie miejsc kultu stała się faktem?” – pyta bp Bizzeti. Jego zdaniem jeśli Europa porzuca chrześcijan w Turcji, to potem nie może się dziwić, że dochodzi do takich rzeczy.

Istambuł, Turcja, fot. unsplash

Przyznaje on, że zgodnie z ostatnimi deklaracjami władz, chrześcijańskie mozaiki w bazylice Hagia Sophia zostaną uszanowane i miejsce będzie dostępne dla zwiedzających, z wyjątkiem tych godzin, kiedy pięć razy dziennie będą się tam odbywać modlitwy muzułmańskie. Jednakże, jak zaznacza posługujący w Turcji biskup, transformacja bazyliki w meczet, poważnie zmieni też charakter tego miejsca. Wchodząc do środka, będzie trzeba zdejmować buty, kobiety będą musiały mieć chustę i będą wpuszczane osobnym wejściem. Zdaniem bp. Bizzetiego Europa za późno się ocknęła. Już wcześniej w meczety zostały przekształcone inne zabytkowe świątynie w Turcji, jak Hagia Sophia w Trabzonie czy kościół św. Sergiusza i Bakchusa w Stambule, powszechnie znany jako mała Hagia Sophia.

Wiadomości

Pierwszy papamobil skończył 40 lat

Galeria

Rekordowe upały w Hiszpanii [ZDJĘCIA]

Kościół

Lourdes: procesja z relikwiami św. Bernadety i różaniec [NA ŻYWO]

Kościół

Zaproszenie dla rodzin do Taizé

Polska

„Tu ma kipieć!”. Nowe miejsce na kulturalnej scenie Warszawy

Kościół

„Schronić się pod szkaplerznym płaszczem Maryi” – pielgrzymi na Jasnej Górze [ZDJĘCIA]